Protocol
- Isala
- NICU neonatale gehoorscreening
- Protocol
Het NICU neonatale gehoorscreeningsprogramma is een twee-traps screeningsprogramma. Er wordt gebruik gemaakt van geautomatiseerde auditieve brainstem response (AABR) methode. Deze methode spoort de conductieve cochleaire en retrocochleaire verliezen op tot op het niveau van de colliculus inferior.
De Oto-Akoestische Emissiesmethode (OAE) is geen geschikte gehoorscreeningsmethode voor NICU kinderen, omdat deze geen retrocochlaire verliezen opspoort.
Screeningscriteria
Het Joint committee on Infant Hearing Screening (JCIH) heeft in 2000 de officiële AABR screeningscriteria opgesteld. De hernieuwde JCIH criteria uit 2007 vormden geen aanleiding om dit beleid voor de NICU’s te wijzigen. De AABR screeningscriteria zijn:
- Kinderen die langer dan 24 uur op een NICU opgenomen zijn.
- Kinderen met cranio-faciale afwijkingen of met aanwijzingen voor congenitale infecties.
- Kinderen met een positieve familie anamnese voor congenitaal gehoorverlies.
In praktijk blijkt dat vrijwel alle NICU kinderen binnen deze criteria vallen. De meeste NICU's voeren bij alle opgenomen kinderen gehoorscreening uit.
Screeningsmoment
De NICU verpleegkundige verricht de AABR gehoorscreening kort voor ontslag of terugplaatsing naar het ziekenhuis van herkomst, nadat de ouders schriftelijk zijn geïnformeerd. Meestal geschiedt de screening ’s nachts om gebruik te maken van de gunstige akoestische omstandigheden. Toediening van zuurstof via een Low Flow systeem of een nasaal Continu Positive Airway Pressure systeem is daarbij geen bezwaar. Incidenteel wordt de AABR screening tijdens endotracheale beademing verricht in het kader van aanvullende neurologische diagnostiek.
Afwijkende uitslag
Indien het kind een afwijkende uitslag (refer) heeft bij de eerste screening zal een tweede screening minimaal twee weken later en/of op de à terme leeftijd poliklinisch worden verricht. Deze screening valt eveneens onder de verantwoordelijkheid van het NICU centrum. Na een tweede afwijkende screening wordt het kind verwezen naar het Audiologisch Centrum (AC) dat geassocieerd is met de NICU. Alhoewel reguliere follow up in de NICU’s op verschillende wijze is georganiseerd, wordt in de meeste centra aandacht besteed aan gehoor- en de taal/spraakontwikkeling van kinderen tot de leeftijd van 5 jaar.
Belangrijk
Voor de NICU verpleegkundige is het van belang te weten dat de kans op congenitaal gehoorverlies meer dan 70% is als de tweede test opnieuw afwijkt. Het is belangrijk om kinderen met een afwijkende gehoorscreening niet uit het oog te verliezen. Dit risico is met name groot bij overplaatsing naar een ander ziekenhuis of bij ontslag naar huis.
Unilateraal afwijkende screening
Kinderen die na twee screeningsrondes slechts een unilaterale uitval hebben worden verwezen naar een Audiologisch Centrum (AC). In de NICU populatie is namelijk aangetoond dat bij 25% van de kinderen met een unilateraal afwijkende gehoorscreening uiteindelijk toch een bilateraal gehoorverlies wordt vastgesteld (Hille et al 2002).
Belangrijk
Bij een vastgesteld unilateraal gehoorverlies blijft waakzaamheid geboden. Eénzijdig gehoorverlies staat geen normale taal/spraakontwikkeling in de weg. Het kind kan echter in praktijk wel degelijk last van hebben. Bijvoorbeeld onder moeilijke luistercondities als echo, nagalm en geroezemoes. De gevolgen van éénorigheid zullen vooral merkbaar zijn in groepscondities, onder andere op school.
Zwangerschapsduur
De fabrikant van AABR gehoorscreeningsapparatuur adviseert gehoorscreening vanaf de postconceptionele leeftijd van 34 weken. Uit onderzoek bleek echter dat kinderen met een jongere postconceptionele leeftijd al aan de criteria van de screening kunnen voldoen (Van Straaten, 2001).
Dit gegeven was belangrijk om op een efficiënte wijze gehoorscreening te kunnen realiseren in de typisch Nederlandse situatie met centralisatie van intensive care zorg voor pasgeborenen en snelle terugplaatsing naar high care centra. Respectievelijk 80% en 90% van de horende kinderen met een postconceptionele leeftijd van 30 en 31 weken slaagt al voor de test in de eerste levensdagen.
Folder
Ouders ontvangen voorafgaand aan de eerste screening de folder NICU Neonatale gehoorscreening. Deze folder geeft inzicht in het hoe en waarom van de gehoortest en de registratie. Ouders hebben het recht om de centrale registratie van de gehoortestgevens te weigeren. Zij kunnen dit aangeven bij het behandelend team. Na een tweede afwijkende screening verwijst de NICU naar het Audiologisch Centrum (AC). Om goed voorbereid te zijn op dit onderzoek bij het AC is de folder Wat na een afwijkende screening samengesteld.