Adalimumab (Hyrimoz®, Humira®) Adalimumab (Hyrimoz®, Humira®)

Medicijn bij ontstekingsziekten aan de darm

Deze folder is géén vervanging van de bijsluiter die bij het medicijn hoort. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, bespreek ze dan met uw arts of verpleegkundige. Voor de leesbaarheid wordt in deze folder de naam Adalimumab gebruikt.

Waarom gebruikt u Adalimumab?

Het medicijn Adalimumab kan gebruikt worden bij de behandeling van chronische ontstekingen aan de darm, zoals de ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa.

De behandeling met medicijnen is gericht op het onderdrukken van de ontstekingsreacties. Dit leidt tot vermindering van klachten en verkleint de kans op problemen die door deze ziektes kunnen ontstaan. Medicijnen kunnen de ontstekingen aan de darmen onderdrukken, maar ze kunnen de ziekte niet genezen. Na het afbouwen van of stoppen met medicijnen kunnen de ontstekingen en daarmee de klachten terugkomen.

Wat doet Adalimumab?

• Adalimumab behoort tot de relatief nieuwe (zogenaamde biologische) medicijnen tegen de ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa. Hoewel de precieze oorzaak van de ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa niet bekend is, wordt bij patiënten met deze ziektes een verhoogde hoeveelheid van het ontstekingseiwit tumor necrosis factor (TNF) gevonden. Dit eiwit speelt een rol bij het ontstaan en het onderhouden van de ontsteking van het darmslijmvlies.
• Adalimumab is een antilichaam tegen TNF dat gemaakt is van menselijke eiwitten. Adalimumab blokkeert de effecten van TNF. Daardoor wordt de ontsteking in de darm geremd en nemen klachten zoals diarree en buikpijn af. Ook voelen veel patiënten zich over het algemeen minder moe en kunnen zij beter functioneren in het dagelijks leven.
• Het effect van Adalimumab is over het algemeen binnen enkele weken merkbaar.

Hoe gebruikt u Adalimumab?

• Adalimumab wordt doorgaans een keer per twee weken via onderhuids inspuiten (subcutane injecties) toegediend.
• In de eerste vier weken wordt Adalimumab in een hogere hoeveelheid gegeven. Na deze periode is de gebruikelijke hoeveelheid 40 mg per twee weken.
• U spuit het medicijn zelf in. Hoewel het misschien een eng idee is, blijkt het zelf spuiten in de praktijk erg mee te vallen en goed aan te leren. U krijgt uitleg van een verpleegkundige over hoe u zelf kunt inspuiten.
• In uitzonderlijke gevallen kan iemand in uw omgeving het medicijn inspuiten. Het is dan wel nodig dat die persoon ook uitleg heeft gehad van de verpleegkundige.
• Na verloop van tijd kan de werkzaamheid van Adalimumab afnemen en is het soms nodig om het medicijn wekelijks in te spuiten.
• Adalimumab wordt soms als enige medicijn tegen de ziekte van Crohn of Colitis ulcerosa gebruikt (monotherapie), maar kan ook worden gecombineerd met andere (afweer onderdrukkende) medicijnen tegen de ziekte van Crohn of Colitis ulcerosa. De combinatie van meerdere medicijnen is vaak effectiever. Het zorgt ook voor minder afweerreacties op en minder antistofvorming tegen Adalimumab.
• U moet Adalimumab in de koelkast te bewaren.

Van welke bijwerkingen kunt u last krijgen?

Door het gebruik van Adalimumab kunt u de volgende bijwerkingen krijgen:

Meest voorkomend

• Allergische reacties zoals huiduitslag en jeuk.
• Milde ontstekingen zoals verkoudheid en griep.
• Hoofdpijn, huiduitslag(netelroos).

Zelden

• Tijdens het gebruik van Adalimumab kan bij patiënten met ernstig hartfalen verslechtering in de hartfunctie optreden. Adalimumab wordt daarom niet gegeven bij ernstig hartfalen. Bij mild hartfalen controleert de arts goed of er geen verslechtering in de hartfunctie optreedt.

Zeer zelden
Tijdens de behandeling ontstaan zeer zelden andere auto-immuunziekten zoals multiple sclerose (MS). Er is een zeer kleine kans op lymfeklierkanker en melanomen. In de praktijk is dit risico echter zo klein, dat het geen rol speelt bij de behandelkeuze.

Wanneer moet u voorzorgsmaatregelen nemen bij het gebruik van Adalimumab?

Controle ontstekingen

Voordat u start met Adalimumab is het van belang om sluimerende of actieve ontstekingen uit te sluiten of te behandelen. Tuberculose is een ontsteking die soms jarenlang ongemerkt in de longen aanwezig is, zonder problemen te geven. Het immuunsysteem houdt de bacteriën dan onder controle. Door het gebruik van Adalimumab kan deze ontsteking actief worden.

Daarom wordt u voor u begint met Adalimumab op Tuberculose onderzocht. Ook Hepatitis B wordt gecontroleerd. In individuele gevallen wordt ook gecontroleerd op een HIV-besmetting.

Het is belangrijk dat u zelf let op andere verschijnselen van ontstekingen. Klachten die hierbij kunnen passen zijn:

• gezwollen lymfeklieren;
• aanhoudend hoesten;
• plotseling gewichtsverlies;
• koorts.

Het is ook belangrijk dat u let op andere bronnen van ontstekingen zoals wonden of problemen met het gebit.

Andere geneesmiddelen

• Adalimumab kan voor zover bekend veilig worden gebruikt naast andere medicijnen, met uitzondering van Anakinra en Abatacept.
• De combinatie met andere medicijnen die de afweer onderdrukken geeft een relatief verhoogde kans op ontstekingen. Overleg bij twijfel met uw arts of verpleegkundige.

Zwangerschap

• Tijdens een zwangerschap wordt geprobeerd om zo zorgvuldig mogelijk om te gaan met het gebruik van medicijnen. Voor zover bekend is het gebruik van Adalimumab veilig tijdens een zwangerschap en is het advies dit door te gebruiken tijdens een zwangerschap om de darmziekte goed onder controle te houden.
• Overleg met uw arts wanneer u een zwangerschapswens heeft of zwanger bent en Adalimumab gebruikt.

Borstvoeding

• Adalimumab gaat over in de borstvoeding. Overigens zijn tot nu toe geen schadelijke gevolgen bekend bij kinderen die borstvoeding kregen van een moeder die Adalimumab gebruikte.
• Overleg met uw arts over het geven van borstvoeding tijdens het gebruik van Adalimumab.

Vaccinaties

• We adviseren u om jaarlijks de griepprik te halen wanneer u Adalimumab gebruikt.
• De hepatitisvaccinatie is veilig tijdens de behandeling met Adalimumab. Maar de vaccinatie kan minder effectief zijn, met name wanneer u op hetzelfde moment de medicijnen Azathioprine (Imuran), 6-Mercaptopurine (Purinethol) of Methotrexaat gebruikt.
• Over andere vaccinaties in combinatie met Adalimumab is weinig bekend. Heeft u een vaccinatie met een verzwakt levend vaccin, zoals bof, mazelen, rodehond (BMR), gele koorts of BCG nodig? Overleg dit dan eerst met uw arts of verpleegkundige.
• Ook krijgt u het advies om de Pneumococcen vaccinatie te halen. Deze vaccinatie moet iedere 5 jaar herhaald worden.

Gouden vragenlijst

Hieronder staat een vragenlijst, indien u één van deze vragen met een “ja” beantwoordt, neem dan contact op met uw IBD verpleegkundige of verpleegkundig specialist.

Doe dit bij voorkeur 2 dagen voor de geplande afspraak of toediening

1. Heeft u de afgelopen dagen koorts gehad boven 38.5 gr C?
2. Heeft u de afgelopen dagen keelpijn gehad?
3. Heeft u de afgelopen dagen buikgriep gehad?
4. Heeft u huidinfecties zoals uitslag, steenpuisten of wonden?
5. Heeft u benauwdheidklachten of moet u vaak hoesten?
6. Heeft u pijn bij het plassen?
7. Heeft u bijwerkingen gehad na de voorgaande injectie of het infuus?
8. Bent u op het moment erg verkouden?
9. Heeft u onlangs antibiotica gebruikt of gebruikt u dit nu?
10. Bent u kortademig of heeft u last van gezwollen enkels?
11. Bestaat er een kans dat u binnenkort moet worden geopereerd of behandeld moet worden bij de tandarts?
12. Bent u in het buitenland geweest of van plan naar het buitenland te gaan?
13. Bent u zwanger of heeft u een zwangerschapswens?

Contact

Heeft u nog vragen, neem dan contact met ons op. Meer informatie leest u in hoofdstuk 1 van het Patiënten Informatie Dossier IBD.

Zwolle en Meppel

Maag-, darm- en leverziekten
088 624 62 23 (bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 17.00 uur)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.

Deze folder is tot stand gekomen door samenwerkende IBD-verpleegkundigen en MDL-artsen binnen het N-ICC (nurses initiative on Crohn and colitis) en het ICC (Initiative on Crohn en colitis). De folder is ontwikkeld volgens N-ICC-richtlijnen om eenduidige voorlichting na te streven in Nederlandse zorginstellingen voor IBD-patiënten.