De uitdagingen die in de zorg spelen, zijn in het bekkenbodemcentrum aangegrepen als kansen om de zorg efficiënter te maken en beter af te stemmen op de behoeften patiënten. In 2019 is hiervoor het principe van waardegedrevenzorg (WGZ) geïntroduceerd in het bekkenbodemcentrum. Urogynaecoloog Hugo van Eijndhoven is één van de kartrekkers. Hij vindt het opzetten van een WGZ-traject de moeite waard. ‘Het maakt het mogelijk dat iedereen datgene doet waarbij hij of zij de meeste waarde toevoegt.’
Wanneer je WGZ introduceert, is het goed om klein te beginnen. Binnen het bekkenbodemcentrum is daarom gekozen voor 2 zorgpaden: de operatieve behandeling van verzakking en de operatieve behandeling van stressincontinentie. Dat zijn volgens Hugo beide zorgpaden die een begin en een eind hebben. ‘Dus die kun je goed definiëren.’
Multidisciplinair team
Vervolgens hebben alle zorgverleners die bij deze zorgpaden betrokken zijn zich verenigd in 1 multidisciplinair team: gynaecologen, urologen, (continentie)verpleegkundigen, bekkenfysiotherapeuten, bekkenbodemassistenten, doktersassistenten, planners, data-analisten en leidinggevenden. ‘Het is een grote uitdaging om iedereen ervan te overtuigen dat het goed is om op een andere manier te werken. Op een manier waarop het voor de patiënt, maar ook voor jezelf leuker en beter wordt. Wij hadden daar goede ideeën over. Daardoor was het makkelijk om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen.’
Hugo vertelt dat de 2 zorgpaden vervolgens anders zijn georganiseerd. ‘De bekkenbodemassistent is samen met de continentieverpleegundige de regisseur van het zorgpad geworden. Zij nemen de patiënt mee door het zorgpad, zijn het eerste aanspreekpunt en altijd bereikbaar. Daarmee nemen ze mij en andere collega's veel werk uit handen. Dat is voor mij de kern van WGZ: je hebt een multidisciplinair team waarbinnen iedereen datgene doet waarbij hij of zij de meeste waarde toevoegt. Zo bouw je een schil van zorg rondom de patiënt, waarbij je allemaal de dingen doet waar de patiënt beter van wordt. Dit brengt de kosten omlaag en de waarde omhoog.’
Uitkomstmaten
Een belangrijk aspect bij een WGZ-traject is het vastleggen van uitkomstmaten. ‘De kunst is om je te beperken. Als je met heel veel uitkomstmaten gaat werken, krijg je een grote wolk van data. Daarom hebben we uitkomsten geselecteerd. Eerst door zelf na te gaan: wat zien wij als de belangrijkste uitkomstmaten waarop je je zorgpad kunt gaan verbeteren?’
Daarnaast zijn patiënten gevraagd wat voor hen belangrijke uitkomstmaten zijn. Daar is een lijst met uitkomstmaten uit voortgekomen: de PROMs en PREMs. De PROM-vragenlijsten gaan over de invloed van de aandoening op het dagelijks leven. Denk aan pijn en kwaliteit van leven. De PREM-vragenlijsten hebben betrekking op de ervaring van de patiënt met het zorgproces. De patiënten vullen deze vragenlijsten in via MijnIsala.nl. ‘De respons ligt vrij hoog, tussen de 80 en 90 procent,’ vertelt Hugo. ‘Samen met onze klinische uitkomsten komen die vervolgens in HiX.’
Vergelijken en verbeteren
Om inzichten te krijgen in de uitkomsten, zijn in samenwerking met het klinisch datateam en ICT dashboards ontwikkeld. Die tonen de scores van de verschillende uitkomstmaten. ‘Daarmee heb je een instrument dat je kunt gebruiken om de waarde te verbeteren. We zagen bijvoorbeeld verschillen tussen de operateurs bij de uitkomsten van de operatieve behandeling van stressincontinentie. Met name op het gebied van pijn. Dus zijn we bij elkaar gaan kijken: hoe doe jij het, hoe doe ik het en waar zit het verschil? En wat is dan de beste werkwijze? Zo kun je de zorg telkens beter maken. Dat moet een automatisme worden. Iedereen in het team moet bezig zijn met het constant verbeteren van de zorg.’
Verschillende ziekenhuizen in Nederland hebben inmiddels belangstelling voor dit WGZ-concept. Hugo moedigt het verder verspreiden van dit concept aan. ‘Hoe meer ziekenhuizen dit overnemen, hoe makkelijker we met elkaar kunnen communiceren. En ook kun je als ziekenhuizen onderling de uitkomsten vergelijken en kijken waar verbeteringen mogelijk zijn. Dan is het wel belangrijk dat elk ziekenhuis dezelfde werkwijze en protocollen heeft, anders kun je niet vergelijken. Maar zo kun je dus de landelijke kwaliteit van de zorg steeds naar een hoger plan tillen.’
Doelen bereiken
Er zijn nu 2 zorgpaden uitgewerkt binnen het bekkenbodemcentrum en inmiddels is gestart met verdere uitbreiding. Uiteindelijk is het doel dat voor elke aandoening een zorgpad wordt uitgewerkt. Dat gaat jaren duren, want er komt veel werk bij kijken. Dat vele werk kan een drempel zijn om een WGZ-traject op te zetten. Vanuit het programma Isala Stroomt door is hiervoor ondersteuning beschikbaar.
Hugo: ‘Je doet het omdat je de zorg voor de patiënt beter wilt maken. Dat zit bij de meeste zorgverleners in het DNA. Daarnaast is het veel werk, maar maakt het je werk ook veel leuker. Als je met z'n allen zegt: we gaan voor een score boven de 90 procent, dan is het leuk als je dat als team voor elkaar krijgt.'