Medicijn bij botontkalking: denosumab (Prolia®)Medicijn bij botontkalking: denosumab (Prolia®)

Toepassing en gebruik

Broze botten

Botten verliezen bij het ouder worden hun stevigheid. Dat gebeurt bij iedereen. Bij sommige mensen worden de botten érg broos (poreus). Dan is er sprake van osteoporose. Osteoporose wordt ook wel botontkalking genoemd. Door osteoporose is er een grotere kans op een botbreuk.

Denosumab

Uw behandelend arts heeft u denosumab voorgeschreven voor de behandeling van botontkalking. Of met het doel om de botontkalking te beperken die door bepaalde medicijnen zoals prednison wordt veroorzaakt. Denosumab is een middel dat de botafbraak afremt.

Bij de behandeling van osteoporose wordt meestal in eerste instantie gestart met een zogeheten bisfosfonaat. Voorbeelden hierban zijn: alendroninezuur (Fosamax®) en risedronaat (Actonel®). Als u bisfosfonaten niet goed verdraagt, of er is een andere reden waardoor een bisfosfonaat niet gegeven kan worden zoals nierfunctievermindering of langdurige behandeling met een bisfosfonaat (maximaal 10 jaar), dan kan denosumab een goed alternatief zijn. Behandeling van osteoporose is langdurig, in principe vele jaren.

Behandeling via injecties

Denosumab wordt eens in de zes maanden met een injectie onder de huid (= subcutaan) toegediend, meestal in de buik of het dijbeen. Dit wordt over het algemeen goed verdragen. Toediening van de injectie wordt verricht via de huisarts of reumaconsulente in het ziekenhuis. Voor een juiste werking is het belangrijk dat u voldoende calcium en vitamine D inneemt. Uw behandelend reumatoloog schrijft u (zo nodig) tabletten met calcium en vitamine D voor.

Voorbereiding

Voor het starten met denosumab is het belangrijk het calciumgehalte en nierfunctie in uw bloed te laten controleren. Uw behandelend reumatoloog zal dit laten controleren middels een bloedbepaling.

Andere medicatie

Denosumab mag niet gecombineerd worden met bisfosfonaten. Verder kan denosumab over het algemeen goed in combinatie met andere medicatie worden gebruikt. Toch raden wij u aan het samen met uw behandelend arts te bespreken als u ook gelijktijdig andere medicijnen gebruikt. Vertel uw huisarts, uw tandarts en uw specialist daarom altijd welke medicijnen u gebruikt.

Bijwerkingen

De meeste bijwerkingen zijn mild tot matig. Sommige bijwerkingen kunnen ernstig zijn en een behandeling vereisen. Gemelde bijwerkingen van denosumab zijn:

• zeer vaak (bij meer dan 10%): spier- en botpijn;
• vaak (bij 1 tot 10%): buikklachten, verstopping, urineweg- en luchtweginfecties, huiduitslag;
• soms (bij 0,1 tot 1%): andere infecties, allergische reactie.

Twee zeldzame maar belangrijke bijwerkingen zijn:

1. Aanhoudende wondjes in de mond of kaak als gevolg van botbeschadiging in de kaak.
Deze bijwerking komt gelukkig zeer zelden voor bij patiënten die denosumab krijgen en kan ook optreden nadat u bent gestopt met de behandeling. Om het risico hierop te verkleinen moet u de volgende voorzorgsmaatregelen nemen:

• Laat uw arts of verpleegkundige weten als u problemen heeft met uw mond of gebit.
• Zorg voor een goede mondhygiëne, poets uw tanden regelmatig en laat uw gebit regelmatig controleren. Als u een kunstgebit draagt, zorg er dan voor dat dit goed past.
• Als u onder tandheelkundige behandeling bent of tandheelkundige operatie moet ondergaan (er moet bijvoorbeeld een tand of kies worden getrokken), vertel uw arts om wat voor ingreep het gaat. Dit geldt ook voor een (geplande) ingreep in de maanden na de toediening van denosumab. Vertel uw tandarts dat u met denosumab wordt behandeld.
• Neem onmiddellijk contact op met uw arts en tandarts als u een probleem krijgt aan uw mond of tanden, zoals loszittende kiezen of tanden, pijn/ zwelling of zweertjes die niet genezen. Dit kan een teken zijn van botbeschadiging in de kaak.  

Uw arts vraagt u mogelijk om een tandheelkundig onderzoek te ondergaan als u:

• eerder bent behandeld met een ander geneesmiddel dat behoort tot de groep van bisfosfonaten;
• behandeld wordt met corticosteroïden (zoals prednison of dexamethason);
• rookt;
• kanker heeft (gehad);
• al lange tijd uw gebit niet hebt laten controleren;
• problemen heeft met uw mond of tanden.

2. Spontane botbreuken van het dijbeen.
Deze bijwerking is heel zeldzaam en treedt vooral op bij langdurig gebruik van bisfosfonaten. Indien u last heeft van (hevige) pijn in de dij, lies of heup dan moet u direct contact opnemen met uw behandelend reumatoloog.

Arts waarschuwen

Neem direct contact op met uw reumatoloog of huisarts bij:

• klachten die kunnen passen bij een te laag calciumgehalte in het bloed zoals tintelingen, spierstijfheid en -trekkingen, spierkrampen, hartkloppingen, epileptische aanvallen en sufheid;
• klachten van tanden en mondslijmvlies;
• hevige pijnklachten in dij, lies of heup.

Controles

Als u denosumab goed verdraagt en de behandeling met dit geneesmiddel wordt voortgezet, kan dit via de huisarts of via de polikliniek Reumatologie. Dit kunt u met uw reumatoloog bespreken. De behandeling met denosumab zal in principe vijf jaar worden voortgezet. Om de botdichtheid te controleren kan een botdichtheidsmeting (genaamd DEXA-scan) herhaald worden, meestal drie tot vijf jaar na de eerste behandeling met denosumab.

Effect op zwangerschap en borstvoeding

Wij raden u aan niet zwanger te worden of borstvoeding te geven tijdens het gebruik van dit geneesmiddel. Wilt u zwanger worden of borstvoeding geven, bespreek dan het gebruik van denosumab met uw arts.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle, Kampen of Heerde
Reumatologie
(038) 424 27 99 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

Meppel
Reumatologie
(0522) 23 33 94 (bereikbaar op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 8.00 tot 16.30 uur)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.