Contact
  1. 8035-Urine opvangen kinderen

Informatie voor ouders

De behandelend arts van uw kind heeft u gevraagd gewassen plas (urine) te verzamelen voor onderzoek in het laboratorium. In deze folder wordt beschreven hoe u dit kunt doen.

Wat is gewassen plas?

Gewassen plas is het middelste deel van de urine die bij een urinelozing wordt uitgeplast, nadat de omgeving van de plasbuis is schoongemaakt met water. Het gaat erom urine voor onderzoek op te vangen die zo min mogelijk is verontreinigd door factoren van buitenaf. Een gewassen plas wordt ook wel middenstroom urine of midstream urine genoemd.

Waarom moet urine gewassen zijn?

Voor goed onderzoek van de urine is het belangrijk dat er zoveel mogelijk storende factoren worden vermeden. Het kan gaan om ongewenste aanwezigheid van huidcellen of bacteriën die zich in en om de plasbuis bevinden. Daar komt altijd wel wat van mee bij het plassen en die komen in de urine terecht. Deze 'verontreiniging' is normaal maar kan het moeilijker maken om goed onderzoek van de urine te doen. De uitslag van onderzoek is betrouwbaarder als de urine zoveel mogelijk lijkt op zoals die in de blaas zit, dus vóór het uitplassen.

Is ochtendurine nodig?

Voor onderzoek op bacteriën (banale kweek) bij verdenking op blaasontsteking is ochtendurine wenselijk, maar niet per se nodig. Belangrijker is dat de urine in een steriel potje wordt opgevangen. Speciale potjes voor het opvangen van urine zijn te koop bij de apotheek of drogist of te verkrijgen via de huisarts. Tijdens uw bezoek aan de polikliniek kunt u steriele potjes meekrijgen.

Werkwijze bij zindelijke kinderen

Een schoon potje (urinecontainer) voor het opvangen van de urine is te krijgen bij de huisarts of het ziekenhuis en eventueel te koop bij drogist en apotheek. Gebruik geen schoongemaakte potjes waar bijvoorbeeld crème in heeft gezeten. Er blijven altijd restjes achter die onderzoek kunnen verstoren. Vaak gaan dit soort potjes ook lekken, waardoor er opnieuw urine moet worden ingeleverd. Voor een kweek op het laboratorium is tenminste 10 milliliter (ml) urine nodig. Bij het opvangen van een gewassen plas ga je als volgt te werk:

  • Maak de geslachtsdelen schoon, gebruik hiervoor alleen water en een zacht doekje, wrijf niet te hard.
  • Meisjes: maak de schaamlippen schoon van buiten naar binnen, van voor naar achter. Houd de schaamlippen opzij bij het plassen.
  • Jongens: als dat kan de voorhuid iets terug trekken, maak de eikel schoon, houd de voorhuid terug bij het plassen.
  • Laat het kind plassen en vang wat urine op halverwege de plas. Het kan handig zijn om dit onder de douche te doen.
  • Sluit het potje meteen af, schrijf datum en tijdstip van opvangen op en naam en geboortedatum op het etiket.

Urine bewaren

Het beste is om de opgevangen urine zo snel mogelijk bij de huisarts of op het laboratorium af te geven. Als dit niet mogelijk is moet de urine in ieder geval in de koelkast bewaard worden, maar niet langer dan 24 uur. Bij kamertemperatuur kunnen aanwezige bacteriën zich snel vermeerderen, vaak al binnen één uur. Daardoor zou een onbetrouwbaar beeld kunnen ontstaan, aangezien deze bacteriën oorspronkelijk niet in die aantallen aanwezig waren. De urinekweek dient voor verzending in een speciale enveloppe te worden verzonden. Deze verzending kan via de huisarts.

Werkwijze bij niet-zindelijke kinderen

Tip
Geef uw kind eerst te drinken; meestal plast uw kind binnen 30 minuten.

Hoe gaat u te werk?

Was de plasser/plasgaatje van uw kind. Bij jongens de voorhuid iets terugtrekken indien mogelijk en bij meisjes indien mogelijk de schaamlippen spreiden en van buiten naar binnen wassen met lauw water zonder zeep.​Illustratie wassen plassen plasgaatje jongen meisje

Houd altijd het steriele urinepotje in de buurt voor het geval uw kind spontaan plast. Raak de binnenkant van het urinepotje niet aan omdat dit steriel moet blijven.

Illustratie steriel uirinepotje plas opvangen

Laat uw kind bloot liggen en blijf bij uw kind zitten en wacht totdat hij/zij spontaan begint te plassen. Als uw kind begint te plassen houd u halverwege de plas, het urinepotje onder de plasstraal. Bij meisjes gaat het makkelijker als ze opgetild worden.

Indien er ook een niet-steriele urine opgevangen moet worden, giet dan wat urine in het tweede, niet-steriele potje. Als u de plas heeft opgevangen, draait u de dop op het potje en plakt u de sticker met naam, geboortedatum, tijd en datum van opvangen erop. 

De plas kan naar het laboratorium of de huisarts.

Illustratie laboratorium huisarts onderzoek urine

Let op
Bewaar het in de koelkast (niet langer dan 24 uur) wanneer u het niet direct kunt wegbrengen.

Werkwijze bij verdenking op blaasontsteking

Als uw kind moet plassen, laat het dan naar de wc gaan.

Illustratie kind op de wc

Was de plasser/plasgaatje van uw kind. Bij jongens de voorhuid iets terugtrekken indien mogelijk en bij meisjes indien mogelijk de schaamlippen spreiden en van buiten naar binnen wassen met lauw water zonder zeep of laat uw kind even douchen om het goed schoon te maken.

Illustratie wassen plasser plasgaatje kind

Pak het opvangpotje. Raak de binnenkant niet aan omdat dit steriel moet blijven.

Illustratie steriel opvangpotje urine Laat uw kind op de wc zitten om te plassen.
Illustratie kind op de wc

Laat uw kind plassen en hou halverwege de plas het potje onder de plasstraal. Vang de plas niet eerst in een ander potje op om het over te gieten. De uitslag is dan niet betrouwbaar.

Illustratie opgevangen plas in opvangpotje

Als de plas is opgevangen, draai de dop erop en plak de sticker met naam, geboortedatum, tijd en datum van opvangen erop.

Illustratie opvangpotje deksel

Maak de billen schoon.

Illustratie wc-rol toiletpapier

Uw kind kan zich weer aankleden.

Illustratie kind broek aandoen

De plas kan naar het laboratorium of de huisarts.

Illustratie laboratorium huisarts

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar uw kind onder behandeling is:

Zwolle

Kindergeneeskunde
088 624 50 50 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 - 17.00 uur)

Laatst gewijzigd 30 november 2021 / 8035