Endoscopische Mucosale Resectie (EMR) Endoscopische Mucosale Resectie (EMR)

Uitleg behandeling

Wat is een Endoscopische Mucosale Resectie?

Een Endoscopische Mucosale Resectie (EMR) is een behandeling bij patiënten met dysplasie of een vroege vorm van kanker in de slokdarm, de maag of in het eerste deel van de dunne darm (ook wel twaalfvingerige darm genoemd). Dysplasie is een abnormale groei van weefsel. En is een voorstadium van kanker. Bij hooggradige dysplasie is er meer onrust dan bij laaggradige dysplasie.

Resectie betekent verwijderen. Bij een EMR verwijdert de maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) de meest oppervlakkige wandlagen uit de slokdarm, de maag of de twaalfvingerige darm. De behandeling wordt met behulp van een endoscoop uitgevoerd. Een endoscoop is een flexibele slang met een doorsnede van een centimeter. Aan het uiteinde zit een camera waarmee de arts uw maag en darmen kan bekijken. Het beeld van de camera wordt op een monitor weergegeven. De endoscoop bevat naast een cameraatje ook een kanaal waar kleine operatie-instrumenten doorheen kunnen.

EMR is minder ingrijpend dan een operatie

In het verleden werden mensen met vroege vormen van dysplasie en/of kanker behandeld door middel van een operatie. Daarbij werden de slokdarm, de maag en/of de twaalfvingerige darm (grotendeels) verwijderd. Deze operaties geven echter regelmatig complicaties, vooral bij patiënten met hart- of longaandoeningen en bij oudere patiënten. Bovendien heeft een dergelijke grote ingreep veel invloed op het dagelijks leven van de patiënt. Een Endoscopische Mucosale Resectie is minder ingrijpend dan een operatie. Wel is deze behandeling alleen geschikt voor mensen bij wie de afwijking zich tot de oppervlakkige slijmvlieslaag van de wand beperkt. Voor afwijkingen die dieper groeien, is een EMR geen goede behandeling.

Voorbereiding

Eten en drinken

Tijdens dit onderzoek mag er geen voedsel meer in uw slokdarm of maag zitten. Om ernstige complicaties zoals longontsteking te voorkomen, moet u voor het onderzoek nuchter zijn. Dit houdt in:

• tot 6 uur vóór het onderzoek alleen een licht ontbijt zoals 2 beschuiten of 2 crackers of 1 boterham;
• tot 2 uur vóór het onderzoek alleen heldere dranken gebruiken (thee, water of appelsap);
• vanaf 2 uur vóór de opname in het ziekenhuis niets meer drinken.
  Als u medicijnen gebruikt, mag u deze met een klein beetje water innemen.

Bijvoorbeeld:

U wordt om 15.00 uur verwacht in het ziekenhuis. U mag dan vanaf 9.00 uur niets meer eten. Vanaf 13.00 uur mag u niets meer drinken.

Wat neemt u mee?

Na de behandeling wordt u 4 uur opgenomen op de afdeling Dagverpleging. Daarna mag u naar huis, tenzij de arts het beter vindt dat u een nacht ter observatie blijft. Neem voor de zekerheid (slaap)kleding en een toilettas mee voor de nacht. Gebruikt u medicijnen? Neem dan voor minimaal 24 uur voorraad mee.

Speciale aandachtspunten

• Wanneer u bloedverdunnende medicijnen gebruikt zoals Sintrom(itis), Acenocoumarol, Marcoumar, Ascal of Plavix, dan moet u tijdig contact opnemen met het ziekenhuis. Met deze medicijnen moet u vóór de behandeling namelijk in overleg met uw arts tijdelijk stoppen. Mocht u niet zeker weten of u bloedverdunnende medicatie gebruikt, neem dan contact op voor overleg.
• Wanneer u diabetes heeft of medicijnen gebruikt die u `s morgens in moet nemen, overleg dit dan vooraf met de arts.
• Heeft u een kunstmatige hartklep, neem dan voor de behandeling contact op met de arts die de EMR heeft aangevraagd.

Behandeling

U krijgt een drankje dat het schuimen van de maaginhoud tegengaat. Wanneer u een gebitsprothese heeft, dan moet u die aan het begin van het onderzoek uitdoen. U wordt gevraagd op de linkerzijde te gaan liggen en de heup te ontbloten. Op uw heup wordt een plaat geplakt. Zo verlaat de elektriciteit die tijdens de behandeling gebruikt wordt, op een veilige manier uw lichaam. U krijgt een knijper aan uw vinger en plakkers op de borst om tijdens het onderzoek uw hartslag en het zuurstofgehalte in uw bloed te controleren.

Sedatie

De ingreep gebeurt in principe onder diepe sedatie onder begeleiding van een sedatie praktijk specialist. Dit is een gespecialiseerd anesthesiemedewerker die zich bezighoudt met sedatie bij onderzoeken en behandelingen. Sedatie is het verlagen van de staat van het bewustzijn van een patiënt met het doel een onderzoek of ingreep aangenamer te maken. Dit gebeurt door het toedienen van medicijnen via een infuus dat u voor het onderzoek krijgt ingebracht. U valt dan vrijwel meteen in slaap. U merkt dan zo goed als niets van het onderzoek.

Wilt u de folder 'Diepe sedatie' goed doorlezen vóór uw behandeling? Hier staan belangrijke adviezen in.

Bijtring

U krijgt een bijtring tussen uw tanden (kaken) ter bescherming van de endoscoop. Vervolgens brengt de arts de endoscoop via uw mond in en vraagt u te slikken. Dit kan een vervelend gevoel geven. De endoscoop wordt voorzichtig opgeschoven. Na inspectie wordt het te behandelen gebied in beeld gebracht en zal de arts het weefsel verwijderen volgens een van de volgende technieken.

EMR-technieken

Endoscopische Mucosale Resectie is een verzamelnaam voor verschillende technieken waarmee de oppervlakkige laag van de wand van de slokdarm, maag, twaalfvingerige darm of dikke darm kan worden verwijderd.

Hieronder staat de techniek met elastiekjes beschreven die bij de EMR van de slokdarm wordt gebruikt. Alle stukjes weefsel worden aan het eind van de behandeling mee naar buiten genomen. Een patholoog onderzoekt deze stukjes weefsel.

Elastiekjes

Bij deze techniek zit er een kapje op het uiteinde van de endoscoop. Om het kapje zijn elastiekjes gespannen. De arts zuigt de afwijking in het kapje en schiet er een elastiekje omheen. Daarna legt hij een lus om het ontstane bolletje. Door de lus wordt stroom geleid waardoor het bolletje wordt afgesneden van de onderlaag.

Na de behandeling

De behandeling duurt ongeveer dertig tot zestig minuten. Na afloop brengt een medewerker u naar de uitslaapkamer. Daar houden wij u een tijdje goed in de gaten (observatie). De meeste patiënten gaan hierna weer naar huis, tenzij de arts anders voorschrijft. U krijgt een informatieformulier mee met instructies voor de nazorg. Ook krijgt u een recept mee voor medicijnen die u na de behandeling moet innemen.

Controle

In het laboratorium onderzoekt de patholoog de stukjes weefsel die zijn weggehaald. Ongeveer twee weken na de behandeling krijgt u de resultaten van dit onderzoek.

Ook hoort u hoe de behandeling verder zal verlopen. De uitslag kan telefonisch of tijdens een bezoek aan de polikliniek worden besproken. Daarvoor wordt met u een afspraak gemaakt.

Complicaties

Een gekwalificeerde arts voert de behandeling heel zorgvuldig uit. Toch kunnen er soms problemen ontstaan bij de EMR-behandeling. Dit noemen we complicaties.

Bloeding

Tijdens de behandeling kan een bloedvaatje worden geraakt. Hierdoor kan een bloeding ontstaan. Dit treft ongeveer één op de tien patiënten. Als dit gebeurt, behandelt de arts de bloeding meestal meteen.

Soms ontstaat een bloeding enige tijd na de behandeling. Daarom moet u na de behandeling 4 uur in ons ziekenhuis blijven. Wanneer er in die periode een bloeding optreedt, kan er direct ingegrepen worden. In zeldzame gevallen treedt de bloeding pas later op. U merkt dit doordat u bloed braakt en/of zwarte, teerachtige ontlasting heeft. Wanneer dit gebeurt, moet u direct contact met ons opnemen.

Perforatie (gaatje)

Een complicatie die zeer zelden (bij één op de honderd gevallen) voorkomt, is een perforatie. Hierbij ontstaat een gaatje in de wand van de slokdarm of de maag. Als dit gebeurt, wordt u opgenomen in het ziekenhuis. In het ongunstigste geval volgt er een operatieve ingreep. In de meeste gevallen heeft u geen operatie nodig om het gaatje te dichten. 

Stenose (vernauwing)

Deze complicatie begint meestal ongeveer twee tot drie weken na de behandeling. Het komt alleen voor bij behandeling aan de slokdarm. De slokdarm kunt u zien als een dunne pijp. Wanneer de wond die door de EMR is ontstaan, gaat genezen, ontstaat littekenweefsel. Dit littekenweefsel is stugger dan normaal slokdarmweefsel waardoor de slokdarm nauwer en minder flexibel kan worden. Soms passeert eten hierdoor minder goed de slokdarm. Wanneer u dit merkt, neem dan contact op. We kunnen de slokdarm dan weer wat oprekken.

Nazorg

Pijnklachten

De eerste uren na de behandeling kunt u last hebben van een opgeblazen gevoel en pijn in de buik. Dit komt doordat er tijdens de behandeling lucht in het darmstelsel is geblazen. Daarnaast kan er door de ontstane wond een scherpe pijn ontstaan in uw bovenbuik of achter uw borstbeen. Meestal zakt dit een aantal dagen na de behandeling. Soms kan de pijn één tot twee weken aanhouden.

Bij pijn mag u paracetamol innemen. Los de medicijnen wel op in water. U mag maximaal 8 tabletten van 500 mg per dag innemen. Mocht de paracetamol niet afdoende helpen, dan kunt u contact met ons opnemen.

Dieet

Bij een EMR behandeling ontstaat een oppervlakkige wond in de slokdarm. De eerste dagen na de behandeling is het weefsel in uw slokdarm gezwollen en geïrriteerd. Onze ervaring leert dat eten dan pijnlijk kan zijn en minder goed passeert.

• Dag van de behandeling: helder vloeibaar: Dit betekent dat u alleen lauwe drankjes mag drinken waar u doorheen kunt kijken. Voorbeelden hiervan zijn: water, limonade, appelsap, lauwe thee en lauwe bouillon.
• Dag na de behandeling: lichte maaltijden: Wij raden aan om te beginnen met zacht voedsel, zoals vla, yoghurt, brood zonder korstjes en een lichte warme maaltijd (eventueel gepureerd).
• Na 2-3 dagen: uitbreiden afhankelijk van uw klachten

U mag het dieet gedurende de komende dagen verder uitbreiden tot u weer normaal kunt eten. De eerste 2 weken na de behandeling raden wij te warm, te pittig gekruid en te zuur eten af. Deze voedingsmiddelen kunnen een negatieve invloed hebben op het herstel van de slokdarm.

Daarnaast is het verstandig tijdens de maaltijd water te drinken om het eten makkelijker te laten zakken

Medicatie

U gebruikt in opdracht van uw behandelend arts al 2x per dag uw eigen zuurremmende medicatie. Meestal is dit (es-)omeprazol of pantoprazol. Hier gaat u gedurende de komende maanden mee door.

Daarnaast moet u na de behandeling gedurende twee weken extra zuurremmende medicatie gebruiken, om ervoor te zorgen dat de ontstane wond goed geneest.

De medicijnen vermijden zo veel mogelijk de inwerking van het maagzuur op de wond.

Het is daarom belangrijk dat u deze medicatie nauwgezet inneemt.

De recepten voor deze medicijnen kunt u ophalen bij de ziekenhuisapotheek.

Dag van de behandeling

• U start op de dagverpleging met het nemen van Ulcogant 1 gr. Dit mag u nemen een half uur nadat u wat te drinken hebt gehad.
• Rond 18.00 neemt u uw eigen zuurremmer en de Ulcogant 1 gr suspensie.
• Voor het slapen gaan neemt u Ulcogant suspensie en een tablet Famotidine 40 mg.

De dag na de behandeling tot 2 weken na de behandeling:

• Uw eigen zuurremmende medicatie 2x per dag
• Ulcogant 1 gr suspensie 4x per dag: een half uur na het ontbijt, lunch, diner en voor het slapen gaan. Let op het tijdstip is een afwijkend advies dan zoals beschreven in de bijsluiter. Ulcogant legt een beschermlaagje over het wondgebied van de slokdarmwand.
• Famotidine 40 mg 1x per dag, voor het slapen gaan.

Wanneer moet ik contact opnemen?

• U thuis na de behandeling bloed op braakt of zwarte, teerachtige ontlasting heeft. U kunt last hebben van een late bloeding
• U aanhoudende heftige pijn in de bovenbuik of achter het borstbeen heeft.
• Bij hoge koorts
• Behandeld bent aan de slokdarm en het eten niet goed wil passeren
• Andere klachten heeft

Contact

Bij twijfel of vragen mag u contact opnemen met het secretariaat van de Endoscopie/ Maag- darm en leverafdeling en vragen naar de Barrett-verpleegkundige of de PA-er.

Endoscopie

088 624 33 20 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

Buiten kantooruren (‘s avonds, ’s nachts en in het weekend)

088 624 5000. U belt met de receptie van Isala. U vraagt naar dienstdoende Maag- darm- leverarts. U kunt ook uw eigen huisarts bellen en vragen contact met ons op te nemen. Als u klachten heeft is het belangrijk, dat u aangeeft dat u een EMR behandeling van uw slokdarm hebt gehad.