Soms zijn benauwdheidsklachten duidelijk hart- of long gerelateerd. Bij een ander deel van de deze klachten is niet duidelijk te zeggen waar ze vandaan komen, laat staan wat er aan gedaan kan worden. We spreken dan van onbegrepen benauwdheidsklachten. Maar onbegrepen betekent niet perse onbehandelbaar. De sportartsen van het Isala Beweegcentrum weten mensen met deze klachten vaak toch verder te helpen.
Sportarts Aernout Snoek: ‘Het doel van de sportarts is het in kaart brengen van de aard en de omvang van de onbegrepen benauwdheid, om vervolgens de patiënt te verwijzen naar de juiste plek. Dat kan zijn naar een collega-specialist in het ziekenhuis, zoals een cardioloog, longarts of KNO-arts, maar in veel gevallen kunnen patiënten ook eerst zelf aan de slag met tips en een beweegrecept van de sportarts.’
Werkwijze sportartsen
Maar hoe krijgen de sportartsen de vinger achter de tot dan toe onverklaarde benauwdheid? Aernout beschrijft hoe hij en zijn collega’s te werk gaan. ‘Sportartsen kijken naar het geheel van de bewegende mens en onderzoeken of er een onderdeel is dat minder goed functioneert. Bij benauwdheidsklachten kijken we naar iemands conditie, die bestaat uit een optelsom van de functie van het hart, longen, spieren en het bloed. Met behulp van een uitgebreide fietstest kunnen we vervolgens specifieke informatie naar boven halen, die alsnog kan verklaren waar de symptomen vandaan komen.’
Een belangrijk onderdeel in het onderzoek is het stellen van de juiste vragen aan de patiënt, vertelt Aernout. ‘Wat is de aard van de klacht, wanneer treedt het op en hoeveel last heeft iemand hiervan? Dit gesprek geeft ons al veel belangrijke informatie. Daarna brengen we allerlei parameters in kaart. We maken een hartfilmpje en bepalen de longfunctie in rust. Maten als lengte, gewicht, bloeddruk en buikomvang worden geregistreerd en ingevoerd op de computer waar de fietstest mee gekoppeld is. Dan mag de patiënt onder begeleiding van een functielaborant een maximale inspanningstest doen.’
Fietstest
‘De fietstest is een screenende test waarmee we informatie verzamelen over de conditie van een patiënt. We kunnen hiermee zien hoe de verschillende onderdelen van het lichaam zich gedragen bij inspanning. Het komt bijvoorbeeld voor dat we hiermee alsnog een hartkwaal ontdekken. De fietstest kan, dankzij de bijbehorende ademgasanalyse – het extra meten van in- en uitademing, hartklachten in een vroeg stadium opsporen. Soms blijkt dat juist de longen het meest beperkende onderdeel van het lichaam zijn. Dan kunnen we alsnog doorverwijzen naar de aangewezen specialisten, als dit nodig is.’
Conditie
Met het onderzoek van de sportarts bij onbegrepen benauwdheid kunnen beginnende ziektes of verminderde lichaamsfuncties die tot ziekte kunnen leiden, vroegtijdig worden ontdekt. In de meeste gevallen is de benauwdheid te verklaren door een algehele verslechterde conditie. ‘De conditie wordt voor grofweg vijftig procent bepaald door aanleg en voor vijftig procent door training. Het is daarom heel belangrijk dat deze mensen op een gezonde manier in beweging komen. Wij helpen hen daarmee door een beweegrecept voor te schrijven, die past bij hun inspanningsniveau. Hiermee kan hij of zij zelf of met behulp van een personal trainer aan de slag gaan. Gemiddeld genomen kunnen deze mensen hun conditie met wel twintig procent verbeteren en dan zie je daarmee ook de benauwdheid afnemen.’