Jicht adviezen Isala Jicht adviezen Isala
- Isala
- Patiëntenfolders
- 7285-Jicht adviezen Isala
Reumatische aandoening
Jicht is een gewrichtsaandoening die ontstaat als de hoeveelheid urinezuur in het bloed (chronisch) verhoogd is. Urinezuur is een normaal afvalproduct van de stofwisseling. Bij een hoge concentratie urinezuur vormen er zich urinezuurkristallen die in de gewrichten, en soms in andere weefsels zoals pezen, kunnen neerslaan. Deze urinezuurkristallen kunnen een zeer pijnlijke ontsteking in gewrichten uitlokken: een jichtaanval.
Patiënten met jicht hebben te veel urinezuur in het lichaam en raken dit niet kwijt. De eerste jichtaanvallen komen meestal voor in het gewricht van de grote teen of in de enkel. Tijdens een jichtaanval is uw gewricht rood, warm, gezwollen en zeer pijnlijk. Een dergelijk aanval kan meerdere keren voorkomen.
Oorzaken
Het verhoogde urinezuurgehalte in het lichaam kent twee hoofdoorzaken:
- een verhoogde aanmaak zoals bij overgewicht, (overmatig) alcoholgebruik of purinerijk voedsel;
- of een verminderde afvoer zoals bij sommige plastabletten of een verminderde nierfunctie.
Gevolgen
Op lange termijn kan jicht of een verhoogd urinezuurgehalte schade in het lichaam aanrichten.
Tophi (jichtknobbels)
Een verhoogd urinezuurgehalte kan op lange termijn tophi veroorzaken. Tophi zijn meestal pijnloze wit uitziende urinezuurophopingen in of rond de gewrichten en onder de huid, bijvoorbeeld aan de handen, ellebogen of rand van de oorschelp. Als de huid rondom zo’n tofus stuk gaat, kan een tandpasta-achtige substantie naar buiten komen.
Gewrichts- en botbeschadiging
Door urinezuurafzettingen kunnen uw gewrichten geleidelijk (onherstelbaar) beschadigen.
Nierproblemen
Bij een langdurig verhoogd urinezuurgehalte in het bloed kan urinezuur zich afzetten in uw nieren en daardoor de nierfunctie aantasten. In de urinewegen kunnen zich nierstenen vormen.
Hart -en vaatziekten
Jicht en een verhoogd urinezuurgehalte geven een verhoogd risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten.
Behandeling
Door op uw voedingspatroon te letten, kunt u een jichtaanval helpen te voorkomen:
- Wees matig met alcohol, pas ook op met alcoholvrij bier (gist wordt door het lichaam omgezet in purine).
- Vermijd fructose- en suikerrijke producten. Fructose (fruitsuiker) zit vooral in vruchtensappen, ook in sinaasappelsap. Voorbeelden van suikerrijke producten zijn frisdranken, koek en snoep. Hoe meer fructose en suiker u dagelijks binnenkrijgt, hoe hoger de kans op een jichtaanval. Light frisdranken en producten zonder suiker, honing of fructose (met bijvoorbeeld zoetstof) geven geen verhoogd risico op een jichtaanval.
- Beperk purinerijke voeding, zoals rood vlees, bepaalde vissoorten, zeevruchten en orgaanvlees.
- Drink voldoende water en gebruik magere melkproducten.
- Voorkom overgewicht en beweeg voldoende, ten minste 30 minuten per dag.
Medicatie
Medicatie speelt een belangrijke rol bij de behandeling van jicht. De behandeling bestaat uit twee fasen:
- aanpakken van de jichtaanval met ontstekingsremmende medicatie;
- voorkomen van nieuwe aanvallen met urinezuurverlagende medicatie.
De aanval zelf wordt eerst behandeld met ontstekingsremmende medicatie, op voorschrift van uw behandelend arts of verpleegkundig specialist. Er kan door uw arts gekozen worden voor:
- colchicine;
- ontstekingsremmende pijnstiller (NSAID’s) zoals naproxen of diclofenac;
- prednison;
- een injectie met corticosteroïd in uw ontstoken gewricht.
Als u vaker dan twee keer per jaar een jichtaanval heeft, gewrichtsschade heeft ontwikkeld of tophi heeft, dan is het zinvol urinezuurverlagende medicijnen te gaan gebruiken. Hiervoor zijn drie soorten beschikbaar:
- Allopurinol;
- Benzbromaron ( Desuric);
- Febuxostat (Adenuric).
Omdat in het begin van de behandeling met urinezuurverlagende medicijnen juist de kans op een jichtontsteking toeneemt, wordt deze behandeling over het algemeen begeleid met ontstekingsremmende medicatie. Als uw urinezuurgehalte langere tijd in orde is, zullen deze medicijnen worden gestaakt.
Therapietrouw
Om jicht zo goed mogelijk te behandelen, is het van groot belang dat u uw medicatie inneemt zoals u dat met uw arts/verpleegkundig specialist afgesproken heeft.
Na het stoppen van urinezuurverlagende medicijnen begint de stapeling van urinezuur opnieuw en kunnen de jichtaanvallen terugkomen. Urinezuurverlagende medicijnen moeten daarom langdurig (levenslang) ingenomen worden. Ook bij een nieuwe jichtaanval is het van belang om de urinezuurverlagende medicijnen voort te zetten. U kunt met de reumatoloog of verpleegkundig specialist overleggen over ontstekingsremmende medicijnen.
Wat te doen bij een jichtaanval?
Als u een jichtaanval krijgt, kunt u zelf de volgende stappen ondernemen:
- Start ontstekingsremmende pijnstilling zoals uw reumatoloog of verpleegkundig specialist u voorgeschreven heeft.
- Koel het ontstoken gewricht zo nodig 3 x per dag 20 minuten met een ijspakking
(ijspakking niet direct op uw huid plaatsen, wikkel deze in een theedoek of dergelijk). - Ga door met de andere medicatie die u gebruikt om de jicht te behandelen.
Neem contact op met de polikliniek Reumatologie voor overleg als de aanval na 48 uur niet afneemt. Onze contactgegevens vindt u hieronder.
Contact
Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:
Zwolle, Kampen of Heerde
Reumatologie
088 624 27 99 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
Meppel
Reumatologie
088 624 96 41 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.
Meer informatie over deze reumatische aandoening vindt u op de site van het ReumaNederland bij jicht. Of lees het artikel 'Pijnlijke ontstekingen door jicht'.