Contact
  1. Blog Hans van Schaick: ‘Ik hecht sterk aan het menselijk contact’

In een gastblog van Hans van Schaick, verpleegkundige Hartbewaking en specialistisch verpleegkundige Chance@home van Isala Hartcentrum, vertelt Hans over het bijzondere persoonlijke contact met een hartfalenpatiënt die ziekenhuiszorg thuis kreeg.

Verpleegkundige Hartbewaking Hans van Schaick

Hans van Schaick werkt 22 jaren als verpleegkundige op de Hartbewaking van Isala Hartcentrum. Sinds 2 jaar maakt Hans ook deel uit van Chance@home, een team van specialistisch verpleegkundigen die ziekenhuis zorg thuis bieden. Bijvoorbeeld ziekenhuiszorg aan patiënten die al langer hartfalen hebben.

‘Ik heb echt een prachtig beroep. Geen dag verloopt hetzelfde, elke dag sta ik weer voor nieuwe uitdagingen om op te lossen. De ervaringen die ik als specialistisch verpleegkundige meemaak in situaties met patiënten, zijn soms onvergetelijk. Dat is wat mijn werk ook zo mooi maakt. Naast dat ik als specialistisch verpleegkundige op de hartbewaking in het ziekenhuis werk, kom ik ook bij patiënten thuis vanuit mijn werk binnen Chance@home. Voor patiënten is het wel zo fijn als ze thuis ziekenhuiszorg kunnen krijgen.’ 

'Het is half negen in de ochtend. Ik rijd het erf op van de woning van de patiënt. Dit is de zesde keer dat ik hem thuis bezoek bij deze thuisbehandeling. Hij is al meer dan 30 jaar hartpatiënt, De laatste jaren neem het  chronisch hartfalen toe. De pompfunctie van zijn hart werkt niet goed. Meestal volgen wij dan de bloeddruk en het gewicht om te controleren of de ziekte stabiel is. Dat kan ook in combinatie met het toedienen van verschillende medicijnen. In de afgelopen tijd is deze patiënt meerdere malen thuis opgenomen voor behandeling van hartfalen. Mijn collega-verpleegkundigen en ik van het team Chance@home bezochten de patiënt thuis, in zijn vertrouwde omgeving. Een ziekenhuisopname is dan niet nodig. Dagelijks beoordelen we of zijn behandeling naar wens verloopt of moet worden aangepast.’

’Gaandeweg het behandeltraject zijn er bij hem extra thuisbezoeken ingepland, omdat zijn nieren achteruit gaan. Met het ouder worden, heeft chronisch hartfalen een grotere impact gekregen op de kwaliteit van zijn leven. Extra plasmedicatie om het vasthouden van vocht in zijn longen en benen tegen te gaan is niet wenselijk. Het is slecht voor de nieren. De kortademigheid neemt ook toe. Eigenlijk kunnen we vaststellen dat deze signalen een verslechtering van de ziekte betekenen. Ik verwacht dat de zware en soms ingewikkelde vraag me binnenkort wordt gesteld: “Hans, wat is mijn prognose?’

Achterdeur

‘Ik betreed het huis via de achterdeur, op eigen verzoek van de patiënt. Dat vind ik best bijzonder. Want je bent toch te gast bij de patiënt thuis. Iedere specialistisch verpleegkundige van het Chance@home team is overigens zeer welkom en gaat net zoals ik ook achterom de woning binnen. Ik word altijd met een glimlach begroet. De patiënt en zijn vrouw zijn hartelijke mensen. Tijdens het thuisbezoek controleer ik de bloeddruk, neem bloed af en maak een hartfilmpje. Vandaag bel ik ook even met de cardioloog om te overleggen over de behandeling.’

’Ik maak graag een praatje met de patiënt en diens aanwezige partner of kinderen. Ik ben oprecht geïnteresseerd in hoe het gaat en waarmee ik hen kan helpen. Het menselijk contact met een patiënt die zich in een kwetsbaar proces bevindt, vind ik boeiend.  Maar gesprekken gaan ook niet altijd over ziek zijn of over kansen die iemand heeft om beter te worden. Er eenvoudigweg voor anderen zijn, kan zoveel met iemand doen.’

Overschaduwen

’Mijn patiënt is een aimabele man, met een sterke persoonlijke motivatie om door te gaan. Met gedrevenheid vertelt hij stralend over zijn werk als oud-boswachter en de natuur waarin hij veel tijd doorbracht. Ik luister aandachtig naar hem en ga in gedachten terug naar mijn eigen jeugd. Ik ben midden in de natuur opgegroeid, op het platteland. Ik herken zijn passie. De natuur is voor hem ook een persoonlijke motivatie om zijn chronische ziekte onder controle te houden. Maar met het verergeren van de gezondheidsklachten maken de gesprekken over de natuur en de vele vogelsoorten die we allebei hebben gezien, echter steeds meer plaats voor intieme gesprekken die je midden in de realiteit plaatsen. Wat kan ik nog aan? Wat staat me allemaal nog te wachten? Wat is haalbaar? Kan ik de geboorte van mijn kleinkind nog meemaken? Zijn ziekte overschaduwt inmiddels de kracht om door te zetten. Zijn besluit om het palliatieve traject in te gaan, vindt hij moeilijk maar tegelijkertijd ook mooi dat iemand die keuze mag maken in de gezondheidszorg in Nederland.’

Naast de patiënt

‘Ik stap weer in de auto, op weg naar de volgende patiënt. en herhaal in mijn hoofd het gesprek dat ik zojuist met de patiënt en zijn vrouw had. Wat adviseer je als verpleegkundige op zo'n moeilijk moment vanuit zorgoogpunt? Ik hecht hierbij sterk aan het menselijk aspect.
Ik merk dat ik in de thuissituatie van de patiënt nog dichterbij hen persoonlijk kom. Daardoor voel ik als mens wat een patiënt ervaart in zijn ziekteproces. Ik zie de pijn die patiënten onder ogen zien. Ik wil er dan ook echt voor hen als mens zijn. Ik sta naast de patiënt in het ziekteproces, niet boven hem.
Mijn professionaliteit moet ik wel voor ogen houden. Dat heb ik ook nodig. Want bij alles wat ik doe neem ik mezelf mee, maar wil ik ook rekening houden met de patiënt en de context waarin alles gebeurt. Kan ik de patiënt helpen door bijvoorbeeld grenzen te stellen voor de patiënt, welke ruimte bied ik de patiënt (nog) in de behandeling, zijn er überhaupt nog andere behandelmogelijkheden? Ik laat de patiënt niet zwemmen in het nemen van beslissingen of het maken van keuzes. Besluiten nemen doen we samen. Hoe moeilijk de situatie soms ook is, ik vind het belangrijk dat de patiënt zelf regie over zijn of haar leven mag hebben. Juist ook in de laatste levensfase.‘

Knuffel

‘Bijzonder vond ik het dat twee dagen voordat de patiënt overleed, alle specialistisch verpleegkundigen van het Chance@home team een persoonlijke geschreven brief van hem ontvingen. Ontroerd waren we allemaal, door zijn bijzondere dank die hij naar ons uitsprak. De dag na het overlijden van meneer had ik dienst. Aan het einde van de dienst ben ik toch even thuis bij zijn vrouw langs gegaan, via de achterdeur. We hebben elkaar een knuffel gegeven. Het voelt goed zo.’

Ben jij benieuwd hoe het is om als (specialistisch) verpleegkundige te werken binnen Isala Hartcentrum? Medewerkers van Isala Hartcentrum staan op de open dag van Isala op zaterdag 16 maart 2019, locatie Zwolle.
Vraag een gratis toegangskaart aan op www.isala.nl/opendag

Lees ook de vorige blog van Willemien Reinds, verpleegkundige thoraxchirurgie over morele dilemma’s.

De familie van van de patiënt waarover Hans in zijn blog schrijft heeft toestemming gegeven op de inhoud en publicatie van de blog.