Koortsstuipen bij kinderen Koortsstuipen bij kinderen

Als een ouder een koortsstuip van zijn kind meemaakt, zit de schrik er meestal behoorlijk in. Het is moeilijk om op zo’n moment informatie over de koortsstuip op te nemen.

Deze pagina geeft uitleg over koortsstuipen bij kinderen en beantwoordt veelgestelde vragen.

Wat is een koortsstuip?

Een koortsstuip is een aanval of stuip die optreedt bij koorts. De aanval of stuip kan er zeer verschillend uitzien. De meest voorkomende aanval bestaat uit schokkende bewegingen van armen en benen of het wegdraaien van de ogen. Meestal duurt een aanval hooguit enkele minuten.

Een dergelijke aanval treedt op als gevolg van een overdreven ontlading van de hersencellen, een soort kortsluiting. Vooral bij jonge kinderen tot ongeveer zes jaar kunnen de hersenen gevoelig zijn voor het optreden van een dergelijk elektrische ontlading tijdens een periode van koorts. Dit noemen we een koortsstuip. Na de leeftijd van zes jaar komen koortsstuipen eigenlijk niet meer voor.

Wat is de oorzaak van een koortsstuip?

De oorzaak van een koortsstuip is onbekend. We weten dat de hersenen van jonge kinderen gevoelig zijn voor het optreden van koortsstuipen. Door de koorts ontstaat kortsluiting in de hersenen waardoor de ongecontroleerde bewegingen optreden. Vaak komen koortsstuipen in de familie voor, maar dit hoeft niet het geval te zijn.

Wat is het verschil met epilepsie?

Eigenlijk is een koortsstuip een epileptische aanval. Het verschil tussen een koortsstuip en epilepsie is dat een koortsstuip alleen optreedt bij koorts, terwijl epilepsie een aandoening is waarbij herhaaldelijk aanvallen optreden, ook zonder koorts.

Wat is de kans dat mijn kind epilepsie krijgt na een koortsstuip?

De kans op epilepsie bij kinderen met een koortsstuip is iets verhoogd: twee van de honderd kinderen met een koortsstuip krijgt later epilepsie. Belangrijk is om te weten dat in Nederland bijna één op de honderd mensen epilepsie krijgt, of ze nu wel of niet een koortsstuip hebben gehad.

Is een koortsstuip gevaarlijk?

Regelmatig worden kinderen met een koortsstuip met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Dit geeft wel aan dat ouders of andere omstanders erg schrikken als een kind een aanval heeft. Ondanks dat de koortsstuip er beangstigend kan uitzien, is het een onschuldige aandoening. Koortsstuipen hebben bijvoorbeeld geen nadelige effecten op de ontwikkeling van het kind.

Kan een koortsstuip voorkomen worden?

Het is niet goed mogelijk om een koortsstuip te voorkomen. Het geven van koortsremmende medicijnen zoals paracetamol voorkomt het optreden van een koortsstuip niet. Het is dan ook niet nodig om uw kind bij koorts paracetamol te geven. Paracetamol kan wel nuttig zijn bij het tegengaan van pijn of ongemak die gepaard kan gaan met koorts.

Wat is de kans dat mijn kind nog een koortsstuip krijgt?

Na een eerste koortsstuip is de kans op herhaling verhoogd. Ongeveer één op de drie kinderen krijgt na een eerste koortsstuip een tweede koortsstuip. Soms herhaalt de koortsstuip zich in dezelfde koortsperiode; meestal gebeurt dit in de eerste 24 uur na de eerste koortsstuip.

Van alle kinderen die ooit een koortsstuip hebben gehad, krijgt slechts één van de tien kinderen vaker dan twee keer een koorts­ stuip.

Wat moet ik doen als mijn kind weer een koortsstuip krijgt?

Als uw kind opnieuw een koortsstuip krijgt, is het vooral belangrijk om rustig te blijven. Meestal gaat de aanval binnen enkele minuten over. Probeer uw kind niet vast te houden tijdens de aanval. Houd in de gaten dat hij of zij zich niet kan bezeren en maak eventueel knellende kleding los.

Als de aanval langer dan vijf minuten duurt, kunt u Midazolam neusspray toedienen. Als uw kind erg verkouden is, kunt u de spray in de mond (binnenkant wang) geven.

Als de stuip niet stopt na het toedienen van Midazolam neusspray of als u uw kind erg ziek vindt, is het belangrijk de huisarts te waarschuwen. De huisarts zal in eerste instantie proberen de stuip te onderdrukken. Daarnaast zal de arts beoordelen wat de oorzaak is van de koorts.

Is verder onderzoek nodig?

Bij een gewone koortsstuip is het niet nodig om verder onderzoek te doen. Bij de beoordeling van uw kind zal de arts vooral op zoek gaan naar de oorzaak van de koorts of een achterliggende ziekte.

Als de stuip niet ‘normaal’ verloopt, bijvoorbeeld als de stuip erg lang geduurd heeft of als uw kind na de stuip niet goed wakker wordt, is het soms nodig aanvullend onderzoek te doen. Dit onderzoek kan bestaan uit bloedonderzoek. In een enkel geval is het nodig om een ruggenprik te verrichten om een hersenvliesontsteking uit te sluiten.

Als een koortsstuip herhaaldelijk optreedt of een afwijkend patroon laat zien, kan het nodig zijn een hersenfilm (EEG) te maken. Het kan ook zijn dat de arts aanvullend onderzoek niet nodig vindt, maar dat uw kind wel op de kinderafdeling opgenomen wordt ter observatie.

Vaak kunnen kinderen met een koortsstuip na een bezoek aan de afdeling Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis weer mee naar huis. Als uw kind wordt opgenomen op de kinderafdeling, kunt u meestal de volgende dag weer naar huis.

Hoe dient u Midazolam neusspray toe?

Als een stuip niet binnen vijf minuten overgaat, kunt u Midazolam neusspray toedienen. Als de Midazolam neusspray niet binnen vijf tot tien minuten werkt, moet u contact opnemen met de huisarts of 112 bellen.

Het toedienen van de Midazolam neusspray gaat als volgt:

• Bij het eerste gebruik van de spray, moet het pompje een paar maal worden ingedrukt in de lucht. De spraykamer kan zich dan vullen met de oplossing. De volgende keren is dit niet meer nodig.
• Houd het hoofd van uw kind rechtop.
• Breng de tuit in een neusgat en houd het andere neusgat dichtgedrukt.
• Druk het pompje één of twee keer in: hoe vaak u moet indrukken, hebben wij met u besproken.
• Maak de tuit na gebruik goed schoon met lauw water.
• Sluit het flesje goed af.
• Is uw kind erg verkouden? Dan kun u ook in de binnenkant van de wang spuiten.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle, Kampen of Heerde

Kindergeneeskunde
088 624 50 50 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

Meppel of Steenwijk

Kindergeneeskunde
088 624 50 50 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)