Contact
  1. 5095-Spermadonorbank

Informatie voor mogelijke donoren

Dankzij spermadonoren kunnen anderen de gelukkige ouders worden van een zeer gewenst kind. Voor hen kan een behandeling met donorsperma de laatste mogelijkheid zijn om kinderen te krijgen. Hier leest u wat u kunt verwachten als u erover nadenkt om spermadonor te worden.

Wat is de spermadonorbank?

Bij de spermadonorbank worden zaadcellen van gezonde spermadonoren ingezameld, ingevroren en bewaard. Deze zaadcellen zijn voor mensen die graag zwanger willen worden, maar die dit op een natuurlijke manier niet kunnen. Met kunstmatige inseminatie (KID) of reageerbuisbevruchting (IVF) kan de droom van ouderschap werkelijkheid worden. Bij ons staat goede zorg altijd voorop. Wij behandelen iedereen gelijk. Het maakt niet uit wat uw geloof, overtuiging, afkomst, geslacht, beperking of seksuele voorkeur is.

Wie kunnen donor worden?

De volgende mannen komen in aanmerking om spermadonor te worden:

  • mannen tussen de 18 en 45 jaar, en;
  • die bereid zijn minimaal een jaar lang elke maand sperma te komen doneren, en;
  • die geestelijk en lichamelijk gezond zijn en niet behoren tot risicogroepen met een verhoogde kans op overdraagbare aandoeningen, en;
  • die bereid zijn zich te onderwerpen aan halfjaarlijkse donorkeuringen op seksueel overdraagbare ziekten (de bevindingen van deze keuringen kunnen reden zijn tot afwijzing), en;
  • die een voldoende groot aantal zaadcellen in hun sperma produceren, zodat deze zaadcellen kunnen worden ingevroren en daarna met succes kunnen worden gebruikt.

Aanmelden

Donorkeuring

Met een mogelijk toekomstige donor (aspirant-donor) wordt een afspraak gemaakt voor een donorkeuring. Tijdens de donorkeuring vindt medisch onderzoek plaats (intakegesprek en onderzoek op seksueel overdraagbare aandoeningen) en onderzoek van het sperma.

Intakegesprek

Het intakegesprek vindt plaats met een van de artsen van het fertiliteitscentrum. Tijdens dit gesprek bekijkt de arts of u als aspirant-donor medisch gezien al dan niet geschikt bent als spermadonor.

Onderzoek sperma

Na het intakegesprek wordt u gevraagd om sperma in te leveren. Dit sperma dient voor onderzoek naar bruikbaarheid ervan. Hierbij wordt gekeken naar de hoeveelheid en beweeglijkheid van de zaadcellen en of deze invriesbaar zijn.

Onderzoek op soa’s

Tot slot wordt u als aspirant-donor medisch onderzocht op seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s). Hierbij worden uw bloed en urine onderzocht op HIV, hepatitis-B, hepatitis-C, lues, cytomegalovirus, chlamydia en gonorroe.

Eventueel nader onderzoek

Op basis van het intakegesprek en de verschillende onderzoeken beslist de klinisch embryoloog (de verantwoordelijke voor de spermabank) of u in principe kunt worden aangenomen. Soms is nog aanvullende informatie nodig. Zo moet weleens extra informatie worden ingewonnen bij uw huisarts of behandelend specialist (alleen na uw uitdrukkelijke toestemming). Bijvoorbeeld om na te gaan of u een medische voorgeschiedenis heeft die tot uiting kan komen bij uw nakomelingen.

Goedgekeurd, en dan?

Als u goedgekeurd bent, vindt nog een gesprek plaats met de klinisch embryoloog. Tijdens dit gesprek wordt de donorovereenkomst met u doorgesproken. Ook krijgt u voorlichting over de Wet Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting en wat dit voor uw anonimiteit betekent. Tot slot wordt het donorpaspoort uitgelegd. Na ondertekening van de donorovereenkomst bent u officieel spermadonor.

Sperma doneren

Voorbereiden

We raden u aan om 2 tot 3 dagen voordat u sperma gaat inleveren geen zaadlozing of gemeenschap te hebben. Hierdoor zou het sperma namelijk te weinig zaadcellen kunnen bevatten. Langere onthouding dan 3 dagen raden we af. Dan kan het aantal vitale bewegende zaadcellen te laag worden.

Inleveren

Als donor kunt u uw sperma op twee manieren inleveren:

  1. Op een donormiddag
    Vrijwel elke maand wordt op een vooraf vastgestelde dag een zogeheten donordag gehouden in het fertiliteitscentrum. Op die dag is het fertiliteitslaboratorium van 8.00 uur tot 16.00 uur geopend om sperma in te leveren. Meestal komen op deze donordag vrijwel alle donoren langs. U hoeft hiervoor geen afspraak te maken. Wel stellen we het zeer op prijs als u zich afmeldt wanneer u niet komt.
  2. Op afspraak
    U kunt telefonisch een afspraak maken om overdag langs te komen. De afspraak wordt bij voorkeur gepland aan het eind van de ochtend of het begin van de middag.

Spermakwaliteit

Het is voor de kwaliteit van de zaadcellen beter als het sperma in het ziekenhuis wordt geproduceerd in een van de daarvoor bestemde kamertjes of een toilet. Bij hoge uitzondering mag het sperma ook thuis worden geproduceerd. Dit moet in een schoon potje, dat u bij het fertiliteitslaboratorium kunt krijgen. Zorg ervoor dat het sperma binnen drie kwartier bij het laboratorium wordt ingeleverd. Is het sperma namelijk langer onderweg, dan betekent dit kwaliteitsverlies van de zaadcellen.

Vragenlijst

Elke keer als u doneert, vragen wij u een vragenlijst in te vullen. Daarin beantwoordt u vragen over uw gezondheid, medicijngebruik en onthouding.

Onkostenvergoeding

Nadat u het potje met sperma heeft afgegeven op het fertiliteitslaboratorium, ontvangt u hiervoor de onkostenvergoeding zoals die is afgesproken.

Donorperiode

U kunt 1 tot 5 jaar donor zijn en soms nog langer. U moet in ieder geval bereid zijn om minimaal één jaar vrijwel maandelijks te doneren. Met de hoeveelheid sperma die een donor per jaar inlevert, kunnen hooguit drie kinderen worden verwekt. Dit lage aantal komt vooral doordat het zaad door het invriezen aan vruchtbaarheid verliest.

Lager aantal zaadcellen

Wij attenderen u erop dat het aantal zaadcellen in uw sperma gedurende enkele maanden lager kan zijn dan normaal. Dit gebeurt bijvoorbeeld als u ziek bent geweest en last heeft gehad van hoge of aanhoudende koorts. Ook het gebruik van bepaalde antibiotica of andere medicijnen kan van invloed zijn op de zaadproductie. Na verloop van tijd herstelt dit vanzelf. Vanaf de start van het aanmaken van nieuwe zaadcellen duurt het ongeveer 3 maanden totdat ze rijp zijn en in het sperma terechtkomen.

Stoppen

Een spermadonor houdt op met doneren als:

  • zijn ingevroren zaadcellen zeer slecht overleven na invriezen;
  • zijn zaad in de loop van de tijd in kwaliteit is achteruitgegaan en onbruikbaar is geworden;
  • het afgesproken aantal gezinnen (maximaal 12) met 1 of meer kinderen, is bereikt;
  • hij zelf wil ophouden met doneren.

Als u als donor zelf wilt ophouden met doneren, kan dat op elk moment. Wel vragen we u om zes maanden later nog eenmaal uw bloed en urine te laten testen. Zo kunnen we uw laatst ingeleverde sperma nog veilig gebruiken.

Gegevens opslaan en vrijgeven

Sinds de komst van de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting (2002) is bij ons fertiliteitslaboratorium de anonimiteit van nieuwe spermadonoren opgeheven. Dat wil zeggen dat het niet meer mogelijk is om anoniem sperma te doneren. Deze wet zorgt ervoor dat kinderen die via kunstmatige bevruchting zijn verwekt, makkelijker kunnen achterhalen van wie zij afstammen.

Gegevens opslaan

In de praktijk betekent dit dat wij drie soorten gegevens van u moeten noteren:

  • medische gegevens over uw gezondheidstoestand, ziekten in de familie, etc.;
  • donorpaspoortgegevens over uw uiterlijke kenmerken, karakter, opleiding en beroep (deze gegevens kunnen niet leiden tot uw identiteit);
  • persoonsgegevens: uw naam, adres en geboortedatum.

Vervolgens geven wij deze gegevens door aan de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting. Daar komen de gegevens in een databank te staan. Op verzoek van een kind, ouder of arts kan de stichting bepaalde gegevens vrijgeven (zie hierna onder het kopje ‘Gegevens vrijgeven’).

Overigens wordt u als spermadonor nooit verteld welke vrouwen met uw zaadcellen zijn bevrucht. Ook kunt u nooit bij de Stichting informeren naar kinderen die eventueel met uw zaad zijn verwekt.

Gegevens vrijgeven

De Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting bewaart gedurende tachtig jaar de donorgegevens (medische gegevens, donorpaspoort- en persoonsgegevens). Zolang het kind jonger is dan 12 jaar, kunnen alleen de ouders de donorpaspoortgegevens opvragen.

Een donorkind van 12 jaar of ouder kan zelf gegevens over zijn biologische vader opvragen bij de stichting. De stichting geeft aan kinderen van 12 tot 16 jaar alleen de donorpaspoortgegevens. Als het kind 16 jaar of ouder is, verstrekt de stichting ook de persoonsgegevens. Overigens is de stichting verplicht het kind te begeleiden bij het vrijgeven van de donorgegevens.

Bezwaar maken

Voordat de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting uw persoonsgegevens beschikbaar stelt, informeert de stichting u. Heeft u bezwaar tegen het beschikbaar stellen van uw gegevens? Dan bekijkt de stichting of deze belangrijk genoeg zijn om uw gegevens niet te delen. Ga er daarbij vanuit dat het belang van het kind altijd voorop staat. Tegen het besluit van de stichting kan zowel het kind als de donor bezwaar maken. Dat kan via de bezwaarprocedure van de stichting.

Uw medische gegevens kunnen alleen worden opgevraagd door de huisarts van het kind.

Geen ouderlijke plichten

Voor de goede orde is het van belang op te merken dat u als spermadonor geen ouderlijke plichten (in wettelijke zin) zal krijgen als een donorkind om zijn gegevens vraagt. Ook kan het kind geen enkel recht ontlenen aan het feit dat het weet wie zijn biologische vader is.

Contact

Heeft u vragen of wilt u spermadonor worden? Dan kunt u ons mailen of bellen:

Zwolle

Fertiliteitscentrum
088 624 52 24 (bereikbaar op maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 16.00 uur en in het weekend, in dringende gevallen, van 9.00 tot 12.00 uur)
spermadonorbank@isala.nl

Laatst gewijzigd 20 maart 2024 / 5095 / 316668