Na de verhuizing naar het nieuwe Isala ziekenhuis, werd het oude Diaconessenhuis in Meppel een opvang voor vluchtelingen uit Oekraïne. Het is er als een klein dorp, weet Kseniia Klievstova, die er zelf ook heeft gewoond. Inmiddels huurt ze met een vriendin een appartement in Meppel en werkt ze fulltime als tolk in de opvang. Vanwege haar werk komt ze vaak in Isala Meppel en Zwolle.
Vanwege privacy-redenen figureert op deze foto een anoniem persoon.
Met een rugzak en 100,- euro op zak stond Kseniia in juni 2022 voor de deuren van het Rode Kruis in Rotterdam. Ruim 3 maanden eerder was Rusland Oekraïne binnengevallen. Haar woonplaats werd al snel bezet door de Russen. Kseniia vluchtte naar een veiliger oord in Oekraïne, waar mensen die haar niet kenden onderdak aanboden. De veiligheid bleek relatief. Regelmatig waren er bominslagen.
Onbekende wereld
Nadat ze op een ochtend wakker schrok door een inslag dichtbij, besloot ze het land te verlaten. In Oekraïne gaf ze cursussen Engels. Ze besloot dat ze naar een land moest waar mensen goed Engels spreken. ‘Daar is mijn kans om te integreren het grootst.’
Ze koos voor Nederland. Maar toen ze eenmaal bij het Rode Kruis aankwam, vloog het haar naar de keel. Ze kende hier niemand en kende het land niet. Kon ze hier de hulp vinden die ze nodig had? Tot haar grote opluchting kreeg ze bij het Rode Kruis een dak boven haar hoofd. Ze leerde er Dianne kennen, die ook in haar eentje uit Oekraïne is gevlucht. Ze raakten bevriend en trekken sindsdien samen op.
Vluchtelingen uit Oekraïne vallen onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) en hebben daarmee recht op opvang en medische zorg. Zodoende konden Kseniia en Dianne na 3 dagen terecht in de opvang in het voormalige Isala-gebouw in Meppel.
Klein dorp
De opvang is gevestigd in het voorste deel van het gebouw. De overige gangen en afdelingen zijn afgesloten. Toen Kseniia en haar vriendin er in de zomer van 2022 aankwamen, kregen ze een plek op de 3e verdieping. ‘De opvang is een klein dorp in Meppel,’ vertelt ze. ‘Iedereen kent elkaar hier. Lief en leed wordt gedeeld.’
Het voelde voor haar alsof ze in een hostel woonde. Alles wordt er namelijk gedeeld: van kamer tot toilet en van koelkast tot wasmachine. ‘We hadden weinig privacy, dat vond ik soms wel lastig. Los daarvan waren we allemaal heel dankbaar dat we daar mochten verblijven. Zonder die hulp kom je niet vooruit.’
Mensen die vallen onder de RTB kunnen zich inschrijven bij de gemeente waar ze verblijven en een BSN-nummer aanvragen. Daarmee hebben ze de mogelijkheid om op zoek te gaan naar werk en een eigen woning. Toen Kseniia een half jaar in Meppel woonde, kwam er in de opvang een vacature voor tolk vrij. Ze solliciteerde met succes.
‘Bewoners stellen vragen aan mijn collega’s van de opvang en ik ben erbij om te vertalen. Tijdens het vertalen probeer ik alle informatie zo goed mogelijk te onthouden. Zo heb ik geleerd over hoe je een afspraak maakt bij de huisarts, waar je taalcursussen kunt volgen, hoe je een verzekering afsluit, over scholen, wonen en ga zo maar door. Stap voor stap heb ik geleerd hoe dingen werken in Nederland.’
Vertalen in het ziekenhuis
Meestal zit ze bij de balie van de opvang in Meppel. ‘Daar komen bewoners van de opvang naartoe als ze vragen hebben aan mijn collega’s, dus kan ik meteen voor hen vertalen. Soms ga ik mee naar bijvoorbeeld een bank of de huisarts. En ik kom heel vaak in Isala Zwolle en Meppel. Ik ben erbij als iemand moet worden onderzocht, maar bijvoorbeeld ook als iemand moet worden verdoofd voor een operatie. Dat vind ik heel interessant en mooi om te doen. De personen die ik begeleid, kijken naar mij omdat ze weten dat ik inmiddels weet hoe het werkt. Ik begeleid hen zo goed mogelijk in de hoop dat het ze rustig maakt.’
Ze is erg onder de indruk van de hoge kwaliteit zorg die in Isala en wordt geleverd. En ze vindt de mensen die er werken vriendelijk. ‘Ze helpen me als ik vragen heb. Sommigen herkennen me inmiddels en ik hun ook. Ik vind het fijn om mensen uit de opvang te helpen, maar hoop ook dat ik de verplegers en artsen help door te vertalen wat zij zeggen.’
Waardevolle plek
Ook Dianne heeft een baan gevonden. Kseniia huurt nu met haar een appartement in Meppel. Wat de toekomst brengt, is onzeker. Mensen die onder de RTB vallen, morgen in principe tot 4 maart 2026 hier blijven. Daarna is het de vraag wat de politiek besluit.
Kseniia hoopt te kunnen blijven. ‘Ik leef hier, heb leuk werk en hoop dat ik hier kan blijven. Mijn woonplaats in Oekraïne had ooit 120.000 inwoners, nu nog niet eens 20.000. Ik kan me daar geen leven meer voorstellen. En ik vind het fijn hier. De cultuur spreekt me aan. Nederland is heel schoon en opgeruimd.’
De opvang in het voormalige Diaconessenhuis blijft voor haar een waardevolle plek. ‘Dit is waar ik van 0 ben begonnen. Dat is voor alle 450 bewoners ook zo. Iedereen hier heeft veel meegemaakt. Het is moeilijk om in Nederland een nieuw leven op te bouwen. Voor mijzelf was alle hulp die ik hier kreeg nuttig. Ik heb ervaren: je hebt altijd mogelijkheden om stappen vooruit te zetten. En ik hoop dat ik daar als tolk bij kan helpen.’
Het voormalige Diaconessenhuis is eind vorig jaar verkocht. Wat de nieuwe eigenaar met het gebouw gaat doen, is nog onbekend.