Siliconen borstimplantaten Siliconen borstimplantaten

Isala
Patiëntenfolders
5748-Siliconen borstimplantaten

Voordelen, nadelen en alternatieven

Volgens de Dutch Breast Implant Registry worden jaarlijks ruim vijftienduizend borstimplantaten geïmplanteerd. Deze zijn geplaatst bij personen die een borstvergroting hebben ondergaan, maar ook de personen die een borstreconstructie hebben gehad na kanker. Overweegt u zelf ook een borstvergroting of borstreconstructie? Op deze pagina leest u meer over de implantatie, de voor- en nadelen van siliconen implantaten en over de mogelijkheid van alternatieven.

Siliconen borstimplantaten worden al ongeveer veertig jaar wereldwijd gebruikt voor borstvergroting of borstreconstructie. Er zijn enkele miljoenen vrouwen met een siliconen borstimplantaat. De laatste jaren zijn er in de politiek en de media regelmatig bezorgde geluiden te horen over de gevolgen van het hebben van die implantaten. Zo zijn er vrouwen die ernstige gezondheidsklachten toeschrijven aan siliconen borstimplantaten. Diverse internationale, wetenschappelijke onderzoeken hebben tot nu toe echter geen verband kunnen aantonen tussen die klachten en siliconen borstimplantaten.

Dat neemt niet weg dat vrouwen die een borstimplantatie overwegen, veel vragen hebben over de implantatie en de voor- en nadelen van siliconen implantaten. U wellicht ook. Wij hopen dat u met dit voorlichtingsmateriaal een weloverwogen beslissing kunt nemen. Omdat het overgrote deel van de mensen met een borstimplantatie vrouw is, richten wij ons in de tekst op vrouwen.

Waarom een borstimplantaat?

De meeste vrouwen (vijfenzeventig procent) kiezen voor een borstimplantaat omdat ze grotere borsten willen. Redenen daarvoor zijn onder meer:

ontevredenheid over de grootte en de vorm van borsten;
de oorspronkelijke borstomvang terug willen bijvoorbeeld na een zwangerschap, correctie van ongelijke borsten.

De andere vijfentwintig procent heeft een borstreconstructie als doel. Meestal gaat het dan om vrouwen die:

Eén of beide borsten missen na borstkanker, vrouwen bij wie één of beide borsten zijn verwijderd vanwege mastopathie (veel knobbeltjes in de borst);
vrouwen bij wie preventief één of beide borsten zijn verwijderd, omdat zij draagster zijn van een gen voor borstkanker.

Een borstimplantaat garandeert geen geluk

Borstimplantaten kunnen een vrouw meer zelfvertrouwen geven en de kwaliteit van leven verbeteren. Ze zijn echter geen garantie voor een groter gevoel van eigenwaarde en kunnen bovendien ook vervelende gevolgen hebben. Of een borstimplantaat de geschiktste oplossing is, hangt af van uw persoonlijke situatie, bijvoorbeeld uw leeftijd en van diverse lichamelijke aspecten zoals:

de huidige vorm van uw borsten;
de positie van uw tepels;
de conditie van uw huid;
uw algemene gezondheid.

Bij borstreconstructie zijn bovendien eventuele eerdere operaties, bijvoorbeeld vanwege borstkanker, en de effecten daarvan van belang. Ook bestralingstherapie kan van invloed zijn. De mogelijke complicaties van een implantaat, bijvoorbeeld kapselvorming (zie het kopje ‘Risico’s van siliconen borstimplantaten’), hangen daarmee nauw samen. Overleg daarom goed met uw plastisch chirurg (en eventueel uw borstkankerverpleegkundige) en met ervaringsdeskundigen over de mogelijkheden en de risico's. Houd ook rekening met algemene operatiecomplicaties zoals bloedingen, infecties en gevolgen van de narcose.

Weloverwogen kiezen

Voordat u kiest voor een (siliconen) borstimplantaat is het verstandig om ook de alternatieven goed te overwegen. Misschien zijn er mogelijkheden die u ook een positiever lichaamsbeeld geven maar minder risico's hebben. U kunt denken aan bijvoorbeeld transplantatie van eigen lichaamsweefsel, uitwendige borstprothesen en speciale bh's met vullingen. Ook een training om meer zelfvertrouwen of een positiever zelfbeeld te krijgen, is misschien een mogelijkheid. Kiest u voor een niet-chirurgisch alternatief, dan vermijdt u de nadelen die operaties - in elk geval in eerste instantie - toch vaak met zich meebrengen.

Verzamel informatie

Om weloverwogen te kunnen kiezen voor wel of geen borstimplantaat is het verstandig om veel informatie te verzamelen. U kunt dat doen via dit voorlichtingsmateriaal, uw arts en diverse patiëntenverenigingen. Alleen als u goed op de hoogte bent van de voor- en de nadelen, kunt u bepalen of een (siliconen) borstimplantaat voor u de beste keuze is.

Overweegt u een borstimplantaat omdat u door borstkanker één of beide borsten mist, dan kan een borstkankerverpleegkundige u goed voorlichten over uw specifieke situatie en de mogelijkheden.

Indien u kiest voor een borstprothese worden alle operatiegegevens opgeslagen in het landelijk register DBIR, Dutch Breast Implant Registry. Uw gegevens worden hier anoniem in meegenomen. Alleen in het geval van een landelijke terugroepactie kan worden achterhaald welke patiënten een bepaald type prothese in het lichaam hebben.

Stel uzelf vragen

U heeft veel informatie nodig maar het is ook belangrijk dat u weet waarom u een borstimplantaat wilt, wat u ervan verwacht en wat u er wel of niet voor over hebt. U kunt zich bijvoorbeeld afvragen:

wat u wilt bereiken met een borstimplantaat;
of dat ook met andere middelen mogelijk is;
hoe noodzakelijk het voor u is om twee borsten en/of grotere borsten te hebben;
wat een implantaat u lichamelijk, psychisch en financieel mag kosten;
of de voordelen opwegen tegen nadelen zoals controles en eventuele vervangingoperatie.

Soorten borstimplantaten

Een borstimplantaat bestaat uit een omhulsel (een siliconenzakje) en een vulling. Er bestaan verschillende soorten implantaten:

siliconen borstimplantaten;
implantaten gevuld met fysiologisch zout;
overige implantaten.

Daarnaast zijn er transplantaten waarvan de vulling bestaat uit eigen lichaamsmateriaal.

Siliconen borstimplantaten

Siliconen worden veel gebruikt in de industrie maar ook in de geneeskunde, bijvoorbeeld als een laagje om injectienaalden en voor implantaten. Ook in het dagelijks leven komen mensen in aanraking met siliconen. Alle mensen hebben een beetje siliconen in hun lichaam; baby's bijvoorbeeld omdat spenen gemaakt zijn van siliconen. Op zich is een beetje siliconen niet schadelijk voor het lichaam.

Siliconen borstimplantaten worden al sinds de jaren zestig gebruikt. Artsen hebben er dus al lang ervaring mee en dat is een belangrijk voordeel. De inhoud van een siliconen borstimplantaat kan stevig of zacht zijn. Stevige implantaten zijn gevuld met een soort geleiachtige gel. De inhoud van zachte implantaten lijkt meer op een vloeistof. In het algemeen vindt men zachte siliconen borstimplantaten veel natuurlijker aanvoelen dan andere implantaten en geven ze minder kans op rimpeling. Daarnaast kan er voor een zacht implantaat een kleiner litteken nodig zijn dan voor een stevig implantaat. Stevige implantaten behouden vaak iets beter hun borstvorm en bij een eventueel scheurtje lekt er minder vloeistof weg.

Een siliconen borstimplantaat kan een geruwd of een glad omhulsel hebben. Een ruwe buitenkant geeft minder vaak kapselvorming dan een gladde, maar is wat beter voelbaar.

Borstimplantaten met fysiologisch zout

In de geneeskunde worden al jaren borstimplantaten gebruikt die gevuld zijn met fysiologisch zout. Fysiologisch zout heeft dezelfde verhouding tussen water en zouten als het menselijk lichaam. Mocht zo'n implantaat gaan lekken, dan kan de vloeistof van de vulling dus gemakkelijker door het lichaam worden opgenomen en verwerkt.

Ook een implantaat dat gevuld is met fysiologisch zout heeft een siliconen omhulsel. Net als bij een siliconen borstimplantaat is die buitenkant geruwd of glad.

Overige implantaten

Er bestaan ook borstimplantaten met andere vullingen dan siliconen of fysiologisch zout. Uw plastisch chirurg kan u daarover meer vertellen. Over het algemeen is over deze borstimplantaten minder bekend, omdat ze minder lang worden toegepast dan siliconen borstimplantaten.

Gevolgen van de implantatie

De meeste vrouwen zijn tevreden over de implantatie. Voordat borstimplantaten echter het gewenste resultaat geven, zijn minder prettige gevolgen van de ingreep meestal onvermijdelijk. Vlak na een implantatie zien de borsten er vaak vrij 'gehavend' uit en ook op lange termijn zijn er minder positieve effecten mogelijk. Wat kunt u verwachten?

Effecten op korte termijn

De eerste weken na een borstimplantatie hebben de meeste vrouwen last van:

zwellingen met harde plekken;
blauwe plekken;
een onprettig gevoel en pijn (de eerste paar weken);
veranderingen in het 'borstgevoel'.

Ook kunt u last krijgen van complicaties die sowieso bij een operatieve ingreep en dus ook bij het plaatsen van een borstimplantaat kunnen optreden, bijvoorbeeld bloedingen, wondinfectie of bijwerkingen van de narcose. De eerste weken na de ingreep mag u vaak niet tillen en geen zwaar werk doen.

Effecten op lange termijn

Als alles goed gaat, zien de borsten er na een aantal maanden weer natuurlijk uit. Bij een minder succesvolle ingreep zijn ook andere effecten mogelijk:

Soms zien de borsten er juist helemaal niet meer natuurlijk uit.
De verschillen tussen beide borsten zijn opvallender.
De implantaten kunnen rimpels of vouwen tot gevolg hebben, vooral bij vrouwen met weinig eigen borstweefsel.
De tepel is minder gevoelig.
De tepel is juist erg gevoelig (gedurende drie tot zes maanden na de operatie).

Risico's van siliconen borstimplantaten

Siliconen borstimplantaten brengen diverse specifieke risico's met zich mee. Of ze zich voordoen en de mate waarin, verschilt per persoon. Mogelijke risico's zijn:

kapselschrompeling;
beschadigingen van het implantaat;
lekkage (ook wel 'zweten' genoemd);
vervangingsoperaties.

Verder zijn er soms littekenproblemen: het litteken kan pijnlijk zijn, niet mooi genezen of erg rood blijven.

Kapselschrompeling

Nadat een siliconen borstimplantaat is aangebracht, vormt het lichaam er littekenweefsel omheen, het zogenoemde kapsel. Dat is een natuurlijke reactie. Bij alle vrouwen met een borstimplantaat komt kapselvorming voor; sommige vrouwen voelen daar niets van, anderen voelen een soort verharding in de borsten. Soms gaat het kapsel verschrompelen. Vervolgens gaan het implantaat en het omliggende kapsel verharden. Door kapselschrompeling kunnen de borsten veranderen, hard aanvoelen en pijn doen. Veel vrouwen met kapselschrompeling kiezen dan ook voor een nieuwe operatie. Of kapselschrompeling voorkomt, hangt ook af van het materiaal waarvan de buitenkant van een implantaat is gemaakt. Schrompeling komt vaker voor bij een glad dan bij een geruwd omhulsel.

Beschadigingen van implantaat

Beschadigingen van een siliconen borstimplantaat kunnen variëren van hele kleine gaatjes tot grote scheuren. Ze worden meestal veroorzaakt door chirurgisch handelen of verwondingen. Beschadigingen van het implantaat komen vaak voor, maar ze leiden lang niet altijd tot klachten; soms blijkt een beschadiging zelfs pas bij een vervangingoperatie.

Lekkage

Siliconen borstimplantaten zullen altijd een beetje lekken, dat is eigen aan de samenstelling van de siliconen inhoud en het omhulsel. De implantaten die tegenwoordig worden gebruikt lekken wel veel minder dan implantaten die voorheen gangbaar waren. Door lekkage kunnen siliconen in de buikwand terechtkomen. Dat hoeft geen gevolgen te hebben, maar er kan bijvoorbeeld ook lymfeklierontsteking ontstaan. De mate waarin siliconen borstimplantaten lekken, verschilt per persoon.

Vervangingsoperaties

Vooral vrouwen die op relatief jonge leeftijd voor een siliconen borstimplantatie kiezen, moeten er rekening mee houden dat het implantaat één of meer keren moet worden vervangen. Dat betekent een nieuwe operatie en dus ook weer alle risico's die met een operatieve ingreep gepaard gaan zoals mogelijke infecties, bloedingen of complicaties door de narcose. Is uw implantaat aan vervanging toe, dan kunt u natuurlijk altijd nog voor een alternatief kiezen of besluiten geen nieuwe prothese te laten implanteren.

Andere klachten

Er zijn vrouwen met siliconen borstimplantaten die last hebben van onder meer chronische vermoeidheid, reumatische aandoeningen, oogklachten, maagklachten, huidproblemen en ontstekingen. Zij wijten die klachten aan het siliconen implantaat, maar tot nu toe hebben wetenschappelijke onderzoeken dat verband niet bevestigd.

Na de implantatie

In principe kunt u met een borstimplantaat alle dagelijkse activiteiten verrichten. Een siliconen borstimplantaat hoeft ook geen belemmering te zijn voor het geven van borstvoeding. Verder verhoogt het de kans op borstkanker niet. U kunt met siliconen borstimplantaten evengoed als anders zelf borstonderzoek doen. Ook kunt u gewoon deelnemen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Meld voor een onderzoek wel even dat u borstimplantaten hebt. Bij borstimplantaten en bij veel klierweefsel in de borst is de beoordeling van de röntgenfoto's minder goed mogelijk. Meer informatie over de beoordeling van de röntgenfoto's bij vrouwen met borstimplantaten is verkrijgbaar bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Kiest u voor een (siliconen) borstimplantaat, dan is de kans op nog één of meer operaties groot. Er kunnen problemen met het implantaat ontstaan en de levensduur van een siliconen borstimplantaat is nu eenmaal beperkt. Met een siliconen borstimplantaat legt u zich dus in feite voor langere tijd vast.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u ons bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle, Kampen of Heerde

Plastische chirurgie
088 624 56 36 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

Meppel of Steenwijk