Scoliose is Grieks voor verkromming. Het is een zijwaartse bocht van de wervelkolom (je ruggengraat). De wervelkolom kan kromgroeien, soms naar één kant waardoor er één bocht ontstaat, maar meestal zijn er twee bochten. Daarnaast draaien bij een scoliose de wervels ten opzichte van elkaar (rotatie). De verdraaiing van de wervels veroorzaakt op de rugzijde een bolling waardoor het ene schouderblad meer uitsteekt dan het andere. Die bolling wordt een gibbus genoemd.
De wervelkolom
De wervelkolom is een soort ketting van botjes (wervels). Hij begint boven in je nek en loopt helemaal door tot aan je stuitje. De schouderbladen, de ribben en het bekken zitten aan de wervelkolom vast. Ook veel belangrijke spieren zitten eraan vast.
De wervelkolom bestaat uit 26 wervels. Ze passen als puzzelstukjes boven op elkaar. Je hebt allerlei verschillende wervels:
- zeven nekwervels;
- twaalf borstwervels;
- vijf lendenwervels;
- een heiligbeen;
- een staartbeentje (stuitje).
Tussen elke twee wervels zit een schijf van zachter materiaal (een tussenwervelschijf). Dat is een soort schokdemper. Het zorgt ervoor dat je wervels soepel kunnen bewegen. De wervelkolom is hol, binnenin zit het ruggenmerg. Dat is een lange zenuwkabel. Vanuit het ruggenmerg lopen zenuwen naar de rest van het lichaam.
Bij iedereen zitten in de wervelkolom van opzij gezien een bocht naar voren en naar achteren, dat is normaal. Als je scoliose hebt, heb je een bocht in zijwaartse richting. Dat is een abnormale bocht in je rug. Die bocht loopt naar links of rechts (zie onderstaande afbeeldingen).
Afbeelding scoliose
Afbeelding bocht in wervelkolom
Oorzaak
- In 80% van de gevallen ontstaat scoliose door een onbekende oorzaak. Dit heet idiopatische scoliose. Vaak wordt deze vorm van scoliose ontdekt in de groeispurt rond de pubertijd.
- Scoliose kan ook ontstaan door aangeboren afwijkingen aan de wervelkolom, bijvoorbeeld halve wervels. Dit wordt congenitale scoliose genoemd.
- Als spiergroepen verlamd zijn, door bijvoorbeeld een beschadiging van het ruggenmerg, dan trekken de spierengroepen niet gelijk aan der wervelkolom. Zo kan een neuromusculaire scoliose ontstaan.
- Degeneratieve scoliose ontstaat door veroudering van de wervelkolom. Wervels kunnen dan een klein beetje verschuiven waardoor er een bocht ontstaat. Dit kan ontstaat na middelbare leeftijd.
Klachten
Scoliose bij kinderen en jongeren hoeft geen pijn te geven. Als je groeit kan de bocht toenemen. Je kunt dan klachten krijgen zoals pijn in je rug of moeite met ademhalen. Als de bocht tijdens je groei te groot wordt, is de kans groot dat je daar, als je ouder wordt, klachten van gaat krijgen zoals:
- pijnklachten;
- ademhalingsklachten;
- moeite om langdurig rechtop te lopen.
Spieren moeten dan zo hard werken dat je pijn of vermoeidheid kan krijgen.
De impact van een scoliose op het dagelijks leven is moeilijk te omschrijven. Dit is namelijk per jongere erg verschillend. In principe mag je alles, ondanks de scoliose, maar dat wil niet zeggen dat je ook alles kunt.
Wat zie je bij een scoliose?
Heel vaak ontdek je zelf of iemand anders dat je een kromme rug en/of ongelijke schouders hebt. Soms zien anderen dat je houding anders is. Je schouders kunnen op ongelijke hoogte zitten. Dat lijkt lang niet altijd meteen een reden om naar de huisarts te gaan. Doordat je groeit, wordt de kromming meestal meer. Dus is een bezoek aan de huisarts het beste dat je kunt doen. De huisarts verwijst je naar de specialist, ofwel orthopeed, als scoliose wordt vermoed.
Specialisten
De wervelkolom specialisten drs. Guido van Solinge en dr. Adriaan Mostert zijn de orthopedisch chirurgen gespecialiseerd in de scoliose in Isala. Zij vormen samen met Paul Festen, physician assistent, de kern van het multidisciplinaire scoliose team.
Multidisciplinair behandelteam
- Drs. Guido van Solinge, orthopedisch chirurg
- Dr. Adriaan Mostert, orthopedisch chirurg
- Drs Femke Popma, klinisch psycholoog
- Drs Rik Withaar, klinisch psycholoog
- Marjolein Raven, instrumentmaker
- Janette Buwalda, kinderfysiotherapeut
- Ria van Dijk, kinderfysiotherapeut
Afspraak op de polikliniek
Heb jij of iemand anders in je omgeving een kromming van de rug ontdekt, bespreek dit dan met je huisarts. De huisarts zal je indien er sprake is van een kromming van de rug doorverwijzen naar ons spreekuur.
Tijdens de afspraak heb je een gesprek met de orthopedisch chirurg, orthopedisch chirurg in opleiding in opleiding of physician assistant en wordt er onderzoek gedaan naar je rug. Daarnaast wordt er een röntgenfoto gemaakt. Met een röntgenfoto kunnen we meten hoe ernstig de bocht is. Dit wordt uitgedrukt in graden. Aan de hand van de grote van de bocht maken we een plan. Dit kan zijn:
- afwachten en een nieuwe foto over een bepaalde periode;
- brace behandeling;
- operatie.
Contact
Heeft je nog vragen, dan kun je bellen met:
Orthopedie
088 624 56 56 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)