Gebruik van een tepelhoedje Gebruik van een tepelhoedje

​Wanneer te gebruiken?

Meestal kan een baby die rond de uitgerekende datum is geboren, goed uit de borst drinken, zonder tepelhoedje. Maar voor sommige baby’s is het rechtstreeks drinken aan de borst moeilijk. Overleg met de lactatiekundige of een tepelhoedje in uw situatie kan helpen. De lactatiekundige kan ook andere oplossingen voorstellen.

Een tepelhoedje kan (tijdelijk) helpen bij: 

• te vroeg (prematuur) geboren baby’s (zie informatie verderop);
• vlakke tepels, ingetrokken tepels;
• ernstige stuwing en/of pijnlijke tepels;
• baby’s die de fles gewend zijn, om te leren drinken aan de borst;
• baby’s met een afwijkend mondje/ziekte of syndroom (zwakke zuigkracht);
• verkeerd gebruik van de tong door de baby.

Bij welke premature baby’s kan een tepelhoedje werken?

Sommige premature baby’s hebben moeite om de tepel goed diep te zuigen en het vacuüm vast te houden. Het blijkt dat bij deze baby’s het gebruik van tepelhoedjes juist helpt om meer melk te kunnen drinken. Hierbij gaat het om: 

• baby’s die niet goed kunnen happen, ondanks goede hulp bij het aanleggen;
• baby’s die – ondanks een goede melkproductie – binnen een paar minuten aan de borst in slaap vallen als gevolg van een matige melkinname of van een belemmerde toeschietreflex bij zwak zuigen van de baby;
• baby’s die het vacuüm niet kunnen vasthouden.

Welk tepelhoedje kies ik?

Er zijn drie verschillende maten tepelhoedjes: S, M en L. Bij het kiezen van de maat moet u letten op de grootte van de tepel en de grootte van het mondje van uw baby. Een verpleegkundige of lactatiekundige kan u hierbij adviseren.

Hoe plaats ik een tepelhoedje?

• Buig de zachte randen van het tepelhoedje naar voren. Zie afbeelding 1.
• Plaats het zo dicht mogelijk over de tepel. U kunt de randen van het tepelhoedje vooraf wat bevochtigen met water zodat het beter blijft zitten. 
• Let erop dat het open gedeelte op de plek zit waar het neusje van de baby zich bevindt tijdens de borstvoeding. De baby blijft dan in contact met uw geur en huid.

Afbeelding 1: tepelhoedje omvouwen (bron: www.laleche.org.uk)

Hoe moet ik aanleggen?

• Het aanleggen van de baby met tepelhoedje gaat op dezelfde wijze als het aanleggen aan de borst zonder tepelhoedje.
• Let erop dat de baby goed gesteund ligt.
• Blijf ook met tepelhoedje aandacht besteden aan goed aanhappen: laat de baby met de mond wijd open en het hoofdje iets achterover.
• Als uw baby goed heeft aangehapt, dan drukt de kin uw borst een klein beetje in. Het neusje is iets van de borst af en de lippen zijn naar buiten gekruld.
• Het tepelhoedje mag niet tussen de kaken platgedrukt of vervormd worden.
• Corrigeer eventueel door op het kinnetje te drukken en zo het mondje wijder open te houden.

Afbeelding 2: Goed aangelegd met tepelhoedje (bron: www.gov.mb.ca)

Goed aangelegd met tepelhoedje: de baby ligt heel dicht tegen u aan, buik tegen buik, neusje ligt bij de tepel, wacht op een wijd open mond (hoofdje gaat iets achterover) en breng dan vlot de baby naar de borst. De tong zit onder het tepelhoedje en ligt stil in de mond.

Afbeelding 3: Niet-goed aangelegd met tepelhoedje (bron: www.gov.mb.ca)

Niet-goed aangelegd met tepelhoedje: de baby heeft alleen de punt van het tepelhoedje in de mond gezogen en niet de borst aangehapt. De tong duwt het tepelhoedje in en uit de mond. 

Nadelen en oplossingen

• Voor de baby kost het meer inspanning om met een tepelhoedje de borst effectief leeg te drinken.
• Zorg dat uw baby altijd goed (met een grote hap) de borst (en niet alleen de tepel) met tepelhoedje vastpakt, zodat hij/zij de borst goed kan leegdrinken.
• Gebruik eventueel borstcompressie om de stroom van moedermelk te helpen. Zie eventueel www.borstvoeding.com.
• Een premature baby kan echter soms juist makkelijker drinken aan de borst zolang de moeder kolft, een goede melkproductie heeft en snel toeschiet. De melk stroomt dan bijna vanzelf in het tepelhoedje. De baby heeft houvast met het tepelhoedje en hoeft niet veel moeite te doen om de drinken.
• Het kan gebeuren dat de baby de borst minder goed leegdrinkt. Zo krijgt hij/zij minder melk binnen, en kan op den duur de melkproductie teruglopen. 
• De baby leert aan het hoedje een andere drinktechniek dan zonder hoedje. 
• De baby raakt gewend aan het hoedje, en wil of kan niet meer zonder hoedje drinken. 
• Bij afbouwen van het kolven moet u erop letten dat de baby voldoende effectief en krachtig aan de borst (met het tepelhoedje) kan drinken om de melkproductie in stand te houden. Bouw het (na)kolven langzaam af met één kolfbeurt per drie dagen (op gevoel). 
• Bij het gebruik van een tepelhoedje is het raadzaam dat u uw melkproductie en het gewicht van uw baby in de gaten houdt. Minimaal een keer per week gewichtscontrole van de baby is raadzaam. 

Na het voeden 

• Reinig het tepelhoedje na gebruik met koud, daarna met heet water. 
• Bewaar het tepelhoedje in een afgesloten bakje.

Afwennen

Als u uw baby van het tepelhoedje wilt afwennen, probeer dit dan nadat hij/zij enkele minuten goed aan de borst heeft gedronken. Haal het tepelhoedje weg en probeer uw baby rechtstreeks aan te leggen. Mocht dit niet werken, leg dan weer aan met het tepelhoedje. Blijf dit van tijd tot tijd proberen. Soms lukt het beter als uw baby half slaapt, of als u samen met de baby in bad gaat of huid-op-huidcontact heeft.

Voedt u met tepelhoedje en lukt het niet om af te wennen, dan geldt als motto: ‘Liever voeden mét tepelhoedje dan geen borstvoeding.’

Meer weten?

Borstvoedingsorganisatie La Leche League (LLL)

Postbus 212
4300 AE Zierikzee
(0111) 41 31 89
www.lalecheleague.nl

Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen (NVL)

Postbus 5243
2701 GE Zoetermeer
(0900) 522 82 84
www.nvlborstvoeding.nl

Overige internetsites

www.borstvoeding.nl
www.borstvoeding.com

Steeds meer zorgverzekeraars vergoeden in een aanvullend pakket lactatiekundige hulp bij u thuis. Ook kunt u via het consultatiebureau antwoord krijgen op uw vragen of neem contact op met borstvoedingsvereniging La Leche League. 

Contact

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen of wilt u meer weten? Dan kunt u mailen naar de lactatiekundige via lactatiekundige@isala.nl. 

Is uw baby in behandeling bij Isala? Dan kunt u ook een afspraak maken voor het lactatiekundig spreekuur. Bel dan het secretariaat van polikliniek Verloskunde: 088 624 35 55.

Bent u al thuis? Neem dan contact op met een lactatiekundige in uw omgeving (zie www.nvlborstvoeding.nl), het consultatiebureau of met uw huisarts.

Voor deze informatie is gebruikgemaakt van ‘Tepelhoedjes in de praktijk’ door Barbara Wilson-Clay IBCLC, NVL info3, september 2003.