Perifeer ingebrachte centraal veneuze katheter (PICC-lijn) Perifeer ingebrachte centraal veneuze katheter (PICC-lijn)

Deze informatie kan u helpen om een keuze te maken om al dan niet voor een PICC-lijn te kiezen. Of – als u deze keuze al gemaakt heeft – u te vertellen wat u kunt verwachten van een PICC-lijn. 

Een PICC-lijn kan geplaatst worden als er langdurig en/of veelvuldig toegang tot de bloedbaan nodig is om een groot aantal keer of langdurig medicatie via een infuus toe te dienen. Zonder PICC-lijn moet u voor het toedienen van deze medicijnen steeds opnieuw geprikt worden, waardoor aangeprikte bloedvaten hard aan gaan voelen en steeds moeilijker aan te prikken zijn. Hierdoor kan het op den duur steeds lastiger worden om een geschikte prikplek te vinden. Bovendien kan de prikplek steeds pijnlijker worden.

Zeker als er maar aan één arm geprikt mag worden, zijn de mogelijkheden om een goede prikplek te vinden sneller beperkt. Dit is bijvoorbeeld het geval als uw lymfeklieren uit een oksel verwijderd zijn. 

Voordelen

Uw arts of verpleegkundige kan u voor of tijdens de behandeling adviseren een PICC-lijn te laten plaatsen. Het voordeel van een PICC-lijn is dat er niet steeds een bloedvat aangeprikt hoeft te worden. Een ander voordeel van een PICC-lijn is dat de medicijnen toegediend kunnen worden in een groot bloedvat. Hierdoor ontstaat nauwelijks irritatie aan de binnenkant van het bloedvat. Een PICC-lijn kan tot ongeveer twaalf maanden blijven zitten.

Een PICC-lijn kan voor meerdere doeleinden gebruikt worden:

• bloedafname (alleen door bevoegde verpleegkundigen);
• toediening van chemotherapie;
• toediening van medicatie, zoals antibiotica;
• toediening van voeding;
• toediening van middelen die bij onderzoeken worden gebruikt, zoals sommige contrastmiddelen of radioactieve stoffen, zoals bij een CT-scan.

Zo ziet een PICC-lijn eruit:

Een PICC-lijn is gemaakt van zacht, buigzaam materiaal dat bestaat uit silicone. De katheter zelf is lang en smal, en is aangesloten op een breder, verstevigd stuk slang. De PICC-lijn wordt ingebracht in uw bovenarm. Soms wordt er gekozen voor een katheter met twee of drie uitgangen. Deze katheters hebben twee of drie afzonderlijke kanalen (lumina). Deze komen samen in één slang waardoor er toch maar één prik nodig is. De verpleegkundige kan de lumina voor verschillende doeleinden gebruiken zonder dat de vloeistoffen tijdens het infuusproces worden gemengd.

Plaatsing

Een PICC-lijn wordt onder plaatselijke verdoving geplaatst. Dit gebeurt onder steriele omstandigheden op de afdeling Radiologie. De plaatsing duurt ongeveer een half uur tot een uur. U wordt hiervoor een dagdeel opgenomen in het ziekenhuis op de afdeling Dagverpleging. De plaatsing kan eventueel ook poliklinisch, want een opname is niet altijd nodig.  

Op de Dagverpleging krijgt u een operatiejasje aan en wordt u naar de afdeling Radiologie gebracht. Op de afdeling Radiologie wordt de PICC-lijn onder echo geleide ingebracht in een ader in de elleboogplooi of net daarboven. De tip van de katheter wordt geplaatst in een omgeving met snelle stroming van het bloed, dichtbij het hart, zodat de ingespoten medicatie zich beter met het bloed vermengt. Nadat de PICC-lijn is ingebracht, komt er een dop voor naaldloos injecteren op en wordt hij doorgespoeld met een zoutoplossing. Dit helpt voorkomen dat de katheter verstopt raakt.

Door middel van röntgendoorlichting wordt er gekeken of de PICC-lijn goed is geplaatst. Als dit het geval is, wordt het zichtbare deel van de katheter stevig aan de huid bevestigd met een kleefpleister. Er wordt een steriele pleister aangebracht om het gebied waar de katheter uit de huid komt (de insteekplaats) te beschermen. Als de verdoving is uitgewerkt, kunt u een dag of twee last hebben van wat ongemak. 

Na plaatsing

Na het plaatsen van de PICC-lijn wordt u teruggebracht naar de Dagbehandeling waar u gedurende 60 minuten geobserveerd wordt op mogelijke complicaties. Als er zich geen complicaties voordoen, mag u daarna naar huis.

Verzorging PICC-lijn

De verpleegkundige legt u, voordat u naar huis gaat, uit hoe u de PICC-lijn kunt verzorgen:

• De PICC-lijn mag direct na het inbrengen gebruikt worden.
• De PICC-lijn moet één keer per week worden doorgespoten. De plakpleisters hoeven alleen vervangen te worden bij verontreiniging, zoals bij opgedroogd bloed onder de pleister. Als u wekelijks op de dagbehandeling voor een behandeling moet komen, dan wordt uw PICC-lijn daar doorgespoten. Als het nodig is, wordt de pleister vervangen.
  Zo niet, dan wordt de thuiszorg ingeschakeld voor u. De thuiszorg komt dan wekelijks bij u thuis om de lijn door te spuiten en als het nodig is de pleister te vervangen.
• Neem eerder contact op met het ziekenhuis als er bloed, een luchtbel of vocht onder de pleister zit, of als het verband loslaat.

Leefregels

U ondervindt nauwelijks hinder van de PICC-lijn. Wel moet de katheter wekelijks doorgespoten worden om te voorkomen dat de katheter verstopt raakt door een bloedstolsel. Verder moet u de insteekplaats laten verzorgen en droog houden. Douchen is zonder bezwaar toegestaan. Baden en zwemmen wordt afgeraden.

Het is belangrijk dat iedereen die met de katheter werkt, zich aan dezelfde regels houdt met betrekking tot handen wassen en desinfecteren bij het doorspuiten van de katheter. Het meten van de bloeddruk mag niet aan de arm waar zich de PICC-lijn bevindt, omdat de katheter hierdoor verstopt of beschadigd kan raken. Ook het afnemen van bloed is aan die arm niet toegestaan, omdat de katheter aangeprikt kan worden. Daarnaast mag u niet onder uw oksels omhoog getild worden, omdat de PICC-lijn dan kan verschuiven.

U kunt met een PICC-lijn probleemloos door een poortje op een luchthaven of in een warenhuis. Zo nodig kunt u het implantatiebewijs tonen. Dit bewijs met de gegevens van uw PICC-lijn krijgt u mee op de afdeling Radiologie. Er is geen bezwaar om een MRI-scan te ondergaan als u een PICC-lijn heeft.

Complicaties

Een enkele keer kan het inbrengen van de katheter of het hebben van een katheter complicaties opleveren. Complicaties op de korte termijn kunnen zijn:

• bloedverlies bij de insteekplaats;
• bloeduitstorting;
• pijn bij de insteekplaats;
• ontsteking van de ader.

Ook op langere termijn kunnen complicaties optreden door de aanwezigheid van de katheter:

• een ontsteking bij de insteekplaats van de katheter;
• een infectie in de bloedbaan doordat er bacteriën via de katheter in de bloedbaan zijn gekomen;
• trombose van de bloedvaten in de arm waar de PICC-lijn zit.

Als u koorts en/of koude rillingen krijgt en u voelt zich ziek, neem dan onmiddellijk contact op met het ziekenhuis. U kunt dan behandeld worden met antibiotica. Als de katheter de bron van de infectie was, zal de katheter worden verwijderd.

Verder kan de katheter soms verstopt raken door een bloedpropje (trombose). Neem dan onmiddellijk contact op met het ziekenhuis. Forceer niets. Indien er druk op de katheter gezet wordt, kan het propje namelijk in de bloedbaan terechtkomen en een trombosearm of een longembolie veroorzaken. Als de katheter uit het bloedvat is geraakt, moet deze verwijderd worden.

Wanneer moet u het ziekenhuis bellen?

In de volgende gevallen is het belangrijk dat u contact opneemt met het ziekenhuis:

• Als u het na het inbrengen van de PICC-lijn benauwd krijgt of kortademig wordt.
• Als u binnen enkele dagen na het inbrengen van de PICC-lijn koorts (39 graden of hoger) krijgt.
• Bij roodheid, pijn, zwelling of pus rond de insteekplek (ook op een later moment dan direct na het inbrengen). Een lichte zwelling door ophoping van wondvocht direct na het inbrengen is normaal.
• Als uw arm dik wordt aan de kant waar de PICC-lijn is geplaatst.

Verwijderen PICC-lijn

Een PICC-lijn kan maanden tot ongeveer een jaar in het lichaam aanwezig blijven. Hoe lang de PICC-lijn blijft zitten, is afhankelijk van uw behandeling en het verwachte ziektebeloop. Doorgaans wordt de PICC-lijn na het afsluiten van de behandelingen door de verpleegkundige verwijderd.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de regieverpleegkundige oncologie. Voor het telefoonnummer verwijzen wij u naar het Patiënten Informatie Dossier (PID) dat u heeft ontvangen.

Heeft u buiten kantoortijden klachten of vragen over de PICC-lijn, dan kunt u bellen naar:

Oncologie/Hematologie 

088 624 12 30