Operatieve kaakcorrecties (orthognatische chirurgie) Operatieve kaakcorrecties (orthognatische chirurgie)

Behandelingen

Beugels

De meeste afwijkingen van de stand van de kaken kunnen door een orthodontist met behulp van beugels worden gecorrigeerd. Mogelijke klachten zijn bijvoorbeeld:

• problemen bij het kauwen of praten;
• pijn in de kaak en/of kaakgewrichten;
• onvrede over het uiterlijk.

Operatie

Een operatie is nodig als er zulke grote verschillen zijn in stand, vorm of afmeting van de boven- en/of onderkaak, dat behandeling door de orthodontist alléén onvoldoende is. Vaak zal een combinatie van orthodontie en kaakchirurgie nodig zijn om tot een goed resultaten te komen.

Tijdens uw eerste gesprek met de MKA-chirurg heeft u informatie gekregen over de mogelijkheden van een operatieve kaakcorrectie (ook wel orthognatische chirurgie genoemd), de gang van zaken en de eventuele risico’s hiervan. In deze folder kunt u alles nog eens rustig nalezen.

Ook gaan wij nader in op de verschillende kaakcorrecties die in Isala worden uitgevoerd. Er zijn drie kaakoperaties mogelijk:

• verplaatsing van de bovenkaak;
• verplaatsing van de onderkaak;
• verplaatsing van beide kaken.

De MKA-chirurg bespreekt met u welke operatie nodig is. In deze folder wordt de ingreep uitgelegd en leest u meer over de voorbereiding en nazorg bij deze ingreep. Het is de bedoeling dat u met deze informatie in staat bent om samen een beslissing te nemen over de behandeling. Aarzel daarom niet om uw MKA-chirurg vragen te stellen over het behandelingsplan dat hij aan u heeft voorgesteld.

Voorbereiding op de operatie

De MKA-chirurg stelt het behandelingsplan voor het chirurgische deel van de behandeling op, in overleg met de orthodontist en uw eigen tandarts. Hierbij maakt hij gebruik van röntgenfoto’s, dia’s en gebitsmodellen.

Vaak is het noodzakelijk dat uw tanden en kiezen vóór de ingreep een orthodontische voorbehandeling krijgen. Dat wil zeggen dat u voor een periode van ongeveer één tot twee jaar orthodontische apparatuur (een beugel) zult dragen om uw tanden en kiezen in de juiste stand te brengen. In de meeste gevallen is ook na de operatie nog ongeveer 6 maanden een orthodontische nabehandeling noodzakelijk.

Bij de kaakoperatie van de onderkaak worden uw onderverstandskiezen soms vóór de operatie verwijderd. Indien mogelijk worden de verstandskiezen tijdens de operatie verwijderd.

Ter voorbereiding op de operatie vindt vier weken vóór uw ziekenhuisopname een documentatie plaats; een 3D-scan, afdrukken en lichtfoto's. Ook worden nieuwe röntgenfoto’s genomen. Dit is noodzakelijk voor de zogenaamde proefoperatie. Tijdens deze operatie op uw gebitsmodel bepaalt de MKA-kaakchirurg de nieuwe stand van de kaak.

Voor de operatie

Meldt u zich op de afgesproken tijd bij de centrale balie in de centrale hal van het ziekenhuis. Een gastheer of – vrouw brengt u naar de verpleegafdeling. Daar brengt een verpleegkundige u vervolgens naar de operatiekamer.

In de operatiekamer wordt in uw hand of arm een naald ingebracht, waarop een infuus wordt aangesloten. Daarna spuit de anesthesioloog via deze naald de narcosemiddelen in. U valt binnen een halve minuut in een diepe slaap. Tijdens de operatie ademt u via een ademhalingsbuisje, dat via de neus in de luchtpijp wordt gebracht.

Uitleg klassieke operatie

Tijdens deze operatie zet de MKA-chirurg uw kaak of kaken in de nieuwe stand. Uw kaken kunnen op verschillende manieren worden vastgezet. Meestal zet de chirurg zowel de boven- als onderkaak vast met behulp van schroeven en plaatjes, die kunnen blijven zitten.

Het ademhalingsbuisje wordt meestal direct na de operatie verwijderd; in uitzonderlijke gevallen de volgende dag. Het infuus blijft vaak tot en met de volgende dag zitten. U blijft ongeveer één dag in het ziekenhuis.

Na de operatie kunt u de mond gewoon weer open en dicht doen. In de weken na de operatie kan het noodzakelijk zijn dat uw kaak met elastieken wordt bijgestuurd om de meest ideale positie voor de orthodontist te realiseren.

In uitzonderlijke gevallen moeten de plaatjes waarmee uw kaken zijn vastgezet, ongeveer drie tot zes maanden na de operatie operatief worden verwijderd. U wordt hiervoor één dag in het ziekenhuis opgenomen.

Na de operatie

Pijn

De eerste dagen na de operatie kunt u last hebben van pijn in de keel of in het geopereerde gebied. Wellicht is het beter te spreken van ‘ongemak’ dan van pijn, want over het algemeen valt het erg mee. Indien nodig krijgt u hiervoor pijnstillende middelen.

Zwelling

Na de operatie kunt u een flinke zwelling van het gezicht verwachten. Deze zwelling bereikt gewoonlijk haar hoogtepunt binnen 48 uur na de operatie. Na drie à vier dagen zal de zwelling snel afnemen. Na ongeveer drie weken is de zwelling verdwenen.

Om de zwelling van het gezicht te beperken, krijgt u pleisters op het gezicht geplakt. Ook krijgt u de eerste dag een ijskraag (cold pack; een soort handdoek met ijsblokjes erin), die om de onderkaak kan worden gelegd. Daarnaast krijgt u medicijnen om de zwelling te voorkomen. De pleisters mogen na drie à vier dagen verwijderd worden.

Bloed

Het is normaal dat er wat bloed in uw mond komt na de operatie. Gedurende enkele dagen kunt u, na een operatie aan de bovenkaak, ook af en toe een bloedneus krijgen.

Gevoel

U zult merken dat het gevoel in uw lip(pen) en/of kin anders is. De mate waarin dit voorkomt, verschilt van persoon tot persoon. Soms is er sprake van een verdoofd gevoel, soms van tintelingen. Doorgaans wordt na enkele maanden het gevoel weer normaal. Bij een klein percentage patiënten blijft een afwijkend of verminderd gevoel in de lip(pen) of kin bestaan.

Vaseline

U kunt uw gezwollen lippen soepel houden met vaseline. Hierdoor kunt u uw mond makkelijker en zonder problemen openen. Eventueel maakt u eerst uw lippen en mondhoeken schoon met een gaasje gedrenkt in de voorgeschreven spoelvloeistof. Na het droogdeppen doet u er een dun laagje vaseline op.

Voeding

Uw voeding wordt uiteraard aangepast aan de omstandigheden. De eerste periode na de ingreep krijgt u vloeibaar voedsel, dat vervolgens, afgestemd op uw individuele mogelijkheden, wordt omgezet in een zacht dieet van gepureerd voedsel. Afhankelijk van de manier waarop uw kaak is vastgezet, kunt u over het algemeen na ongeveer zes weken weer overgaan op normaal voedsel.

Mondverzorging

Door de zwelling in het gezicht en de hechtingen in de mond lijkt het alsof de mondverzorging moeilijker is. Ondanks de zwelling en de hechtingen is er echter altijd ruimte om uw mond te reinigen. Het is zelfs van groot belang dat u in deze periode uw mond dagelijks goed reinigt! Hiermee helpt u een ongestoorde wondgenezing te bevorderen en infecties, tandbederf en tandvleesontstekingen (gingivitis en parodontitis) te voorkomen.

Reinig daarom minimaal 4x per dag uw mond. Dat wil zeggen: na iedere maaltijd en voor het slapen gaan. Hierbij verzorgt u het wondgebied, het gebit, de orthodontische apparatuur en de lippen. Op welke manier dit voor u het beste is, zal de mondhygiëniste met u bespreken. Hieronder volgen algemene tips voor de mondverzorging.

Tips voor de mondverzorging

Tandenborstel

Gebruik bij voorkeur een kleine, zachte tandenborstel met haren die dicht op elkaar staan (in het Engels heet dit: multi tufted). Met een kleine borstel kunt u beter achterin de mond komen.

Tandpasta

Iedere tandpasta die fluoride bevat, is goed.

Spoelvloeistof

Het schoonspuiten en spoelen van het wondgebied zijn nodig om een opeenhoping van bacteriën te voorkomen.

Spoelen met chloorhexidine:

• Natriumchloride of zoutoplossing (0,9%); deze zoutoplossing kunt u eenvoudig zelf maken door een afgestreken theelepel zout op te lossen in een flink glas lauw water.
• Chloorhexidinedigluconaatoplossing (0,12%); als bijwerking van dit spoelmiddel kunt u een bruine verkleuring op uw tanden, kiezen en tong krijgen. Ook kan het uw smaak beïnvloeden. De mondhygiënist kan, nadat de beugel uit de mond is, deze bruine verkleuring verwijderen. Uw smaak herstelt zich ongeveer een week nadat u met dit spoelmiddel bent gestopt.

Andere hulpmiddelen

Op advies van de mondhygiënist kunt u bij de verzorging van uw gebit aanvullend andere hulpmiddelen gebruiken, zoals ragers en/of tandenstokers.

Risico’s

Er zijn enkele risico’s die voor veel mensen gelden:

• Bij chirurgische onderkaakcorrecties bestaat een klein risico op het ontstaan van een blijvend verminderd gevoel van een klein deel van de huid van de kin of de onderlip. Dit komt omdat de operatiesnede in het bot vlakbij de gevoelszenuw in de onderkaak loopt.
• Vooral na de onderkaakcorrecties bestaat het risico dat de kaakgewrichten pijn doen. Dit is bijna altijd tijdelijk.
• Soms kunnen jaren na een orthodontische behandeling de tanden iets anders gaan staan. Ook bij een chirurgische kaakcorrectie kan dit het geval zijn. Het risico bestaat dat een kaak een beetje neigt terug te keren naar de stand van vóór de operatie.

De kaakchirurg bespreekt met u de verschillende risico’s wanneer hij uw behandelingsplan uitlegt.

Veelgestelde vragen

Hoe oud moet ik zijn om een chirurgische kaakcorrectie te kunnen ondergaan?

In de regel worden kaakcorrecties alleen uitgevoerd bij mensen die volgroeid zijn. Dit betekent bij mensen vanaf 17 à 18 jaar.

Hoe lang duurt de totale behandeling?

Voor een goed resultaat zal een chirurgische kaakcorrectie bijna altijd samen met een orthodontische behandeling worden gecombineerd. Daarom duurt de totale behandeling gemiddeld 24 maanden.

Met welke beugel zal ik worden behandeld?

De uitvoering van de orthodontische behandeling is altijd met vaste apparatuur. Deze wordt met speciale slotjes (brackets) op de tanden en kiezen bevestigd. Deze behandeling geldt altijd voor de onder- en bovenkaak. Zelden is de zogenoemde ‘buitenboordbeugel’ nodig als voorbereiding op een chirurgische kaakcorrectie. Mocht dit wel het geval zijn, dan is dat alleen voor ’s nachts.

Hoe lang verblijf ik in het ziekenhuis?

Hoe lang u in het ziekenhuis ligt, hangt af van de soort operatie en hoe snel u geneest. Houdt u rekening met één nacht. Dit is inclusief de dag van opname en de dag van operatie.

Krijg ik na de operatie veel pijn?

Het is opvallend dat de meeste mensen na de operatie maar weinig pijn hebben. Wel hebben de meeste mensen gedurende de eerste dagen na de operatie een flink opgezet gezicht. Uiteraard zorgen wij tijdens uw ziekenhuisopname en na uw ontslag voor goede pijnbestrijding.

Krijg ik littekens aan de buitenkant van mijn gezicht?

De chirurgische kaakcorrectie gebeurt meestal volledig vanuit de mond, zodat er dus geen zichtbare littekens ontstaan. Als het toch nodig is een snede in de huid te maken, dan zal dit onopvallend in de huidlijnen gebeuren. Uiteraard bespreekt de kaakchirurg dit van tevoren met u.

Wanneer kan ik na de operatie weer aan het werk of naar school?

De meeste mensen kunnen na gemiddeld twee tot drie weken (inclusief de ziekenhuisopname) weer werken of naar school.

Hoe lang blijven na de operatie mijn kiezen op elkaar?

Tegenwoordig maakt de kaakchirurg bij kaakcorrecties gebruik van kleine plaatjes en schroefjes voor het vastzetten van de kaakdelen. Daarom hoeven de kaken na de operatie meestal niet meer op elkaar te worden vastgezet. De eerste weken na de operatie kan het nodig zijn om enkele elastiekjes tussen boven- en onderkaak te plaatsen.

Hoe lang mag ik na de operatie niet kauwen?

De kaakdelen moeten na de operatie onbelast aan elkaar kunnen groeien. Hoewel uw mond dus meestal wel gewoon open kan, mag u de eerste zes weken na de operatie niet kauwen. U eet daarom zacht voedsel, dat u zo kunt doorslikken. Het eten kunt u fijnmaken met een blender of staafmixer.

Moeten de plaatjes en schroefjes weer worden verwijderd?

De plaatjes en schroefjes die bij de operatie worden gebruikt, zijn gemaakt van titanium. Van dit materiaal zijn geen schadelijke gevolgen bekend, zodat het zonder bezwaar in het lichaam kan worden achtergelaten. Alleen in uitzonderlijke gevallen worden de plaatjes en schroefjes verwijderd.

Welke kosten zijn aan de behandeling verbonden?

Meestal wordt de kaakchirurgische behandeling door de ziektekostenverzekering vergoed. Dit hangt uiteraard af van de wijze waarop u verzekerd bent en uw eigen risico voor specialistische hulp. Aan de orthodontische behandeling zijn doorgaans wel kosten verbonden. Ook dit is sterk afhankelijk van de wijze waarop u verzekerd bent. De orthodontist en ook uw zorgverzekeraar kunnen u daar meer over vertellen.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle

Mond-, kaak- en aangezichtschirurgie
088 624 28 81 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.