Contact
  1. Andere gesprekken door nieuwe donorwet

Vandaag gaat de nieuwe donorwet in. Dit betekent dat wie zijn keuze niet vastlegt, straks in het donorregister staat met “geen bezwaar”. Donatie intensivist Hans Sonneveld: ‘Dat is formeel en juridisch inhoudelijk echt een nieuwe situatie, waarbij wij het gesprek met familie op een andere manier gaan insteken.’

Hans Sonneveld naast monitoren

‘Als wij eind dit jaar het register raadplegen en wij zien de eerste “geen bezwaar” registraties, gaan wij er van uit dat dit een bewuste keuze is vóór orgaandonatie. En dus niet het resultaat van slordigheid, oftewel dat iemand is vergeten zich te laten registreren. Dat betekent dat wij een ander gesprek gaan voeren met de nabestaanden. Wij willen de wens van de patiënt willen uitvoeren. Wat in het register staat en wat daar de betekenis van is, is leidend.  Maar je kunt niets forceren. Als nabestaanden donatie niet willen, moeten zij aannemelijk maken dat hun dierbare donatie echt niet gewild heeft.’

Onverdraaglijk

Er is nog een aspect, vervolgt Hans. ‘Wat niet expliciet in de wet is geregeld, is de beoordeling of nabestaanden het donatietraject aankunnen. Dat moeten wij als professionals beoordelen en kan zich ook ontwikkelen tijdens het donatietraject. Bij mij of bij de nabestaanden kan het besef groeien dat bij hen een donatietraject onverdraaglijk is. En in zo’n situatie gaat het dus niet door. Als een donatie niet lukt omdat de familie het aannemelijk maakt dat de donor het niet gewild heeft of het niet aankan, vind ik dat wel jammer. Maar het respect voor de nabestaanden weegt zwaar: zij moeten verder met het verlies.’

Kies bij leven

Sonneveld vindt het allerbelangrijkste dat mensen met elkaar over orgaandonatie in gesprek gaan. ‘Dat vind ik minstens zo belangrijk als wat ik uiteindelijk in het donorregister aantref. Maar ook dat kun je niet afdwingen. Het blijft iets persoonlijks. Maar als je er nu niet over praat of over nadenkt, dan krijg je het als nabestaanden juist extra hard voor de kiezen als je in zo’n zeldzame situatie terechtkomt. Dus kies bij leven, dat wil ik blijven benadrukken.’

Andere oplossingen

Stel iedereen is positief geregistreerd als donor. Zouden wij dan nog wachtlijsten hebben? ‘Ik denk het niet’, antwoordt Hans. ‘Jaarlijks telt Nederland zo’n achthonderd potentiële donoren. Maar uiteindelijk zijn er maar gemiddeld 250 donatieprocedures per jaar omdat patiënten niet willen doneren of omdat familie geen toestemming geeft. In de toekomst zijn er misschien andere oplossingen. Zo zijn er al patiënten met een steunhart die er naar omstandigheden prima mee kunnen leven. Er wordt gewerkt aan een draagbare kunstnier. En er wordt onderzocht of je uit stamcellen organen kunt maken. Maar voorlopig hebben wij donoren nog hard nodig.’

Meer informatie over de nieuwe donorwet vind je op de website van de Rijksoverheid