Lumbaalpunctie Lumbaalpunctie
- Isala
- Patiëntenfolders
- 5321-Lumbaalpunctie
Een lumbaalpunctie (ruggenprik) is een onderzoek waarbij een heel kleine hoeveelheid liquor uit het lichaam wordt gehaald. Liquor is het vocht dat de hersenen en het ruggenmerg omspoelt. Bij sommige ziekten verandert dat vocht van samenstelling. Daarom kan het soms bij het stellen van een juiste diagnose nodig zijn om liquor in het laboratorium te onderzoeken.
De liquor bevindt zich in een soort holte onder aan het ruggenmerg bij de lendenwervels. Om het vocht af te nemen prikt de arts tussen uw lendenwervels in de rug. Bij dit onderzoek wordt dus niet in het ruggenmerg zelf geprikt. Als u voor een lumbaalpunctie naar het ziekenhuis moet, leest u hier hoe het onderzoek verloopt.
Voorbereiding
Voor een lumbaalpunctie zijn geen speciale voorbereidingen nodig. U kunt van tevoren gewoon eten en drinken. Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, moet u dit vóór het onderzoek doorgeven aan de arts. Bij gebruik van deze medicijnen bestaat namelijk de kans op (na)bloedingen.
Melden
Bij een poliklinische punctie meldt u zich op de afgesproken tijd bij de Centrale balie van het ziekenhuis. Vervolgens wordt u naar de afdeling Dagverpleging gebracht. Wanneer u bent opgenomen, komt de arts bij u op de kamer.
Verhinderd?
Als u verhinderd bent uw afspraak na te komen, neemt u dan zo snel mogelijk contact op met 088 624 24 58. In uw plaats kan een andere patiënt geholpen worden.
Onderzoek
U neemt plaats op een onderzoekstafel/bed. Meestal moet u op uw zij liggen, maar soms kunt u rechtop op de tafel/bed zitten. De neuroloog vraagt u om
- uw knieën zo ver mogelijk op te trekken;
- het hoofd naar de knieën te brengen en;
- uw rug zo bol mogelijk te maken.
Vervolgens bepaalt de neuroloog de plaats waar hij/zij gaat prikken en zet hier bijvoorbeeld met een pen een stipje. De plaats waar wordt geprikt, bevindt zich in het onderste deel van de rug. Nadat de huid gedesinfecteerd is, brengt de arts een dunne naald in.
De naald moet precies ingebracht worden tot in de holte waar het vocht zit. Alleen de prik door de huid is wat pijnlijk, zoals bij het afnemen van bloed. Door uw rug zo bol mogelijk te maken en te ontspannen, vergroot u de kans dat de naald meteen goed zit. Van het wegnemen van het vocht zelf voelt u niets.
Als de arts ook de druk van de liquor moet bepalen, vindt het onderzoek liggend plaats. Na de punctie verwijdert de arts de naald en wordt op de prikplaats een pleister geplakt. Nadat de arts klaar is met prikken, mag u langzaam overeind komen. Wanneer dit geen problemen geeft en u zich goed voelt, mag u weer opstaan. Voordat u naar huis gaat, wordt er nog bloed geprikt. Als dat gebeurd is, kunt u naar huis.
Duur van het onderzoek
Het onderzoek zelf duurt ongeveer een half uur. Daarna moet u nog even wachten, totdat de collega van het laboratorium is geweest om bloed te prikken.
Na het onderzoek
U kunt na het onderzoek beter niet zelf autorijden, fietsen of met het openbaar vervoer gaan, omdat u last kunt krijgen van hoofdpijn of misselijkheid. Deze klachten kunnen tot twee weken na het onderzoek opkomen en ze verdwijnen als u plat op uw rug gaat liggen. Als deze klachten optreden, moet u een aantal dagen bedrust houden en veel drinken.
U kunt zelf proberen of de hoofdpijn wegblijft als u rechtop gaat staan. Komt de hoofdpijn terug, dan moet u nog een dag langer bedrust houden. Bij hoofdpijn mag u eventueel paracetamol nemen. Houden de klachten langer dan een week aan of krijgt u koorts, dan moet u contact opnemen met de huisarts.
Napijn op de prikplaats komt zelden voor. Het is verstandig om op de dag van de punctie geen zware inspanningen te verrichten of te gaan werken. Bedrust is alleen nodig als u hoofdpijn hebt. Ook de eerste paar dagen na de punctie kunt u het beste rustig aan doen en niet te veel bukken en tillen.
Risico's en complicaties
Meestal verloopt een lumbaalpunctie zonder complicaties. Eén op de vijf mensen krijgt na het onderzoek last van hoofdpijn, die vaak overgaat als u plat op uw rug gaat liggen. Wat u ook kunt doen tegen deze hoofdpijn is bedrust, een paracetemol of finimal nemen en veel drinken met name cafeïnehoudende dranken zoals koffie, thee, cola en/of Red Bull. De hoofdpijn is lastig maar niet gevaarlijk. Het komt doordat er nog wat vocht uit het prikgaatje weglekt, maar dat gaatje gaat vanzelf dicht.
Uitslag
De uitslag van de punctie krijgt u van uw behandelend neuroloog op uw volgende polikliniekafspraak, ongeveer twee weken na het onderzoek.
Contact
Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:
Zwolle
Neurologie
088 6242 4 58 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
Meppel
Neurologie
088 6242 4 58 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.