Externe fixateur (verzorging) Externe fixateur (verzorging)

Wat gebeurt er tijdens de operatie?

Een externe fixateur wordt gebruikt als:

• het bot bij de breuk in meerdere kleine stukken is gebroken;
• bij de breuk ook een wond is ontstaan.

Tijdens de operatie schroeft de chirurg een aantal metalen pennen door de huid in het bot. Deze pennen maakt hij met verbindingsstaafjes aan elkaar vast. Zo ontstaat een raamwerk. Daarna zet hij de botbreuk in de juiste stand en draait het raamwerk vast. Uw arts vertelt u hoe zwaar u de externe fixateur na de operatie mag belasten. Dus wat u wel en wat u niet mag doen.

Hoe voorkomt u een infectie?

De complicatie die het meest voorkomt, is een infectie van de gaatjes waar de pennen uitsteken (pengatinfectie). De huid rondom de pennen is dan rood en er kan pus uit de gaatjes komen.
U kunt een infectie meestal voorkomen door de gaatjes regelmatig goed schoon te maken. Dit helpt ook als er al een infectie is. Soms helpt dit niet genoeg. Dan is er een aanvullende behandeling nodig.

Verzorging in 10 stappen

Twee dagen na de operatie mag u weer douchen. Na het douchen, moet u de pennen en gaatjes verzorgen. Dit doet u 1 keer per dag. Volg elke dag de volgende 10 stappen.

Stap 1: Handen wassen

Dit is het belangrijkste wat u kunt doen om infecties te voorkomen. Was dus steeds goed uw handen voordat u de pengaten verzorgt. Dat doet u zo:

• Gebruik een schone handdoek die u alleen gebruikt. Verschoon deze dagelijks.
• Maak uw handen nat en schud ze af.
• Was uw handen met zeep. Vergeet daarbij de rug van de hand en de ruimte tussen de vingers niet!
• Droog uw handen goed af met uw eigen handdoek.

Afbeelding 1: Handen wassen met water en zeep

Stap 2: Materiaal verzamelen

Zet alles wat u nodig heeft voor de verzorging van de pengaten klaar. Dit heeft u nodig:

• Afvalemmer.
• Kraanwater (vooraf 30 seconden laten stromen).
• Onsteriele gazen.
• Steriele splitgazen.
• Verbandtape/pleister.

Stap 3: Verband verwijderen

• Verwijder eventueel aanwezig verband.
• Kijk goed naar de pengaten. Ziet u signalen van een infectie zoals roodheid, zwelling, afscheiding en weekheid?

Stap 4: Opnieuw handen wassen

• Was nogmaals uw handen.
• Raak daarna niets anders aan dan de pengaten en het schoonmaakmateriaal.

Stap 5: Schoonmaken van de huid

• Maak een onsteriel gaas nat onder stromend kraanwater.
• Maak met het natte onsteriele gaas het gebied rond de pen schoon.
• Draai het gaas om de pen heen en verwijder zo alle korstjes. Gooi het gaas weg.
• Is één van de insteekopeningen rood of gezwollen of komt er afscheiding uit? Maak deze pen dan als laatste schoon. Zo voorkomt u dat de infectie zich verspreidt.
• Herhaal deze stap zo vaak als nodig is. Gebruik eventueel meerdere gazen.
• Maak de plaats rond de pen droog met een ander gaasje.

Door de korstjes te verwijderen, kunt u eventuele vochtafscheiding dat naar boven komt, goed weghalen.

Afbeelding 2: Schoonmaken van de huid rond de pen

Stap 6: Massage

• Masseer de huid rond de pen zodat deze vrij is van de pen.
• Afscheiding die misschien nog onder de huid zit, kan nu naar boven komen. Gebeurt dit? Haal de afscheiding dan weg met een schoon gaasje. Ook dit helpt om een infectie te voorkomen.

Afbeelding 3: Massage van de huid rond de pen

Stap 7: Schoonmaken van de pennen

• Maak de pennen zelf ook goed schoon met een nieuw nat (met stromend kraanwater) gemaakt gaasje tot aan de fixateur zelf.
• Zorg ervoor dat alle resten van korstjes van de fixatie verwijderd zijn.
• Zorg er ook voor dat alle vochtafscheiding verwijderd is.

Stap 8: Verbinden

• Gebruik alleen gazen, als het u helpt de fixatie te verdragen.
• Gebruik alleen droge splitgazen om de pengaten te verbinden.
• Gebruik geen andere gazen en vooral ook geen antiseptische (bacteriedodende) crèmes, want dit werkt de groei van ziektekiemen in de hand.

Wilt u de pengaten toch verbinden?

• Rol het gaasje dan op en draai het om de pennen heen. Plak het vast, het liefst met een papieren pleister.
• Knipt u het gaasje op maat? Rol de geknipte rand dan naar binnen. Zo komen er geen losse draadjes in de pengaten.

Afbeelding 4: Gaasje om de pen vastplakken met een pleister

Stap 9: Schoonmaken van de externe fixateur

• Ook de externe fixateur moet verzorgd worden. Maak deze schoon met een vochtig gaasje en droog deze dan goed af.
• Douche u na de eerste week regelmatig. Dit houdt de fixateur schoon. Maak na het douchen de fixateur zorgvuldig droog.

Stap 10: Opruimen en handen wassen

• Gooi al het afval (verband, wattenstaafjes, gaasjes) in een afvalemmer waarin zich een afvalzakje bevindt en daarna in de grote huisvuilcontainer. Was uw handen.
• Maak de afvalemmer daarna schoon met een schoonmaakoplossing en berg de emmer veilig op.
• Heeft u een pincet gebruikt? Dan moet u de pincet desinfecteren met een alcoholoplossing (verkrijgbaar bij de apotheek). Pincetten die bedoelt zijn om maar één keer te gebruiken kunt u weggooien.
• Als de pengaten goed aangebracht zijn en u verzorgt ze goed, dan wordt de afscheiding steeds minder en stopt uiteindelijk. Vanaf dat moment hoeft u geen gazen meer om de pennen te draaien. De penplaatsen mogen dan onbedekt blijven.
• Komt er toch weer lekkage? Dan moet u de gazen weer gebruiken totdat de penplaatsen droog zijn.

Heeft u misschien een infectie?

Een infectie kunt u herkennen aan:

• Roodheid of zwelling bij de pengaten.
• Dik geel/groenachtige afscheiding (pus) uit de pengaten.
• Pijn en/of gevoeligheid van een pengat.
• De pen zit los of er zit beweging in de pen.
• Koorts en/of een ziek gevoel met één of meerdere van bovengenoemde symptomen.

Heeft u één of meerdere van deze symptomen? Of twijfelt u of de verzorging goed gaat? Neem dan contact met ons op.

Contact

Heeft u nog vragen dan kunt u bellen met:

Traumachirurgie
088 624 62 85 (bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 17.00 uur)
088 624 50 00 (bij spoed na 17.00 uur en in het weekend)

Kunt u niet komen? Laat het ons weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.