Contact
  1. Iedere 12 minuten krijgt iemand in Nederland dementie

Het is vandaag Wereld Alzheimer Dag. Een dag waarop extra aandacht wordt gevraagd voor dementie. Verpleegkundig consulent Rika de Vries: ‘Dankzij deze dag krijgt dementie gelukkig steeds meer aandacht en wordt de diagnose hopelijk minder beladen.’

Rika de Vries in Meppel

Je hoort soms iemand heeft de ziekte van Alzheimer, maar ook de term dementie. Hoe zit dat precies?

‘Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. In totaal zijn er wel 50 soorten dementie. Omdat wij steeds ouder worden, krijgen steeds meer mensen deze aandoening. Ter illustratie, iedere 12 minuten krijgt iemand in Nederland dementie. Overigens niet de diagnose. Dat kan soms nog wel een jaar duren. Vergeetachtigheid kan namelijk meerder oorzaken hebben. Denk aan geneesmiddelen en psychische problemen.’

Kan iedereen dementie krijgen?

‘Ja. Dementie wordt veroorzaakt door een verandering in de hersenen. Het begint vaak sluipend en de achteruitgang neemt langzaam maar zeker toe. Meestal is dementie niet erfelijk. In zeldzame gevallen speelt een afwijkend gen een rol. Dit kom vaker voor bij dementie op jonge leeftijd. Gezond eten, voldoende bewegen en stoppen met roken, kan helpen om het risico op dementie te verkleinen.’

Als ik twijfel of mijn moeder, vader of partner dementie heeft. Wanneer moet ik dan aan de bel trekken bij de huisarts?

‘Nu. Bij een niet-pluis gevoel gewoon naar de huisarts gaan. Iedereen die ouder wordt, gaat dingen vergeten. Maar als iemand terugkerende geheugen klachten heeft, moeite krijgt met plannen of zich anders gaat gedragen, dan zijn dat genoeg redenen om naar de huisarts te gaan.’

Wanneer zie jij patiënten met (mogelijk) dementie?

‘Wanneer ze door de huisarts zijn doorgestuurd naar de Geheugenpoli of de poli Ouderengeneeskunde. De huisarts kan overigens ook de diagnose stellen. Soms is het gewoon heel duidelijk. Maar bij de meeste patiënten - zeker bij jongere mensen - wordt beeldvormend of ander onderzoek gedaan. Zo kun je uitsluiten dat er niet iets anders aan de hand is in de hersenen.’
‘Ik doe tijdens mijn spreekuur een aantal tests bij patiënten die mogelijk dementie hebben. Daarnaast ga ik in gesprek met de partner of kinderen. Ik stel dan vragen over hoe het thuis gaat. Vergeet iemand veel? Is het gedrag veranderd? Kan vader of moeder nog dingen plannen? Wanneer de diagnose inderdaad dementie is, dan gaat de zorg over naar de eerste lijn. Vaak krijgen patiënten dan een casemanager vanuit de Thuiszorg.’

Hoe heftig is de diagnose dementie?

‘Enorm heftig. Je gaat namelijk je zelfstandigheid verliezen en dat is juist je grootste goed. Je kunt uiteindelijk steeds minder. Patiënten met een andere ernstige ziekte kunnen vaak tot het laatst de regie in eigen handen houden. Dat kan iemand met gevorderde dementie niet meer. Dat maakt dat dit een zware diagnose is. Zowel voor de patiënt zelf als voor de mantelzorgers.’

Zijn er medicijnen tegen dementie?

‘In Nederland gebruiken wij vier soorten medicijnen. Deze lijken het ziekteproces iets te vertragen. Maar dat weten wij eigenlijk niet zeker. De medicatie helpt niet tegen de geheugenproblematiek. Wel helpt het bij het onderdrukken van verschijnselen als onrust, somberheid en agressie. Iedere patiënt met dementie is anders. De een wordt somber en passief. Terwijl een ander juist actief is en bijvoorbeeld sneller boos is. Dus veranderend gedraag laat zien. Dat zijn echt de vele gezichten van dementie zoals dit jaar het thema is.’

Stel iemand in mijn omgeving heeft dementie. Hoe ga ik daar mee om?

‘Behandel iemand altijd met respect. Laat iemand in zijn waarde en zo lang mogelijk zelf beslissen. Blijf vertellen wat je doet, of ze het begrepen hebben en sluit een patiënt met dementie niet buiten.’