Contact
  1. 5916-Beenmergonderzoek

​Bij een beenmergafname wordt merg uit het bot gehaald. Dit gebeurt vaak via de achterzijde van de heup (cristapunctie) of via het borstbeen (sternumpunctie). De situatie kan per persoon anders zijn. Hier leggen we uit hoe dit onderzoek verloopt.

Beenmerg

Beenmerg is de plaats in het lichaam waar de bloedcelaanmaak plaatsvindt. Er zijn drie soorten bloedcellen:

  • rode bloedcellen, die voor zuurstoftransport zorgen;
  • witte bloedcellen, die verantwoordelijk zijn voor de afweer tegen infecties;
  • bloedplaatjes (trombocyten), verantwoordelijk voor de bloedstolling.

Onderzoek

Bij een beenmergonderzoek wordt merg uit het bot gehaald. Merg is een vettige, rode substantie die zich bevindt in het binnenste van botten. Beenmerg is bij volwassenen vooral aanwezig in het bekken, het borstbeen, de ribben en de rugwervels. De gemakkelijkste en veiligste plaatsen om beenmerg te verkrijgen zijn de achterzijde van de heup (via een zogenoemde cristapunctie) en het borstbeen (via een sternumpunctie).

Er zijn veel redenen om beenmerg te willen onderzoeken:

  • Een tekort of juist teveel aan bloedcellen zou kunnen betekenen dat er op het niveau van de aanmaak iets mis is.
  • Veel goedaardige en kwaadaardige bloedziekten starten in het beenmerg. Bij sommige ziekten, bijvoorbeeld lymfeklierkanker, kan door middel van dit onderzoek onderzocht worden of ook het beenmerg is aangetast.
  • Zeldzame redenen om een beenmergonderzoek te willen doen zijn verdenkingen van infecties die alleen daar aangetoond kunnen worden.

Voorbereiding

  • Vóór het onderzoek mag u eten en drinken zoals u gewend bent.
  • Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt (Marcoumar, Sintrom, Plavix, Ascal of Fraxiparine) of pijnstillers, moet u dit vóór het onderzoek doorgeven aan uw behandelend arts. Informeer ook uw trombosedienst als u daar onder controle bent.

Het onderzoek kan zowel poliklinisch als klinisch (tijdens een ziekenhuisopname) plaatsvinden.

  • Als u bent opgenomen in ons ziekenhuis, dan vindt de beenmerg punctie op de onderzoekskamer van de verpleegafdeling plaats. Daarna gaat u weer terug naar uw kamer/zaal.
  • Heeft u een poliklinische afspraak, dan vindt u tijd en plaats waar u verwacht wordt in uw afspraakbevestiging.

Hoe lang duurt het onderzoek?

De afname van het beenmerg duurt ongeveer 20 minuten.

Wie verricht het onderzoek?

Een internist-hematoloog verricht het onderzoek. Een analist is hierbij aanwezig. Als u bent opgenomen in ons ziekenhuis is er ook een verpleegkundige aanwezig.

Hematologie

  • E.C. Dompeling
  • P.A.F. Geerts
  • E. Kneppers
  • dr. L. Laterveer
  • dr. G.L. van Sluis
  • dr. O. Visser
  • T.T. de Waal

Interne geneeskunde

  • dr. H.B. Fiebrich-Westra
  • dr. J.C. de Graaf
  • dr. J.W. de Groot
  • dr. A.H. Honkoop
  • A.L. Jansen
  • F.J.S. Netters 
  • W.A. van der Steeg
  • dr. M. Tascilar

Via de heup (cristabiopsie)

U wordt gevraagd op uw linker- of rechterzij te gaan liggen, met de knieën opgetrokken en de rug gebogen.

  • De arts brengt een plaatselijke verdoving aan op uw heup (ter hoogte van de bekkenkam). Dit kan een branderig, zwaar gevoel geven.
  • Daarna prikt de arts met een naald in het bot van het bekken en zuigt via de naald wat beenmerg op. Ondanks de verdoving kan dit kortdurend (enkele seconden) een pijnlijke scheut door uw bilstreek en been veroorzaken.
  • Indien noodzakelijk, wordt aansluitend met dezelfde holle naald een stukje bot weggenomen. Als de arts de naald heeft verwijderd, wordt het wondje met een gaasje verbonden. Om nabloeden te voorkomen moet u zo’n 15 minuten plat op uw rug blijven liggen met een gaasverband of een opgerolde handdoek op de plek van de punctie.
  • Na afloop wordt er bloed afgenomen uit uw arm.

Via het borstbeen (sternumpunctie)

U wordt gevraagd op uw rug te gaan liggen.

  • De arts brengt een plaatselijke verdoving aan ter hoogte van uw borstbeen. Dit kan een branderig gevoel geven.
  • Daarna prikt de arts met een andere naald in het borstbeen en zuigt via de naald wat beenmerg op. Ondanks de verdoving kan dit kortdurend (enkele seconden) een pijnlijke scheut in de borststreek veroorzaken.
  • Als de arts de naald heeft verwijderd, wordt het wondje met een gaasje verbonden. Soms moet u om nabloeden te voorkomen zo’n 15 minuten plat op de rug blijven liggen met een gaasverband of een opgerolde handdoek op de plek van de punctie.
  • Na afloop wordt er bloed afgenomen uit uw arm.

Na het onderzoek

Na een cristabiopsie kan de plek beurs aanvoelen, zoals een flinke blauwe plek. Als u pijn hebt in de bekkenstreek, kunt u één of twee tabletten paracetamol innemen.
Als het onderzoek op de polikliniek plaatsvond, kunt u na afloop weer naar huis. Thuis kunt u 24 uur later het gaasje verwijderen.

Uitslag

Het beenmerg en eventueel een stukje bot worden in een laboratorium onderzocht. De uitslag hiervan is ongeveer een week na het onderzoek bekend bij uw behandelend arts. Hij of zij bespreekt de uitslag mondeling met u.

Wanneer moet u contact opnemen met het ziekenhuis?

In uitzonderingsgevallen kunnen klachten optreden zoals pijn, koorts of bloedverlies. Tijdens kantooruren kunt u hierover contact opnemen met uw behandeld arts. Buiten kantooruren kunt u terecht bij de huisartsenpost.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle

Hematologie
088 624 60 40 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.

Laatst gewijzigd 12 maart 2024 / 5916