In heel Isala geldt een nieuwe werkwijze om meer patiënten te helpen om te stoppen met roken. Maurits van der Veen, cardioloog: ‘Elke zorgverlener binnen Isala kan nu na het stellen van 3 simpele, korte vragen met een aanmelding in HiX hulp bij het stoppen met roken inschakelen. Zo kost het gesprek over roken en stoppen met roken amper tijd, maar kan het voor de patiënt grote gezondheidswinst opleveren.’
Ambassadeurs voor deze nieuwe werkwijze zijn Maurits van der Veen (cardioloog), Ben Tomlow (longarts), Jan Westerink (internist) en Marleen ten Berge (apotheker, klinische farmacie). Maurits: ‘Ons doel is dat het in de hele zorgsector − van de fysiotherapeut tot aan de neurochirurg − normaal gaat worden dat je je patiënt de vraag stelt “Rookt u?” en hem of haar hulp aanbiedt om te stoppen met roken.’
Patiënt verwacht dat arts over roken begint
Uit onderzoek blijkt dat 80% van de patiënten verwacht dat zijn of haar zorgverlener over roken zal beginnen. Maurits: ‘Toch gebeurt dit in de spreekkamer vaak niet, omdat je als arts denkt dat iemand het wel vervelend zal vinden als je erover begint. Of omdat je het al zo druk hebt. Zonde, want zo mis je het gouden moment om iemand echt te helpen gezonder te worden.’
Het gouden moment
Voor veel mensen zijn een ziekenhuisopname of het krijgen van lichamelijke klachten aanleidingen om een stoppoging te wagen. ‘Ze zijn zich meer bewust van hun gezondheid en kunnen bovendien tijdens een ziekenhuisopname een tijdje niet roken. Dit maakt het tot gouden momenten om de voordelen van stoppen te benadrukken’, vult Maurits aan. ‘Door dat met de VBA-methode te doen, kost dat je amper tijd en weet je dat er ook een goede opvolging volgt, zodat iemand ook daadwerkelijk hulp krijgt.’
De VBA-Methode: Very Brief Advice
De kern van de nieuwe werkwijze is de VBA-methode. Wat staat voor het Very Brief Advice. Maurits: ‘In de spreekkamer stel je de 3 korte vragen:
- Rookt u?
- Wist u dat er goede hulp is om te stoppen met roken?
- Vindt u het goed dat ik uw naam deel met iemand die u verder kan helpen?
‘Staat de patiënt positief tegenover hulp, dan kun je hem of haar direct in HiX aanmelden via HiX-order: ICC poliklinisch naar de Longgeneeskunde, vraagstelling: SMR (Stoppen met roken, red).’
De patiënt wordt dan dezelfde week door een stoppen-met-rokenconsulent gebeld. Tijdens dit telefoongesprek bespreekt de consulent samen met de patiënt op welke manier hij of zij het beste geholpen kan worden bij het stoppen met roken. Dat kan bijvoorbeeld zijn via een online cursus, deelname aan een SMR-groep of met begeleiding van de eigen huisarts. Dat kan allemaal. De stoppen-met-rokenconsulent zet dit vervolgens in werking met een “warme overdracht”.’
Trotse patiënten
Maurits: ‘Natuurlijk vinden patiënten het niet altijd leuk als je over hun rookverslaving – of vapen, want ook dat bevat net zo goed schadelijke stoffen – begint. Ik zeg dan vaak: ‘Wij gaan die operatie plannen en wij gaan die operatie goed doen, maar dan moet u de kans op complicaties zo klein mogelijk maken door te stoppen met roken. Ik gun het patiënten namelijk ook echt dat ze stoppen. Het biedt ze zoveel voordeel - ook voor hun portemonnee. Neem patiënten die roken en een hartinfarct hebben doorgemaakt. Mensen die stoppen hebben tot 40% minder kans op een nieuw hartinfarct of te overlijden. Niet roken is dus het beste medicijn. Als patiënten die gestopt zijn dan bij me in de spreekkamer terugkomen en zeggen: “Dokter, het gaat heel goed met mij en ik ben gestopt met roken”, zeg ik ook ”Ik ben hartstikke trots op u.” Dat soort mooie momenten maken dat ik een volgende patiënt ook weer wil helpen stoppen. Ik gun het ze.’
Meer weten?
Wil je meer weten over de VBA-methode? Mail naar Maurits van der Veen.
Heb je vragen over de nieuwe werkwijze of over de SMR-consulenten? Stuur een mail naar Mark Bonsink, ketenmanager longgeneeskunde.
Lees ook: ‘Met de nieuwe werkwijze vinden we voor iedereen stoppen-met-roken hulp op maat'. In dit artikel komt longarts Ben Tomlow aan het woord over hoe de stoppen-met-rokenconsulent samen met de patiënt zoekt naar de hulp die het beste bij iemand past.