LAR-syndroom na endeldarmoperatie LAR-syndroom na endeldarmoperatie

Bijlage van het PID Endeldarmkanker

In de endeldarm wordt ontlasting opgevangen. Het is dus een soort reservoir. Als de endeldarm vol zit, gaat er een seintje naar de hersenen waardoor u voelt dat u naar het toilet moet.
Als (een deel van) uw endeldarm is weggehaald, kan de endeldarm minder of geen ontlasting meer opvangen. Ook zijn de seintjes naar de hersenen mogelijk verminderd. Daardoor verandert of verdwijnt het gevoel dat u moet poepen. Daarnaast kan het zijn dat uw kringspier minder goed werkt, doordat u voor de operatie chemotherapie of bestraling hebt gehad.

Welke klachten horen bij het LAR-Syndroom?

U kunt last hebben van: 

• vaker naar de wc moeten, tot wel 10 tot 15 keer per dag, ook ‘s nachts;
• dunnere ontlasting (soms waterdun);
• in korte tijd (binnen 1,5 tot 2 uur) meerdere keren achter elkaar naar het toilet moeten;
  Dit wordt ook wel clustering van ontlasting genoemd.
• een sterke aandrang van ontlasting die moeilijk uit te stellen is;
• ongewild verlies van ontlasting, waardoor de huid rondom de anus geïrriteerd kan raken;
• ongewild winden laten. 

Hoe lang blijven de klachten?

Tot twee jaar na de operatie kunnen de klachten nog minder worden. De klachten die u na twee jaar nog heeft, zijn helaas vaak blijvend. U zult bijvoorbeeld veel vaker naar de wc moeten dan voor uw operatie. Na een endeldarmoperatie is het uiteindelijk normaal als u 3 tot 7 keer per 24 uur ontlasting heeft.

Wat kunt u zelf doen?

Om inzicht te krijgen in hoe vaak u naar de wc moet (uw ontlastingspatroon) kunt u een ontlastingsdagboek bijhouden. Ook kunt u de LARS-score invullen om inzicht te krijgen. Zorg er ook voor dat u goed op het toilet zit tijdens het ontlasten. Zie folder ‘Tips voor een goed toiletgedrag’.

Voedingstips

Ook anders eten en drinken kan helpen om minder klachten te hebben. Hieronder vindt u tips bij verschillende klachten.

Klachten:
Vaak naar het toilet, wel 10 tot 15 keer per dag, ook ’s nachts.
Dunnere ontlasting (soms waterdun).

• Gebruik niet te veel veel cafeïne (koffie, zwarte thee, cola), deze stof versterkt de werking van de darm.
• Drink niet meer dan 1,5 liter op een dag. Hiervan drinkt u ongeveer een halve liter water-gerelateerd dranken (zoals koffie, thee, bouillon), een halve liter verzuurde melkproducten (zoals karnemelk en yoghurt) en een halve liter andere dranken.
• Vervang bij ernstige klachten de laatste halve liter door isotone-dranken, zoals sportdrank, ORS en kokoswater. Isotone-dranken worden sneller door het bloed opgenomen.
• Eet vaker kleinere maaltijden (5 tot 6 keer per dag).
• Sla geen maaltijden over, dit verergert de waterige ontlasting en de winderigheid.
• Eet vezelrijke producten. De richtlijn is 30 tot 40 gram vezels per dag. Eet dus voldoende volkoren brood, fruit (maximaal 3 stuks) en groente. Vezels maken de ontlasting dikker. Eet eventueel vezelrijke producten bij uw drinken, bijvoorbeeld een volkoren biscuit, beschuitje of sneetje brood.
• Eet zetmeelrijke producten, zoals aardappelen, peulvruchten en bananen. Zetmeel maakt de ontlasting dikker.
• Stop met roken. Roken verhoogt de werking van de darm en zorgt voor winderigheid.

Klachten:
In korte tijd (1,5 tot 2 uur) vaak achter elkaar naar het toilet moeten (clustering van ontlasting).
Een sterke aandrang van ontlasting die moeilijk uit te stellen is.

• Volg de voedingstips die hierboven bij ‘Vaak naar het toilet moeten’ en ‘Dunnere ontlasting’ staan.
• Vraag advies bij een arts of verpleegkundige als de klachten blijven.

Klachten:
Ongewild verlies van ontlasting, waardoor de huid rondom de anus geïrriteerd kan raken.

• Maak na elke ontlasting de huid rond de anus schoon met water en een zacht washandje. Gebruik geen zeep of hard toiletpapier.
• Bescherm de (geïrriteerde) huid rond de anus met sudocrème, bepanthen of zinkoxidezalf. Deze producten koopt u bij de drogist.

Klachten:
Ongewild winden laten, door minder controle over de sluitspier.

• Drink geen koolzuurhoudende dranken (fris met prik), die zorgen juist voor meer winderigheid en een opgeblazen gevoel.
• Eet vaker kleinere maaltijden (5 tot 6 keer per dag).
• Sla geen maaltijden over, dit verergert de waterige ontlasting en de winderigheid.
• Kauw uw eten goed.
• Eet rustig zonder veel te praten.
• Stop met roken. Roken verhoogt de werking van de darm en zorgt voor winderigheid.

Wat kan er verder nog gedaan worden tegen uw klachten?

Er zijn ook medicijnen en oefeningen die uw klachten minder kunnen maken. Overleg met uw arts of verpleegkundige wat in uw geval kan helpen. 

• Spierversterkende oefeningen (bekkenbodemtrainingen) om de sterke aandrang, het vaak moeten poepen en ongewild ontlastingverlies te verminderen.
• Diarreeremmers kunnen helpen als de ontlasting erg dun is. Een
  Diarreeremmer dikt de ontlasting in en vermindert ook de aandrang en het aantal keren dat u ontlasting heeft. Let op: het kan ook verstopping geven als er te veel wordt ingenomen. 
• 2x daags een eetlepel psyssiliumvezels of het vezelproduct Metamucil (op recept verkrijgbaar) innemen met weinig water. Dit dikt de ontlasting in en voorkomt soms ook het branderig gevoel bij de anus.
• Het clusteren van ontlasting (meerdere keren ontlasting binnen 1,5 tot 2 uur) kan minder worden als u psylliumvezels aan het einde van de maaltijd inneemt.
• Als de ontlasting te dik is, kunt u medicijnen voorgeschreven krijgen. Deze medicijnen moet u met genoeg water innemen. Het water wordt door de darm vastgehouden waardoor de ontlasting dunner en soepeler van vorm wordt. Ook hierbij moet u op zoek naar de juiste dosering.
• Gebruik het eerste half jaar na de operatie geen klysma. Gebruik ook geen zetpillen. Ook raden wij af om rectaal te temperaturen.
• Darmspoelen kan helpen als u ernstige klachten heeft.
  U kunt overwegen of darmspoelen u kan helpen als uw klachten na zes maanden niet minder zijn, of als u door uw klachten niet meer de dingen kunt doen die u wilt doen. Wat is darmspoelen? Darmspoelen is het leegmaken van de dikke darm door water via de anus in uw dikke darm te brengen. De darm vult zich hierdoor. Door de vulling wordt een natuurlijke reactie opgewekt om de ontlasting te lozen. Darmspoelen helpt om ongewild verlies van ontlasting te voorkomen en veelvuldig naar de wc moeten te verminderen.
• Darmspoelen is iets wat u elke dag moet doen. Het kost u gemiddeld 30 tot 60 minuten. Het voordeel van darmspoelen is dat u de hele dag geen ontlasting meer heeft. Uw arts of verpleegkundig consulent kan u meer uitleg geven over darmspoelen en u uitleggen hoe u dit thuis kunt doen.

Welke begeleiding krijgt u vanuit het ziekenhuis?

Na de operatie belt de verpleegkundig consulent stoma u om te horen hoe het gaat en om u zo nodig advies te geven. Ook bij een tijdelijk stoma wordt u na het opheffen van de stoma gebeld. U kunt de verpleegkundig consulent stoma ook zelf bellen.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle

Stomazorg
088 624 73 56 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 16.30 uur)
Mailen kan naar: stomazorg@isala.nl

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.