Vezelrijke voeding Vezelrijke voeding

Algemene richtlijnen

Uitleg

Van uw behandelend arts of diëtist heeft u het advies gekregen om een voedingsvezelverrijkt dieet te volgen. Voedingsvezels zijn onverteerbare bestanddelen in plantaardige producten die ervoor zorgen dat de ontlasting zachter wordt. Voedingsvezels leveren geen energie (calorieën), maar zijn belangrijk voor een goede darmwerking. Bovendien hebben voedingsvezels een vochtbindende functie. Om deze reden zijn voedingsvezels dus ook van belang bij diarree.

Als de darmen niet goed werken, spreekt men van een vertraagde stoelgang (verstopping of obstipatie). De ontlasting is dan hard en keutelig, de hoeveelheid is gering en de darmen legen zich minder dan drie keer per week. Dit kan worden afgewisseld door periodes met dunne ontlasting. Door het volgen van een voedingsvezelsverrijkt dieet kan een goede darmwerking worden bevorderd.

Waarin komen voedingsvezels voor?

Er zijn verschillende soorten voedingsvezels. Ze zijn onder te verdelen in oplosbare vezels en niet-oplosbare vezels. Elke soort heeft een andere werking.

• Oplosbare vezels zitten vooral in groente, fruit en peulvruchten. Ze stimuleren de darmbeweging en zorgen voor een soepele en volumineuze ontlasting.
• Niet-oplosbare vezels bevinden zich voornamelijk in volkoren graanproducten, met name in tarwe. Ze nemen vocht op in de darm, waardoor de ontlasting soepel en zacht blijft. Vanwege de verschillen in werking van de diverse voedingsvezels is het aan te raden om veel variatie aan te brengen in de keuze van vezelrijke producten.

Hoeveel voedingsvezels heeft u nodig?

Een gemiddelde volwassene heeft zo’n 25 gram voedingsvezels per dag nodig. Bij een vezelrijke voeding is het goed om te streven naar 30 à 40 gram voedingsvezels per dag. Vooral wanneer u meer vezels gebruikt dan u gewend was, zal het maag-darmkanaal daar eerst aan moeten wennen. U kunt bijvoorbeeld last krijgen van winderigheid. Na één tot twee weken zal dit verschijnsel meestal verminderen.

Wat is er nog meer belangrijk voor een goede stoelgang?

• Eet minstens drie maaltijden per dag. Eet regelmatig en sla het ontbijt niet over! Wanneer er voedsel in de maag komt, krijgen de darmen een seintje weer aan het werk te gaan.
• Drink minimaal anderhalf à twee liter vocht per dag. Voedingsvezels kunnen alleen goed werken als er voldoende vocht in de darmen aanwezig is.
• Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Door beweging worden de darmen gestimuleerd.
• Zorg voor voldoende ontspanning. Spanning, stress en nervositeit kunnen een nadelige invloed op uw darmen hebben.
• Geef gehoor aan ‘aandrang’ om naar het toilet te gaan. Wie niet ‘luistert’ naar dit signaal, loopt de kans dat deze ontlastingsreflex op den duur verdwijnt.
• Gebruik laxeermiddelen alleen op advies van de arts.

Wat is van belang bij diarree?

• De oorzaak van de diarree wegnemen. Enkele oorzaken van diarree zijn: sommige ziektebeelden, het gebruik van bepaalde medicijnen en/of spanning.
• Het volgen van een zogenaamd ‘licht verteerbaar’ dieet heeft geen nut. Ook werken voedingsmiddelen zoals banaan, geraspte appel, bosbessensap, kaneel, rijst, rijstewater en wortelpuree niet merkbaar ‘stoppend’.
• Bij langdurige diarree is vezelrijke voeding aan te raden. Voedingsvezels binden het vocht waardoor de ontlasting wat steviger wordt.
• Drink minimaal twee liter vocht per dag.
• Bij diarree verliest u naast vocht ook zouten. Gebruik zoutbevattende producten zoals bouillon of soep. Gebruik eventueel een orale dehydratievloeistof (ORS). Dit is verkrijgbaar bij apotheek of drogist in een poeder of bruistablet.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent: 

Zwolle

Diëtetiek
088 624 53 27 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur)

Meppel

Diëtetiek
088 624 53 27 (bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 17.00 uur)

Ook kunt u bellen met het landelijk Voedingscentrum. Zij hebben een brochure met de titel ‘Vezelrijke voeding’.

Voedingscentrum
Postbus 85700
2508 CK Den Haag
(070) 306 88 88
www.voedingscentrum.nl

Bijlage: Vezeltabel

Voor het vezelgehalte van producten die niet op deze lijst staan, kunt u de ingrediëntendeclaratie op de verpakking raadplegen.