Contact
  1. Blog Anne Brecht Francken: Stel het is toch geen uitzaaiing?

Anne Brecht Francken is chirurg-oncoloog binnen Isala Oncologisch centrum. Zij is onder andere gespecialiseerd in borstkanker. Het is zwart met wit en het staat in de wei…..toch uitsluiten dat het geen zebra is… moet dat echt? Ja, bewijst het verhaal van Liza*.

Anne Brecht Francken

Ze komt begin dit jaar voor het eerst op mijn poli. Op haar hand heeft ze een melanoom. De dermatoloog stelde eerder al deze diagnose. Om de melanoom weg te kunnen halen, moet ik haar aan haar hand opereren. Een ingrijpende operatie waarna ze haar hand een tijd lang niet kan gebruiken. Terwijl zij in haar werk in de bloemenwinkel juist haar handen nodig heeft. Daarnaast zou Liza een ingreep kunnen ondergaan om eventuele uitzaaiingen in de lymfeklieren op te sporen. Maar vooral de operatie aan haar hand heeft impact. In het overleg met de verschillende zorgverleners bespreken wij de situatie. De kans op verdere uitzaaiingen is groot. Daarom het advies om eerst een PET-CT scan te maken. Zijn daarop uitzaaiingen te zien, dan is de operatie aan haar hand niet zinvol.

Afwijking 

Het noodlot lijkt duidelijk. Op de scan zie ik een afwijking in de maag. Wij bespreken de situatie van Liza in ons multidisciplinaire overleg en eigenlijk iedereen weet het zeker: het melanoom is uitgezaaid. Deze conclusie baseren wij op het patroon van het melanoom op haar hand en de ernst daarvan. Eerder had Liza al eens een maagverkleining gekregen. Daardoor ligt de afwijking op een lastig plek. Een verwijzing naar de maag- darm- leverarts volgt. Met daarbij de vraag om de afwijking via de restmaag te benaderen en daar een punctie van te doen. Dit lukt helaas in eerste instantie niet.

Riskant

Wij bespreken Liza weer in het team. Wij wegen af om de afwijking te beschouwen als een uitzaaiing van het melanoom. De kans is immers groot dat dit inderdaad zo is… Toch vinden wij dit besluit te riskant, want stel het is geen uitzaaiing? Dan onthouden wij haar van die eerste belangrijke operatie aan haar hand. Dus toch nog een punctie. Maar ook uit die punctie komen niet genoeg cellen om een diagnose te kunnen stellen. Bij Liza zakt inmiddels de moed in de schoenen. Het is inmiddels al drie maanden geleden dat ik haar voor het eerst in mijn spreekkamer zag. Ik adviseer haar om toch nog een punctie te laten maken. Maar nog een keer wachten op een punctie en daarna op de uitslag…ze vindt het ondraaglijk. En ik moet toegeven, ik vind het zelf ook lastig om de operatie weer uit te stellen. Een week later krijgt ze de uitslag van de punctie. Het gezwel is niet kwaadaardig. Inmiddels is het 14 weken na haar eerste ziekenhuisbezoek. Twee weken later opereer ik haar. 

Vlot laten weten

Wij doen er in Isala alles aan om patiënten zo vlot mogelijk te laten weten wat er aan de hand is. Soms lukt dat niet, zoals bij Liza. Ook al kan het bij veel kwaadaardige aandoeningen geen kwaad om wat langer te wachten, voor de patiënt is het enorm belastend. Daar moeten wij beter op inspelen. Het verhaal van Liza staat overigens niet op zich zelf. Het komt vaker voor bij patiënten met een melanoom die een PET-CT scan krijgen. Voor patiënten is dit niet soms niet te doen, maar ook als dokter worstel ik er mee. Het liefst wil ik dan de patiënt onder de arm nemen en het “regelen”!

Achtergrond

Wij zien regelmatig patiënten met een melanoom in een verder gevorderd stadium. Voordat je iemand gaat opereren of een andere behandeling biedt, is het belangrijk om te weten of er uitzaaiingen zijn. Want als dit het geval is, is genezen niet altijd meer mogelijk en is de behandeling anders. In elk geval geen ingrijpende behandeling die invloed heeft op de kwaliteit van leven. Natuurlijk overleggen wij dit altijd met onze patiënten. Veel patiënten met een melanoom krijgen een PET-CT scan. De nucleaire straling brengt cellen in beeld die meer activiteit hebben. Dit kan wijzen op kanker, maar ook op ontstekingen. Eén van de nadelen van deze scan is dus dat deze nogal wat fout-positieve uitslagen geeft. Met andere woorden, wij zien afwijkingen maar wij weten niet meteen wat het betekent.

Het patroon waarin een melanoom uitzaait is onvoorspelbaar. Als je dus iets ziet op de scan op een ongebruikelijke plek, is het regelmatig lastig om goed in te schatten wat het is. Is het een uitzaaiing of is het iets anders.

 

*Liza is niet haar echte naam. Vanwege privacy is de naam gefingeerd.