Kinderen met (peuter)astma bij opname Kinderen met (peuter)astma bij opname

​Wat is (peuter)astma?

(Peuter)astma is een ziekte van de luchtwegen waarbij kinderen in perioden, vooral als ze verkouden zijn, klachten krijgen van een piepende ademhaling, benauwdheid en hoesten.

De luchtwegen zijn aan de binnenkant bekleed met een dun laagje slijmvlies. Dit is vergelijkbaar met het slijmvlies aan de binnenkant van de neus. Aan de buitenkant worden de luchtwegen omringd door spiertjes. Bij gezonde kinderen is het slijmvlies dun en rustig en zijn de spiertjes ontspannen. De lucht kan dan ongehinderd door de luchtwegen naar binnen en naar buiten stromen. De ademhaling is onbelemmerd.

Het probleem bij (peuter)astma is een vernauwing van de luchtwegen door opzwelling van het slijmvlies en door samentrekking van de spiertjes van de luchtwegen. Dit berust op een ontstekingsreactie van het slijmvlies die meestal veroorzaakt wordt door een virusinfectie. Maar ook allergie voor inhalatieallergenen zoals huisstofmijt, huidschilfers en pollen of blootstelling aan sigarettenrook kunnen een rol spelen.

De klachten van peuterastma zijn bijna hetzelfde als die van astma bij oudere kinderen en volwassenen. Ook de behandeling van peuterastma is vergelijkbaar met die van ‘echte’ astma. Met een belangrijk verschil. Astma is bijna altijd een chronische (langdurige) ziekte
waarvoor vaak jaren medicatie nodig is. Maar ruim de helft van kinderen met peuterastma zijn blijvend klachtenvrij als ze de leeftijd van 4-6 jaar bereiken.

Veel kinderen groeien dus over peuterastma heen. Toch is dat niet bij alle kinderen het geval. Een deel van kinderen met peuterastma houdt klachten tot na de zesde verjaardag. Deze kinderen krijgen dus ‘echte’ astma. Het vervelende is dat op jonge leeftijd niet te voorspellen is, welke kinderen met peuterastma er over heen groeien en bij wie uiteindelijk ‘echte’ astma ontstaat. De arts, maar ook de verpleegkundig specialist of de kinderlongverpleegkundige kan u hier meer over vertellen.

Verschijnselen

Een aanval van peuterastma begint met een normale verkoudheid met hoesten en slijm. Na een paar dagen ontstaat ook benauwdheid en een piepende ademhaling. Ernstige benauwdheid gaat gepaard met:

• vermoeidheid;
• extra zuurstofbehoefte;
• een snelle hartslag;
• slechter eten en drinken (door hoesten en benauwdheid);
• braken door het vele hoesten.

De reden van opname is meestal de ernst van de benauwdheid met eventueel extra zuurstofbehoefte.

Onderzoek en behandeling

Behandeling van (peuter)astma is erop gericht de verschijnselen te verlichten. Een aanval van peuterastma ontstaat meestal door een virusinfectie. Er bestaan geen medicijnen om een dergelijke infectie te voorkomen en/of te bestrijden. Die verkoudheid moet uw kind dus gewoon uitzieken. De gevolgen van de verkoudheid voor de lagere luchtwegen (de benauwdheid en het piepen) kunnen wel effectief behandeld worden. Dit gebeurt met regelmatige toediening van Salbutamol (Ventolin). Salbutamol is een luchtwegverwijder die de spiertjes rond de luchtwegen weer laat ontspannen. Het medicijn wordt toegediend in de vorm van pufjes met een voorzetkamer (afhankelijk van leeftijd met een kapje of mondstuk) of met een vernevelaar. De arts/verpleegkundig specialist en de verpleegkundige bepalen hoe vaak de medicijnen worden toegediend. Dat varieert van elk kwartier tot elke 3 uur. De arts of verpleegkundig specialist beoordeelt daarom regelmatig de situatie en bespreekt dit met u.

Het effect van Salbutamol is vaak aan het gedrag van uw kind te merken. Uw kind wordt levendiger, ademt makkelijker en hoest beter het slijm op. En hierdoor slaapt, eet en drinkt uw kind ook weer beter.

Mogelijke bijwerkingen van regelmatig Salbutamolgebruik zijn: druk gedrag, snelle hartslag en soms krijgen kinderen tijdelijk last van trillende handen.

Om de mate van benauwdheid te beoordelen, kijken we naar de ademhaling en houden we het zuurstofgehalte in het bloed in de gaten met een saturatiemeter. Als het zuurstofgehalte te laag is, krijgt uw kind extra zuurstof via een zogenaamd neusbrilletje. Dit zijn twee dunne slangetjes in de neus waardoor extra zuurstof kan worden toegevoegd.

Rust is belangrijk. Activiteiten worden daarom in eerste instantie beperkt en in samenwerking met de pedagogisch medewerksters uitgebreid.

Naast Salbutamol kan de arts ook het medicijn Prednisolon voorschrijven. Dit is een krachtige ontstekingsremmer die tweemaal per dag gedurende vijf dagen in de vorm van een drankje aan uw kind wordt gegeven. Dit medicijn vermindert de zwelling van het slijmvlies.

Indien nodig, druppelen wij de neus van uw kind regelmatig met een zoutwateroplossing of met Xylomethazoline om deze zo goed mogelijk open te houden. Dit vergemakkelijkt de ademhaling en het eten en drinken voor uw kind.

Als de arts of verpleegkundig specialist denkt dat een allergie meespeelt bij de klachten van uw kind, kan dit bepaald worden door een bloedonderzoek.

De kinderlongverpleegkundige probeert samen met u de oorzaak te achterhalen van de aanval en neemt de inhalatietechniek met u door. Ook het afbouwschema Salbutamol voor thuis, wordt met u doorgenomen. En natuurlijk komen uw vragen ruim aan bod.

Ontslag

Uw kind mag weer naar huis als het opknapt en geen extra zuurstof (meer) nodig heeft. Het ontslag vindt voor tien uur ‘s morgens plaats. Gemiddeld is de opnameduur twee tot drie dagen. Maar een kortere of langere opname is ook mogelijk.

Op het moment van ontslag is uw kind nog niet beter. Uw kind zal thuis verder moeten uitzieken. De klachten kunnen nog weken aanhouden, maar nemen in ernst geleidelijk af. Wij adviseren daarom dat uw kind thuis nog ongeveer twee weken doorgaat met Salbutamol. Gebruik hiervoor het afbouwschema in deze folder.

Afhankelijk van de benauwdheidsklachten van uw kind voorafgaand aan de opname, wordt mogelijk gestart met onderhoudsmedicatie zoals Fluticason of Beclomethason. Deze pufjes, die ook via de voorzetkamer worden gegeven, beschermen de luchtwegen en remmen de ontsteking waardoor de klachten verminderen. Dit bespreekt de arts of verpleegkundig specialist met u vóór ontslag.

Controle

Na ontslag komt u na twee weken terug op de polikliniek bij de kinderlongverpleegkundige. En na ongeveer zes weken bij de kinderarts/verpleegkundig specialist. De inhalatietechniek, het voorkomen van nieuwe klachten en uw vragen komen dan uitgebreid aan bod.

Dosering thuis

Nu uw kind naar huis gaat, is de dosering afhankelijk van de afspraak die de kinderarts met u maakt.

Als de klachten thuis toenemen; eerst starten met Salbutamol-pufjes volgens voorschrift/afspraak.

Bij onvoldoende effect of achteruitgang kunt u contact opnemen met de dienstdoende kinderarts. Dit kan overdag via de kinderpoli 088 624 50 50 en buiten kantooruren 088 624 50 00. Vraag naar de dienstdoende kinderarts.

Waar moet ik op letten?

• Het laatste pufje van de dag geeft u vlak voor het slapen gaan.
• Als uw kind slaapt, hoeft u hem of haar niet wakker te maken voor de pufjes. U geeft dan gewoon de volgende ochtend weer of eerder als uw kind ’s nachts wakker wordt.
• Als uw kind geen klachten van benauwdheid meer heeft, kunt u de Salbutamol afbouwen in de komende twee weken. Dit doet u door langere tijd te wachten met de volgende dosis Salbutamol.

Het schema hieronder is hierbij een hulpmiddel. U kunt steeds een stap verder gaan in het schema als u vaststelt dat uw kind niet benauwd is.

Na twee weken is er meestal geen toediening van Salbutamol meer nodig.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de afdeling waar u onder behandeling bent en vragen naar de behandelend kinderarts of kinderlongverpleegkundige.

Zwolle

Kindergeneeskunde
088 624  50 50 (bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 17.00 uur)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.