Diverticulitis Diverticulitis

Behandeling en leefstijladviezen

Oorzaak van divertikels

Als er ontlasting achterblijft in een divertikel, kunnen bacteriën zich snel vermenigvuldigen waardoor er een ontsteking kan ontstaan. De kans dat ontlasting blijft hangen in divertikels is met name aanwezig als uw ontlasting hard en droog is. Bij een soepele, zachte ontlasting blijft vrijwel nooit ontlasting achter in de uitstulpingen. Divertikels zijn volkomen onschuldig. De meeste divertikels ontstaan in de dikke darm. Meestal ontstaan divertikels in het laatste bochtige deel van de dikke darm, omdat daar vaak de meeste druk op de darm staat.

De oorzaak van het ontstaan van divertikels is onbekend. Wel zijn er factoren die een verhoogd risico geven op het ontstaan van divertikels. Divertikels komen vaker voor bij patiënten die ouder zijn dan 40 jaar. Dit komt door een verminderde stevigheid van de darmwand. Andere risicofactoren zijn een vezelarm voedingspatroon, obesitas en weinig lichaamsbeweging.

Vezels in voeding zorgen ervoor dat de ontlasting soepel blijft en dat er geen verstopping ontstaat. Door verstopping (obstipatie) ontstaat druk op de wand van de dikke darm, waardoor divertikels kunnen ontstaan. Daarnaast zijn roken en het gebruik van alcohol risicofactoren voor het krijgen van diverticulitis. Rookt u, dan heeft u daarnaast ook een hogere kans op het ontstaan van een gaatje in de darm (een darmperforatie) bij diverticulitis. Het gebruik van een bepaalde klasse pijnstillers, NSAID’s genoemd (bijvoorbeeld diclofenac of ibuprofen), is ook een risicofactor voor het krijgen van diverticulitis.

Klachten

Divertikels geven meestal geen klachten. Klachten die wel kunnen optreden zijn vage buikpijn, buikkrampen, obstipatie en/of diarree. De klachten ontstaan vaak pas wanneer de divertikels gaan ontsteken.
Hoe het proces van diverticulitis zal verlopen, hangt af van waar de divertikels zich in uw darm bevinden, de ernst van het ontstekingsproces en de aanwezigheid van complicaties.
Bij een milde diverticulitis gaat het vaak om pijn links onderin uw buik. De pijn kan echter ook op andere plekken in uw buik voorkomen. Hierbij kunnen de volgende symptomen aanwezig zijn:

• buikpijn en buikkrampen: direct hevig of eerst wat zeurend en vervolgens hevig;
• koorts;
• opgezette buik;
• veranderd ontlastingspatroon: diarree of juist obstipatie;
• misselijkheid, met soms braken;
• soms bloed- en/of slijmverlies bij de ontlasting.

Diagnose

Op basis van de klachten en lichamelijk onderzoek kan vaak worden bepaald of er sprake van diverticulitis is. Om de diagnose ‘diverticulitits’ te kunnen vaststellen, kunnen de volgende onderzoeken bij u worden verricht:

• Bloedonderzoek waarbij gekeken wordt naar de ontstekingswaarden (CRP). Een verhoogde CRP-waarde duidt op een ontsteking/infectie.
• Echografie van de onderbuik, waarbij de wand van de dikke darm wordt bekeken om te beoordelen hoe ernstig de ontsteking is.
• CT-scan om te kunnen beoordelen of er in de dikke darm een abces is ontstaan (holte gevuld met pus). Ook kan er met een CT-scan gezien worden of er een gaatje in de darm is ontstaan (perforatie).
• Colonscopie kan worden verricht wanneer de ontsteking verdwenen is, maar een patiënt klachten houdt. De aanwezigheid van divertikels kan dan worden vastgesteld. Ook kunnen andere darmaandoeningen worden uitgesloten. Een colonscopie is een onderzoek van de gehele dikke darm, waarbij met een flexibele slang de darm wordt bekeken.

Behandeling

Voor de aanwezigheid van divertikels in de darm is geen behandeling nodig. Klachten die eventueel ontstaan, gaan vaak vanzelf over. Het is wel belangrijk dat u uw ontlasting soepel houdt om de kans op een ontsteking te verkleinen.

Is er bij u sprake van een ongecompliceerde acute diverticulitis dan wordt in de meeste gevallen een conservatief beleid gevolgd. Dit houdt meestal in dat er rust aan uw darm gegeven wordt. Vaak worden de volgende behandelingsmaatregelen getroffen:

Voeding

Bij diverticulitis wordt u in de meeste gevallen (tijdelijk) een vezelarme, vloeibare voeding aangeraden. Dit wordt een residu-arm dieet genoemd. Een residu-arm dieet is een onvolwaardige dieet. Om die reden kunt u een aanvullende dieetvoeding (drinkvoeding) voorgeschreven krijgen, zodat u niet onnodig verzwakt. Zo blijft u in een goede voedingstoestand. Een goede voedingstoestand zorgt voor een sneller herstel. Een diëtist kan beoordelen hoeveel aanvullende dieetvoeding u nodig heeft. Bij een ernstige ontsteking wordt u meestal aangeraden tijdelijk niets te eten of een vloeibaar/residu-arm dieet te gebruiken, om uw darm rust te geven.

Antibiotica

Bij de behandeling van een diverticulitis zijn antibiotica meestal niet zinvol. In sommige gevallen worden antibiotica wel voorgeschreven in tabletvorm of via een infuus.

Bedrust

Als u op bed ligt, geeft dit rust aan uw darmen waardoor u minder pijn heeft. Bedrust is echter niet noodzakelijk. U kunt rust nemen en bewegen afhankelijk van hoe u zich voelt.

Operatie

In sommige gevallen wordt een operatie geadviseerd. Bijvoorbeeld bij een gecompliceerde diverticulitis of wanneer er een fistel (kanaaltje) is ontstaan van de darm naar bijvoorbeeld de urineblaas. Ook kan een operatie geadviseerd worden bij aanhoudende klachten na een diverticulitis, of wanneer er een verdenking is op darmkanker.

Een operatie heeft echter ook nadelen. Gelukkig is bij de behandeling van een diverticulitis een operatie maar zelden nodig.

Leefstijladviezen

Als u weer naar huis gaat of wanneer de ontsteking afneemt, is het belangrijk dat u een aantal leefstijladviezen opvolgt om de kans op herhaling te verkleinen. De kans op het opnieuw ontstaan van een diverticulitis is ongeveer 25%.

Voeding

Als u een residu-arm dieet voorgeschreven heeft gekregen tijdens uw behandeling van de diverticulitis, zal uw arts met u overleggen wanneer u uw dieet weer kunt uitbreiden. In de meeste gevallen is de volgende stap een vezelrijk dieet. Dit is geheel afhankelijk van hoe u zich voelt en wat u aan voeding kunt verdragen. Het is van belang om de adviezen van de arts op te volgen. Indien nodig kan een diëtist, op verwijzing van uw arts, u een ‘op maat’ advies geven wat betreft het dieet.

Een vezelrijk dieet zorgt voor een soepele ontlasting en voor een goede darmbeweging. Vezels zitten voornamelijk in volkorenproducten, groenten en fruit. Daarnaast is het belangrijk om hierbij dagelijks tenminste 2 tot 2,5 liter vocht te drinken. Vezels hebben namelijk vocht nodig voor een goede darmfunctie.

Roken

Het advies is om te stoppen met roken. In Isala kunnen wij u hierbij helpen. Lees hierover meer in de folder ‘Programma Stoppen met roken’.

Lichaamsbeweging

Lichaamsbeweging zorgt voor een betere darmpassage en verkleint daarmee het risico op obstipatie. Obstipatie kan weer leiden tot een verhoogde druk in de darm, wat divertikels kan veroorzaken die op hun beurt kunnen ontsteken. Voldoende lichaamsbeweging is dus belangrijk.

Voorkom overgewicht

Overgewicht lijkt een verhoogd risico te geven op het ontstaan van acute diverticulitis en is daarom een aandachtspunt. Extra risicofactoren bij overgewicht zijn een inactieve levensstijl in combinatie met een ongezond eetpatroon.

Ontspanning

Zorg voor voldoende ontspanning; stress en angst hebben namelijk nadelige effecten op darmklachten.

Toiletbezoek

Voelt u aandrang tot ontlasting, ga dan meteen naar het toilet. Probeer ontlasting niet onnodig op te houden. Het ophouden van uw ontlasting kan zorgen voor verstopping en verergering van de klachten.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle

Maag-, darm- en leverziekten
088 624 12 35 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
088 624 50 00 (bereikbaar buiten kantooruren)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.