Contact
  1. Een fijn gevoel geven bij een afscheid

‘Wij kunnen veel betekenen voor nabestaanden in het verwerkingsproces. Dagen zijn hier vaak verdrietig. Maar als ik hoor dat iemand onze nazorg heeft gewaardeerd, dan vind ik het toch een mooie dag. Dan heb ik iets kunnen betekenen voor een ander’, aldus mortuariummedewerker Yvonne van Urk.

Mortuarium medewerker Yvonne van Urk

Yvonne verzorgt samen met haar collega’s overledenen in het mortuarium van Isala. Dit kunnen patiënten zijn die overleden zijn in het ziekenhuis. Maar ook slachtoffers van verkeersongevallen, treinongelukken, zelfmoord en andere ongevallen worden hier naar toegebracht.  ‘Vaak kennen mensen het mortuarium alleen uit films. Een kille plek met lades met lichamen. Maar de plek waar wij familie opvangen is niet kil, integendeel.’

Afstand nemen

Het is een groot verschil wanneer iemand overlijdt die al in een stervensproces zat of iemand die je vanochtend nog uitzwaaide toen hij naar zijn werk fietste. Yvonne: ‘Dat laatste is een heel andere beleving en heeft veel impact. Wanneer dat gebeurt, heb je een heel team hier binnen staan. Politie, een forensisch arts, de VOA (verkeersongevallen analyse) of Prorail als het gaat om een ongeluk met een trein. Eerst is er een schouw om vast te stellen wat de doodsoorzaak is. Zodra het lichaam is vrijgegeven, ben ik alleen met de overledene. Nabestaanden, bijvoorbeeld ouders van een kind dat verongelukt is met zijn auto, willen vaak meteen langskomen.  Ik bel de ouders als het lichaam er klaar voor is en wanneer ik er klaar voor ben. Soms moet ik even afstand nemen. Dan drink ik eerst een kop koffie of ik loop een rondje.’

Alleen zijn met zijn vrouw

De verhalen van Yvonne zijn verdrietig, maar dankzij de betrokken en liefdevolle manier waarop zij en haar collega’s nabestaanden opvangen, zijn het ook mooie verhalen. ‘Ik herinner mij een man die afscheid moest nemen van zijn vrouw. Ze hadden net samen een huwelijksjubileum gevierd. Hij stond met al zijn kinderen en hun aanhang in de ruimte waar wij overledenen opbaren. Iedereen was zo lief voor vader en probeerden hem te beschermen. Maar ik dacht, na zo veel jaar samen wil hij misschien nog even alleen zijn met zijn vrouw. Ik vroeg het hem en dat wilde hij inderdaad graag. Ik heb toen een stoel gepakt zodat hij naast zijn vrouw kon gaan zitten. Ik merkte dat hij het spannend vond om haar aan te raken. Samen hebben wij toen haar hand gepakt. Toen dat goed ging zei ik “U mag haar ook wel een zoen geven”. Dat deed hij en zei “ach meissie toch” . Dat vond ik zo ontroerend.’

Vervelende ervaring

Yvonne koos voor dit werk na een vervelende ervaring bij de uitvaart van haar vader. ‘Ik was toen 33 en het was de eerste keer dat ik van dichtbij meemaakte dat iemand overleed. Ik hielp met de verzorging van mijn vader, want ik wilde dat het mooi gebeurde. Maar de betrokken uitvaartverzorgers gingen over mijn grenzen. Ik dacht toen nog: “Het zal wel zo horen”. Inmiddels weet ik dat het anders kan en wij doen het ook anders.’

Spannend

Wanneer Yvonne een overledene verzorgt, probeert zij altijd af te tasten wat nabestaanden willen. ‘Mensen vinden het spannend. Durven hun vader of moeder eigenlijk niet aan te raken, terwijl dit van zoveel meerwaarde kan zijn voor de nabestaande en de verwerking. Ik vraag altijd wat mensen willen. Je hoeft niet mee te helpen met de verzorging. Wanneer iemand nee zegt, probeer ik het op een andere manier. Dan vraag ik bijvoorbeeld “zit het sjaaltje zo goed”  of  “moet de kraag omhoog of toch anders”. Zo betrek ik nabestaanden er toch bij.’

Plukjes haar

Soms kunnen nabestaanden niet meer afscheid nemen omdat een lichaam te ernstig is aangedaan. ‘Een moeder koos er voor om haar leven te beëindigen. Ik sprak één van haar dochters en ze wilde zo graag afscheid nemen. Ik heb toen het lichaam nog eens bekeken en van een voet en duim heb ik een afdruk gemaakt. Ook heb ik een paar plukjes haar genomen en deze in kleine sieradenzakjes gedaan. Die heb ik toen aan haar kinderen kunnen geven. Zij waren zo dankbaar. Ik heb echt iets kunnen betekenen en een fijn gevoel kunnen geven bij een afscheid. Dat heb ik dus niet bij mijn vader gehad, maar ik kan het nu wel voor anderen doen. Dat maakt dat ik het enorm dankbaar werk vind.’

Meer informatie

Het mortuarium