Contact
  1. 8353 AIN-screening

Anale Intra-epitheliale Neoplasie

U bent uitgenodigd voor screening van AIN. AIN is een verandering van het slijmvlies in en rond de anus. We noemen dit ook wel onrustige cellen. Deze onrustige cellen kunnen uitgroeien tot anuskanker. AIN wordt daarom ook een voorstadium van anuskanker genoemd. Dit betekent niet dat u anuskanker heeft, maar wel dat er een kleine kans is dat u dit krijgt. In deze folder leest u meer over de screening bij AIN.

Oorzaak

AIN wordt veroorzaakt door het Humaan Papilloma Virus (HPV). Dit is ook het virus dat bij vrouwen baarmoederhalskanker veroorzaakt. Bij de meeste mensen die seksueel actief zijn, is HPV aanwezig of aanwezig geweest. Bij mannen die seks hebben met mannen komt AIN en anuskanker vaker voor dan bij heteroseksuele mannen. Een hiv-positieve man heeft een verhoogd risico op AIN. Medicijnen werken niet voldoende om het HPV-virus op te ruimen.

Waarom is controle noodzakelijk?

Ook na een succesvolle behandeling kan er altijd een nieuwe AIN-afwijking ontstaan. Afhankelijk van uw persoonlijke omstandigheden, blijft u daarom onder controle.

AIN-spreekuur

Anuskanker ontstaat meestal in de loop van een aantal jaren. Bij AIN heeft u (nog) geen anuskanker, maar de onrustige cellen kunnen zich wel ontwikkelen tot anuskanker. Daarom noemen we AIN een voorstadium van anuskanker. Meestal heeft u geen klachten door AIN.

U blijft onder controle zodat we, als het nodig is, snel kunnen starten met een behandeling. Tijdens de controles maken we met een speciale camera de afwijkingen zichtbaar. We verwachten dat regelmatige controles uw kans op anuskanker in de toekomst vermindert. Dit is echter nog niet bewezen.

Onderzoek weefsel

De diagnose AIN is alleen na weefselonderzoek vast te stellen. Van de zichtbare afwijkingen nemen we een biopt (hapje van het anaal slijmvlies) om verder te onderzoeken.

Hoe groot de kans is dat AIN verandert in anuskanker ligt aan het stadium van de onrustige cellen. Hoe hoger het stadium, des te meer kans op anuskanker.

Er zijn 3 voorstadia van anuskanker bekend:

  • AIN 1 of laaggradige AIN: alleen de oppervlakkige slijmvlieslaag bevat afwijkende cellen.
  • AIN 2 of hooggradige AIN: de afwijkende cellen worden dieper in de slijmvlieslaag gezien.
  • AIN 3 of hooggradige AIN: de afwijkende cellen worden in de gehele dikte van de anale slijmvlieslaag gezien.

Een afspraak duurt 30 - 45 minuten.

Voorbereiding op het onderzoek

We vragen u om 24 uur voor het onderzoek:

  • geen anale seks te hebben;
  • niet anaal te spoelen (dit beïnvloedt het onderzoek nadelig);
  • geen voorwerpen in de anus te brengen;
  • geen gekruid voedsel te eten.

Gebruikt u bloedverdunners? U mag deze blijven gebruiken zoals u gewend bent.

Het onderzoek

  • Bij dit onderzoek zijn altijd 2 personen aanwezig. Het onderzoek wordt gedaan door een arts.
  • De arts stelt u een aantal vragen, onder andere over anale klachten en over uw seksuele activiteit gedurende de laatste 6 maanden.
  • Daarna gaat u naar de kleedkamer en doet uw schoenen, broek en onderbroek uit. U krijgt van de assistente een handdoek om uw lichaam mee te bedekken.
  • U gaat zitten in een speciale stoel met uw benen in de beensteunen. De stoel gaat omhoog en wordt naar achteren gekanteld. Zo heeft de arts een goed beeld.

Rond de anus (perianaal)

De arts controleert de buitenkant van de anus op afwijkingen. Hij brengt ook azijnzuur aan. Dit voelt soms koud, nat en iets branderig aan. Azijnzuur is een kleurstof en helpt om eventuele afwijkingen beter in beeld te brengen.

Hoge Resolutie Anoscopie (HRA)

De arts kijkt met een speciale vergrotende camera. Zo kan hij eventuele afwijkingen aan de buitenkant van de anus heel precies bekijken.

In de anus (intra-anaal)

U krijgt een ‘rectaal toucher’: de arts controleert met een vinger de binnenkant van de anus. Sommige afwijkingen zijn beter voelbaar dan zichtbaar.

Proctoscoop

  • De arts bekijkt de binnenkant van de anus met een proctoscoop (zie figuur 1). Deze wordt met wat glijmiddel in de anus gebracht.
  • Nadat de proctoscoop is ingebracht, brengt de arts een wattenstaafje met een in azijnzuur gedrenkt gaasje in. Dit voelt soms koud, nat en iets branderig aan. Azijnzuur is een kleurstof waardoor eventuele afwijkingen beter te zien zijn.
  • De arts verwijdert de proctoscoop. Het wattenstaafje blijft zitten. Na ongeveer een minuut wordt de wattenstaaf met het gaasje verwijderd. Daarna wordt de proctoscoop weer in de anus gebracht.
  • De arts kijkt nogmaals met een camera door de proctoscoop om eventuele afwijkingen tot in detail te kunnen bekijken. Het anusslijmvlies is geplooid. Om alle plooien goed te kunnen beoordelen, wordt de proctoscoop een aantal keren ingebracht.
  • Er wordt met de speciale vergrotende camera een foto gemaakt voor in uw medisch dossier. Dit is nodig om het resultaat van voor en na de behandeling te kunnen vergelijken. Ook helpt het om een mogelijk afwijkende plek terug te kunnen vinden.

Biopt bij afwijking

Van iedere afwijking in of rond de anus neemt de arts een biopt (hapje anaal slijmvlies) van ongeveer 3 millimeter. Het slijmvlies van de anus is geplooid. Daarom is een kleine afwijking met het blote oog moeilijk te beoordelen. Bij twijfel neemt de arts altijd een biopt.

Biopt aan buitenkant van de anus (perianaal)

Bij een biopt aan de buitenkant van de anus wordt de huid eerst verdoofd via een injectie. U voelt na de verdoving nog wel druk, maar geen pijn. Een biopt aan de buitenkant gebeurt met een zogenaamde stansbiopteur. Hiermee maken we een stukje huid los om te kunnen onderzoeken.

Biopt aan binnenkant van de anus (intra-anaal)

Het slijmvlies in de anus heeft nauwelijks pijnzenuwen. Bij een biopt aan de binnenkant van de anus is daarom geen verdoving nodig. Als dit wel nodig is, gebeurt dit met behulp van een injectie, een verdovende crème of spray. Een biopt aan de binnenkant van de anus gebeurt met een biopteur. Dit is een flexibele draad met aan het einde een klein knipgedeelte.

Na afname van het biopt

Na het biopt kan de huid of het slijmvlies wat bloeden. Dit kan enkele dagen duren. U krijgt een verband mee om te voorkomen dat er bloed in uw kleding komt.

Wanneer moet u contact opnemen?

  • Het is normaal dat er de eerste dagen wat bloed bij de ontlasting of op het wc-papier zit. Als er veel bloedverlies is, neem dan contact op met uw arts.
  • Op de dag van onderzoek mag u uw normale bezigheden doen. Overleg met uw arts als u hierover nog vragen heeft.
  • Het genezen van de wondjes duurt ongeveer 2 weken.
  • Wij adviseren u om 1 week na afname van een biopt geen anaal contact te hebben.
  • Gebruik bij anaal contact een condoom, totdat de wondjes genezen zijn! Door de wondjes kunt u namelijk sneller een soa (seksueel overdraagbare aandoening) of infectie krijgen.

Onderzoek van het biopt 

Een biopt gaat in een potje naar de patholoog voor onderzoek. Na 2 weken belt uw arts u om de uitslag te vertellen en samen te bespreken wat er daarna gaat gebeuren.

Als de diagnose AIN is

Door het onderzoek kan de patholoog zien of er sprake is van AIN. En als er AIN gevonden wordt in welk stadium de cellen zich bevinden.

De diagnose AIN betekent niet dat u anuskanker heeft of zult krijgen!

  • Bij AIN 1 (laaggradig) adviseren we geen behandeling. De afwijking kan vanzelf verdwijnen. Na een jaar krijgt u automatisch een oproep voor een controle.
  • Bij AIN 2 of 3 (hooggradig) adviseren wij u om zich te laten behandelen. Lees hierover meer in de folder ‘AIN-behandeling’.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle

Proctologisch centrum
088 624 63 20 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 16.30 uur)

Het kan handig zijn om uw vragen van tevoren op papier te zetten.

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.

Laatst gewijzigd 18 oktober 2023 / 8353

Gerelateerde folders