CT-scan dikke darm (CT-colon) CT-scan dikke darm (CT-colon)

Informatie over een computer-tomografie (CT-scan) van de dikke darm

​Wanneer geen CT-onderzoek?

Er zijn bepaalde situaties waarin het verstandiger is om een CT-onderzoek niet te laten plaatsvinden. Deze situaties worden contra-indicaties genoemd.

Vanwege de gebruikte röntgenstraling kan een CT-onderzoek schadelijk zijn voor een ongeboren kind. Als u zwanger bent of denkt het te zijn, neem dan contact op met uw behandelend arts. 

Dieet

Voor een CT-scan van de dikke darm geldt een speciaal dieet. Het is van belang dat u dit dieet goed opvolgt. Alleen op die manier worden uw darmen voldoende schoon en is een goed verloop van het onderzoek mogelijk.

Voorbereiding

Zoals gezegd, moet u voor dit onderzoek een dieet volgen. Dat dieet wordt hieronder beschreven. Daarnaast drinkt u thuis een contrastmiddel. Dit wordt gebruikt om weefsels of organen beter zichtbaar te maken, waardoor ze kunnen worden bestudeerd.

Het contrastmiddel (Telebrix gastro drie keer 50 ml)

U kunt het contrastmiddel van tevoren ophalen bij de röntgenbalie. Telebrix is een jodiumhoudend contrastmiddel. U begint één dag voor het onderzoek met de inname van Telebrix. Telebrix gastro veroorzaakt bij veel patiënten diarree. Dit is een normale reactie van het lichaam en kan geen kwaad.

Op de dag voorafgaand aan het onderzoek neemt u bij het ontbijt één flesje Telebrix, bij de lunch één flesje en bij het avondeten één flesje. U mag de inhoud van het flesje ook in een groot glas limonade schenken en vervolgens opdrinken. (U hoeft de Telebrix niet aan te lengen met 950 ml water zoals in de bijsluiter staat!).

Als u andere klachten krijgt, naast diarree, neemt u dan contact op met uw behandelend arts of met de röntgenafdeling.

Medicijnen?

Tijdens de voorbereiding op het onderzoek kunt u al uw medicijnen gewoon blijven gebruiken, met uitzondering van kalktabletten (calciumtabletten). Houd er echter wel rekening mee dat door de diarree niet alle stoffen goed in uw lichaam worden opgenomen.

Diabetes?

Diabetici kunnen met vragen over de voorbereiding contact opnemen met de diabetesverpleegkundige of huisarts.

Dieet

Voor het CT-colon onderzoek is het nodig dat u een dieet volgt voorafgaand aan het onderzoek. Het dieet start één dag voor het onderzoek en bestaat uit vezelarme voeding. De vezelarme voeding zorgt ervoor dat het contrastmiddel zich goed verspreidt door de darminhoud.

Hier leest u wat u wel en niet mag eten en drinken. Zorg ervoor dat u tijdens het dieet voldoende drinkt (minimaal tien á twaalf glazen per dag). Voor een goede beoordeling van het CT-onderzoek is het van belang dat u zich goed aan het dieet houdt.

Dieetschema

De dag vóór het onderzoek:

• vezelarm ontbijt en 50 ml Telebrix gastro;
• vezelarme lunch en 50 ml Telebrix gastro;
• vezelarm avondeten en 50 ml Telebrix gastro;
• na het avondeten alleen vloeibaar (vezelarm).

Op de dag van het onderzoek:

• vloeibaar (vezelarm) ontbijt;
• vanaf twee uur voor het onderzoek niet meer eten of drinken;
• probeert u enkele malen naar het toilet te gaan voor ontlasting.

Vezelrijke voeding die u niet mag eten en drinken

• volkoren graanproducten: bruin-, volkoren- en roggebrood, tarwe- en maïszemelen, muesli, volkoren en meergranenpasta, havermoutpap, zilvervliesrijst;
• vezelrijke groente: asperges, bleekselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten, peulvruchten, taugé, maïs, champignons, tomaten, rauwkost, ui, knoflook;
• bepaalde fruitsoorten: onrijp fruit, sinaasappel, grapefruit, mandarijn, ananas, kiwi, mango, gedroogde vruchten zoals dadels, vijgen, pruimen, krenten, rozijnen, kokos;
• noten, pinda’s zaden en pitten;
• overige: scherpe specerijen, popcorn.

Vezelarme voeding die u wel mag eten en drinken

• graanproducten: witbrood, beschuit, toast (niet-volkoren variant), witte rijst, pasta (niet-volkoren variant), pannenkoeken (niet-volkoren variant), custardpap, rijstebloempap;
• groente en fruit: aardappelen, gaar gekookte groente zoals wortelen, bloemkool, lof, andijvie, spinazie. Vers fruit mits goed rijp, geschild en ontpit, zoals appel, banaan, peer;
• alle soorten vlees, vis en kip;
• soepen: bouillon of met stukjes vlees, vermicelli, etc;
• beleg: kaas, vleeswaren, ei, zoet beleg behalve pindakaas en jam met stukjes fruit;
• dranken: vruchtensap zonder vruchtvlees, limonades, frisdrank, koffie en thee, water, melk en melkproducten (geen vruchtenyoghurt), alcoholische dranken;
• tussendoortjes: chocolade (zonder nootjes), snoep, ijs, cake (geen koekjes of producten uit het overzicht ‘vezelrijke voedingsproducten’);
• sauzen: mosterd, ketchup;
• specerijen en kruiden: zout, paprikapoeder, nootmuskaat, kaneel, peterselie, groene-kruidenmixen.

Voor uw afspraak

• Voor dit CT-onderzoek krijgt u een medicijn (Buscopan). Dit medicijn vermindert tijdelijk de knijpfunctie van de darmen. U krijgt dan een infuus geprikt in uw arm. Wanneer het (bloed)prikken bij u moeilijk gaat, laat ons dit van te voren weten.
• Wanneer u bij de oogarts bekend bent met glaucoom (groene staar) of verhoogde oogboldruk, geef dit dan aan.

Verloop van het onderzoek

Zodra u op de CT-tafel plaats neemt, krijgt u eerst een infuus voor het toedienen van een ontspanningsmiddel voor de darmen. Het onderzoek verloopt hierdoor zo optimaal mogelijk. Soms is een ontspanningsmiddel niet mogelijk, omdat een aantal medische aandoeningen hier niet mee samengaan. De radiologisch laborant (medewerker van de röntgenafdeling) bespreekt dit met u. Het infuus wordt weer verwijderd of gebruikt voor eventuele contrastvloeistof (zie verderop in deze folder). Vervolgens gaat u voor het onderzoek op uw zij liggen op de beweegbare CT-tafel. De radiologisch laborant brengt voorzichtig een dun buisje in via uw anus. Via dit buisje blaast de laborant via een pomp lucht in uw dikke darm. Dit kan een krampend en opgeblazen gevoel geven. Dan gaat u op uw rug liggen en wordt de eerste scan gemaakt. Daarna draait u op uw buik en wordt een tweede scan gemaakt. Op die manier kan uw dikke darm volledig worden bekeken.

Tijdsduur CT-onderzoek

De tijdsduur van dit onderzoek is ongeveer dertig minuten.
Hierbij is niet inbegrepen de eventuele uitloop in het CT-programma. Ook kunnen er spoedgevallen tussendoor komen.

Risico’s en bijwerkingen jodiumhoudende contrastvloeistof bij toediening via een infuus

Als er bij het onderzoek gebruik wordt gemaakt van contrastvloeistof via het infuus, dan kan een allergische reactie optreden. De kans hierop is klein en is de afgelopen jaren sterk afgenomen door verbetering van de jodiumhoudende contrastvloeistoffen.

Allergische reacties

Soms kunnen contrastvloeistoffen bij toediening via het infuus een overgevoeligheidsreactie veroorzaken. Dit betreft meestal een milde reactie (niezen, jeuk of galbulten) die optreedt binnen een uur na het onderzoek. In zeldzame gevallen kan een ernstige reactie (shock) ontstaan. Het is daarom belangrijk te weten of u overgevoelig bent voor contrast. Reacties op contrastvloeistof treden in de regel binnen één uur na de injectie op. U wordt daarom altijd goed geobserveerd bij de injectie, zodat wanneer nodig een eventuele reactie meteen kan worden behandeld.

Na het onderzoek

Na afloop van het onderzoek mag u meteen naar huis. Door het medicijn (Buscopan) kunt u last krijgen van wazig zien of duizeligheid. Totdat de klachten verdwenen zijn, mag u geen autorijden of machines bedienen.

Uitslag van het onderzoek

De uitslag van het onderzoek krijgt u van uw behandelend arts.

Tot slot

De informatie-uitwisseling tussen arts en patiënt is wettelijk geregeld in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). Dat betekent onder meer dat de zorgverlener – in dit geval dus de afdeling Radiologie – u in begrijpelijke taal moet informeren over de aard en het doel van een onderzoek, en over de gevolgen of de eventuele risico’s ervan. Mocht u behoefte hebben aan meer informatie, dan kunt u te allen tijde terecht bij de medewerkers van de afdeling Radiologie. De radioloog en/of laborant vertellen tijdens het onderzoek steeds wat er gaat gebeuren. U kunt aan hen ook vragen stellen, vooraf en na afloop.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle

Radiologie
088 624 28 82 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

Meppel

Radiologie
088 624 96 39  (bereikbaar op maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 16.30 uur)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.