Isala gaat jaarlijks 70.000 van alle pasgeborenen in Nederland screenen via een hielprik, wat 40% is van het totaal aantal pasgeborenen (165.000). De opdracht is door het RIVM gegund na een aanbestedingsprocedure. Woensdag 26 maart zijn bij het RIVM de handtekeningen gezet onder een contract voor tien jaar. Met de screeningen leveren we een enorme bijdrage aan goede zorg voor baby's.
V.l.n.r.: Eugène Diekman (Klinisch chemicus), Henk Engel (Klinisch chemicus), Greta Sleifer - Dorman (Senior analist), Iris ten Hove - van de Werfhorst (Senior analist), Michele Blom (Voorzitter RvB), Ineke Wijk (Adviseur beleid en ondersteuning) en Jurre Kranenborg (Operationeel Leidinggevende).
Vorig jaar vond voor het eerst een aanbestedingsprocedure plaats rondom de hielprikscreening. Deze screening werd tot nu toe uitgevoerd door vier ziekenhuizen, waaronder Isala, en het referentielaboratorium van het RIVM. Elke tien jaar werd het contract met de ziekenhuizen automatisch verlengd door het RIVM.
Europese wetgeving verplicht sinds een aantal jaar dat het RIVM alleen nog contracten mag gunnen via een aanbestedingsprocedure. Daarnaast heeft het RIVM besloten dat het aantal externe screeningslaboratoria moet worden teruggebracht van vier naar twee. Dit vanuit de gedachte dat met minder laboratoria sneller ingesprongen kan worden op toekomstige ontwikkelingen, zoals de introductie van nieuwe analysetechnieken.
Forse groei
Begin vorig jaar werd de aanbesteding openbaar. Na een voorlopige gunning in de zomer, kwam in december het definitieve nieuws: Isala gaat als één van de twee Nederlandse ziekenhuizen de hielprikscreening uitvoeren. Het andere ziekenhuis is het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg.
Nu voert Isala jaarlijks 16% van het totaal aantal screeningen in Nederland uit en dat wordt 40%. Dit zijn 70.000 screeningen, wat goed is voor ongeveer 1 miljoen onderzoeken. Ook ETZ neemt 40% voor haar rekening. De overige 20% blijft het RIVM uitvoeren. Klinisch chemicus Henk Engel: ‘Ik ben er ontzettend trots op dat we de hielprikscreening hebben weten te behouden voor Isala tot en met 2035. We hebben er met een gedreven team hard voor gewerkt.'
Uitbreiding
De gunning brengt voor het Klinisch chemisch laboratorium (KCL) van Isala veranderingen met zich mee. Operationeel leidinggevende Jurre Kranenborg: ‘We gaan daarom uitbreiden. We krijgen extra analyseapparatuur waarvoor ruimte moet worden gecreëerd. We gaan ook uitbreiden qua personeel. Geen verdubbeling, maar wel mogelijk met drie of vier analisten. Daarmee gaan we onze werkprocessen optimaliseren, zodat we de toename van het aantal screeningen goed kunnen opvangen, en waarbij de tijdigheid van de dagelijkse rapportage gelijk blijft aan nu. Al deze veranderingen betekenen veel voor onze collega's, die het huidige proces zijn gewend. In het uitwerken van de nieuwe werkprocessen werken we als team. Analist tot Klinisch chemicus wordt hierbij betrokken, zodat iedereen er geleidelijk in groeit.'
De implementatiefase, die plaatsvindt onder regie van het RIVM, duurt tot eind 2025 of begin 2026. Vanaf dan is alles operationeel.
Zeldzame ziekten
In 1974 werd de hielprikscreening ingevoerd in Nederland. In het begin kon één zeldzame erfelijke ziekte worden opgespoord. Inmiddels zijn dat er 27 waaronder 19 stofwisselingziekten, immuunstoornis SCID, taaislijmziekte CF, spierziekte SMA, enkele hormoonafwijkingen en enkele hemoglobine afwijkingen. Landelijk worden jaarlijks bij ongeveer 225 baby's een aandoening op tijd opgespoord. Hierdoor kunnen zij goed behandeld worden. De verwachting is dat de komende tien jaar meer ziekten worden toegevoegd aan de hielprikscreening. Hier gaat Isala een grote bijdrage aan leveren.