Contact
  1. 6304-Gipskoker en ZIP prothese na onderbeenamputatie

Na een amputatie van het onderbeen wordt achtereenvolgens een gipskoker en een koker met stelt geplaatst. Als het nodig is wordt daarna nog een Zwolse Isala Prothese (ZIP) geplaatst. Hier lichten we de fasen toe.

Nadat een onderbeen is geamputeerd, moet de patiënt in het gips. Dit heeft drie redenen:

  • Bescherming van de wond;
  • Zoveel mogelijk stuwing (oedeem) in het onderbeen voorkomen zodat er zich een goede stomp vormt. Dit is belangrijk voor het aanmeten van een tijdelijke prothese, die zo snel gezet kan worden.
  • Verkorting van de spieren aan de achterzijde van het bovenbeen tegen gaan. Hiermee wordt dwangstand van de knie voorkomen.

In de gipskamer van Isala worden voornamelijk patiënten behandeld die een onderbeenamputatie hebben ondergaan. De overige amputaties (met name bovenbeenamputaties) zien wij vrijwel niet omdat deze meestal behandeld worden door de instrumentmaker.

Wekelijks bezoek

Na amputatie van het onderbeen legt de vaatchirurg in de operatiekamer een vacuümspalk aan om te stomp.

U komt elke week terug naar de gipskamer. Dit bezoek is nodig voor inspectie van de wond en de stomp. Tijdens dit bezoek aan de gipskamer ziet u hoofdzakelijk de gipsverbandmeester, de revalidatiearts en de orthopedisch instrumentmaker. De revalidatiearts bespreekt samen met de patiënt het vervolgtraject voor revalidatie.

Koker met stelt

Het vervolgtraject verschilt per patiënt en is afhankelijk van wondgenezing, oedeem (vocht), pijn.

Afhankelijk van de wondgenezing krijgt u een koker met stelt die bij een snelle wondgenezing al na twee weken wordt geplaatst. De koker met stelt is een koker met een kunstvoet eronder waarmee u mag lopen.

Onder begeleiding van een fysiotherapeut begint u voorzichtig met lopen. De mate van belasten wordt afgesproken met de revalidatiearts. Het doel hiervan is om het oedeem zo snel mogelijk uit de stomp te krijgen dankzij de loopbeweging.

De gipskoker blijft u houden tot u de ZIP krijgt.

Zwolse Isala Prothese

Na minimaal drie weken worden de hechtingen verwijderd, als de wond dit toelaat. Wanneer de meeste zwelling uit de stomp is verdwenen (na enkele weken), bekijkt de revalidatiearts de mogelijkheid van een ZIP. Dit is een tijdelijke prothese waarmee de knie weer kan buigen. Deze ZIP kan soms tot een half jaar na de operatie worden gebruikt.

In principe is een ZIP geschikt voor elke patiënt die een onderbeenamputatie heeft ondergaan. In enkele gevallen wordt er afgezien van een ZIP.

  • Als de stomp is niet geschikt is voor een ZIP.
  • Als de toestand van patiënt het niet toestaat. Het kan gaan om zowel de fysieke als de psychische toestand.
  • Als de patiënt voor de tweede keer een onderbeenamputatie heeft ondergaan.

Een ZIP gaat gemiddeld een half jaar mee, wat een zeer acceptabele levensduur is gezien het feit dat de stomp in het eerste half jaar nog veel verandert. De oorzaak van die verandering is de afname van spiermassa en de vermindering van vocht (oedeem) in de stomp.

Het maken van een ZIP

De ZIP wordt gemaakt door een orthopedisch instrumentmaker en een gipsverbandmeester.

  • De orthopedisch instrumentmaker meet de omvang van de stomp voor de juiste maat liner. Een liner is een soort rubberen sok die over de stomp komt en in de ZIP wordt gedragen.
  • Het maken van de ZIP bestaat uit drie stappen.
    Stap 1: Het maken van de koker. Dit is het gedeelte waar de stomp in komt.
    Stap 2: De voet en de buis aan de koker bevestigen en afwerken.
    Stap 3: Het op de juiste wijze afstellen van de ZIP door de instrumentmaker en uitleg geven.
 Screenshot video Zwolse Isala Prothese

Controles

Wanneer de ZIP klaar is komt u niet meer terug naar de gipskamer. Alle controles vinden plaats bij de polikliniek revalidatie en/of bij de orthopedisch instrumentmaker.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de afdeling waar u onder behandeling bent.

Gipskamer

088 624 53 15 (bereikbaar op werkdagen van 08.30 tot 17.00 uur)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.

Laatst gewijzigd 27 juli 2022 / 6304