Iedere keer als IC verpleegkundige Jolente Sijtsma of één van haar collega’s meneer wilden verzorgen of medicijnen geven, werd hij enorm onrustig. ‘Wij begrepen niet hoe dat kon. Later vertelde hij ons dat hij steeds het idee had dat hij onder schot werd gehouden. En omdat hij veteraan was, maakte hem dat bang. Wat bleek, hij verwarde het geluid van de bekerhouder met het geluid van het scherpstellen van een pistool.’
Angstgevoelens
Jolente: ‘Op de nazorgpoli van de IC proberen wij voor patiënten dit soort onbegrepen geluiden en angstgevoelens op te lossen. Het leert ons dat patiënten onbewust veel meekrijgen. Dus dat je niet je vakantie moet gaan bespreken als je een patiënt verzorgt. Ik herinner mij ook nog een man die dacht dat in de ochtend er altijd een vuilniswagen over de afdeling reed. Hij begreep wel dat dit niet kon, maar wat was het wel? Het bleek de thoraxkar te zijn waarmee wij vroeg in de ochtend altijd foto’s maken.’
Erkenning
In principe krijgt iedereen die twee dagen of langer op de IC heeft gelegen een uitnodiging voor de poli. Jolente: ‘Als de patiënten van de IC af zijn en op de afdeling liggen, bezoek ik ze al vast. Ik vraag dan hoe het gaat, of ze vragen hebben en hoe ze slapen. En als patiënten dan aangeven dat zij zich niet zo fijn voelen, dan leg ik uit dat dit normaal kan zijn is als je op de IC hebt gelegen. Erkenning dus. En ik leg uit dat zij later een uitnodiging krijgen om een keer terug te komen naar de IC.’
Veel betekenen
Wat voor veel voormalig IC patiënten lastig is, is dat de omgeving heel blij is dat het goed is afgelopen. Dat iemand dat vreselijke ongeluk heeft overleefd. Maar zelf voel jij je vaak helemaal niet zo fijn. Jolente: ‘Dat is zo’n verschil in beleving. Een bezoek aan de nazorgpoli helpt dan. Overigens kan het ook veel betekenen voor familie en partners. Zij verbleven immers eveneens veel tijd op de IC en vaak enorm in spanning.’
Piepjes van de kassa
Jolente merkt dat vooral jonge patiënten veel baat bij hebben bij de nazorgpoli. ‘Zij vinden het heel lastig dat ze een aantal dagen of weken kwijt zijn. En vragen dan van alles, zoals wie waste mij en poetste jij mijn tanden? Maar ook vragen over de pijn in de keel die zij hebben ervaren. Dat komt waarschijnlijk door de beademing.
Een dagboek of foto’s van die periode kunnen patiënten en familie al veel helpen met de verwerking. Ook vraag ik bijvoorbeeld hoe het in de supermarkt gaat. De piepjes van de kassa lijken op de piepjes van de apparatuur op de IC. Sommige mensen worden daar heel onrustig en angstig van. En als ze weten waardoor het komt, gaat het vaak al een stuk beter.’
Puzzel oplossen
De nazorgpoli is een samenwerking met Revalidatiegeneeskunde. ‘De revalidatiearts verwijst patiënten als het nodig is door’, legt Jolente uit. ‘Naar bijvoorbeeld medische psychologie of stelt extra revalidatie voor. Mijn werk en dat van mijn collega’s is vooral erkenning geven en stukjes van de puzzel oplossen. Na de afspraak op de poli van Revalidatiegeneeskunde, gaan wij terug naar de IC. Vaak voel ik de spanning oplopen als wij de drempel overstappen. Maar het helpt en meestal is een bezoek genoeg.’
Meer informatie
Kijk voor meer informatie op de site van de Intensive care
