LAR-syndroom na een endeldarmoperatie LAR-syndroom na een endeldarmoperatie

Wat is de oorzaak van het LAR-Syndroom?

In uw endeldarm wordt de ontlasting opgevangen. Zit de endeldarm vol? Dan gaat er een seintje naar uw hersenen. U weet dan dat u naar de wc moet.
Als er een deel van uw endeldarm is weggehaald, kan uw endeldarm minder of geen ontlasting meer opvangen. Ook gaat het doorgeven van het seintje naar de hersenen vaak minder goed. Hierdoor voelt u niet meer (of minder goed) dat u naar de wc moet. Heeft u voor de operatie chemotherapie en/of bestraling gehad? Dan kan uw kringspier minder goed werken.

Welke veranderingen horen bij het LAR-Syndroom?

• Vaker naar het toilet moeten voor ontlasting. Meestal zo’n 10 tot 15 keer per 24 uur.
• Last hebben van dunnere ontlasting (soms zo dun als water).
• Steeds achter elkaar naar de wc moeten. Bijvoorbeeld meerdere keren binnen 1,5 uur. Dit noemen we clustering.
• Héél nodig naar de wc moeten. Een wc-bezoek kan echt niet wachten.
• Het verliezen van ontlasting en/of winden laten.
• Het hebben van een geïrriteerde huid rondom de sluitspier.

Deze klachten kunnen de eerste 2 jaar na de operatie nog verbeteren. Na een endeldarmoperatie gaan mensen gemiddeld 3 tot 7 keer per 24 uur naar de wc.

Tips bij veranderingen in uw ontlastingspatroon

Veranderingen in uw ontlastingspatroon zijn vaak lastig in het dagelijks leven. De behandeling hiervan vraagt tijd, aandacht en zorg. Het kan helpen om anders te eten en drinken. Hieronder leest u wat u kunt doen om uw ontlastingspatroon te verbeteren.

Wat kunt u eten en drinken bij te dunne ontlasting of te vaak naar de wc moeten?

Anders eten en drinken kan helpen om minder klachten te hebben.

• Drink maximaal 1,5 liter op een dag:
  • 0,5 liter water-gerelateerde dranken (zoals koffie, thee, bouillon)
  • 0,5 liter zure melkproducten (zoals karnemelk en yoghurt)
  • 0,5 andere dranken, zoals bijvoorbeeld frisdrank zonder prik, een zuivelproduct en/of soep.
• Heeft u ernstige klachten? Vervang dan de laatste 0,5 liter door isotone-dranken, zoals sportdrank, ORS en kokoswater. Isotone-dranken worden sneller door het bloed opgenomen.
• Drink niet te veel cafeïne, zoals koffie, zwarte thee, cola. Deze stof versnelt de werking van de darm.
• Drink geen koolzuurhoudende dranken. Geen frisdrank, bier. Koolzuur zorgt voor winderigheid en een opgeblazen gevoel.
• Eet vezelrijke producten, in combinatie met niet meer dan 1,5 liter vocht. Het advies is 30 tot 40 gram vezels per dag. Vezels maken de ontlasting dikker. Eet dus voldoende volkorenbrood, fruit (maximaal 3 stuks) en groente. Eet eventueel vezelrijke producten bij uw drinken, bijvoorbeeld een volkoren biscuit, beschuitje of sneetje brood.
• Eet zetmeelrijke producten, zoals aardappelen, peulvruchten en bananen. Zetmeel maakt de ontlasting dikker.

Wat helpt bij winderigheid en dunne ontlasting?

De volgende adviezen kunnen helpen om minder last te hebben van het laten van winderigheid en waterige/dunnere ontlasting:

• Eet vaker kleinere maaltijden. Eet bijvoorbeeld 5 tot 6 keer per dag.
• Sla geen maaltijden over, dit verergert de waterige ontlasting en de winderigheid.
• Kauw uw eten goed.
• Eet rustig zonder veel te praten.

Wat kan nog meer helpen om klachten tegen te gaan?

• Als u rookt, raden wij u aan om te stoppen. Roken versnelt de werking van uw darmen. Het zorgt ook voor winderigheid. Binnen Isala is er hulp om te stoppen met roken. Vraag uw arts of verpleegkundige hierna.
• Gebruik het eerste half jaar na de operatie geen klysma.
• Gebruik geen zetpillen.
• Gebruik geen rectale thermometer. Kies liever voor bijvoorbeeld een oorthermometer.

Wat kunt u doen als uw klachten u tegenhouden in uw dagelijks leven?

We hopen dat u uw dagelijks leven zoals werk, sporten en uitgaan na de operatie weer snel kunt oppakken. Houden uw klachten u toch tegen om te werken of om eropuit te gaan? Praat er dan over in uw omgeving en bijvoorbeeld met uw werkgever. Dit kan ervoor zorgen dat mensen u beter begrijpen. Of dat er dingen geregeld kunnen worden die u helpen.

Welke medicijnen kunnen helpen?

Medicijnen kunnen soms helpen om uw ontlastingspatroon te verbeteren. Een arts of verpleegkundige kan u deze medicijnen voorschrijven.

• Psylliumvezels of het vezelproduct Metamucil
  Neem 2x per dag een eetlepel psylliumvezels of het vezelproduct Metamucil in met een klein beetje water (Let op: In de bijsluiter staat vermeld dat het met ruim water moet worden ingenomen. Dat is niet de bedoeling in uw situatie).
  Een half uur daarna drinkt u niets. Door de vezels wordt uw ontlasting dikker. Ook helpt het soms tegen het branderige gevoel bij de sluitspier. Het clusteren van ontlasting (meerdere keren ontlasting binnen 1,5 tot 2 uur) kan minder worden als u psylliumvezels aan het einde van de maaltijd inneemt.
• Medicijnen bij te dikke ontlasting
  Deze medicijnen (macrogol/ movicolon) moet u met genoeg water innemen . Het water wordt door de darm vastgehouden. Hierdoor wordt uw ontlasting dunner en soepeler van vorm.
  Ook hierbij moet u op zoek naar de juiste dosering.
• Diarreeremmers
  Diarreeremmers (Immodium/Loperamide) kunnen helpen als uw ontlasting erg dun is. Omdat het ook verstopping kan geven zijn we hier voorzichtig mee. Gebruik ze dus alleen op advies van uw arts of verpleegkundige.

Hoe zit u het beste op de wc ?

Een goede toilethouding kan ook helpen om klachten tegen te gaan:

• Neem de tijd. Hoe beter u uw blaas of darm leegt, hoe langer het meestal duurt voordat u weer naar de wc moet.
• Ga goed op de WC-bril zitten. Ga niet op het voorste puntje zitten. Blijf ook niet boven de bril hangen.
• Zorg dat uw voeten plat op de grond kunnen steunen en uw knieën hoger dan het bekken uitkomen. Gebruik eventueel een voetenbankje. Zo kunt u de spieren in uw benen en bekkenbodem ontspannen. Hierdoor gaat het poepen en plassen makkelijker.
• Laat uw kleding helemaal zakken. Uw benen moeten iets uit elkaar kunnen staan.
• Ontspan uw buik, bovenbenen, bekkenbodem en uw billen.

Hoe kunt u de huid rond uw sluitspier verzorgen?

De huid rond uw sluitspier kan door ontlastingsverlies rood en pijnlijk worden. Zo gaat u dit tegen:

• Smeer Sudocrème, Bepanthen of zinkoxidezalf op de huid rond de sluitspier. Deze producten koopt u bij de drogist.
• Maak na elke ontlasting de huid rond de sluitspier schoon met water en een zacht washandje. Gebruik geen zeep of hard toiletpapier. Of maak de huid rond de sluitspier schoon met een make-up pad met wat olie.

Welk opvangmateriaal kunt u gebruiken als u ontlasting verliest?

Uw verpleegkundige kan passend opvangmateriaal voor u bestellen bij een medisch speciaalzaak. Dit materiaal wordt dan ook vergoed door uw zorgverzekeraar.

Wat kan er verder nog gedaan worden tegen uw klachten?

Oefeningen en darmspoelingen kunnen soms helpen om het ontlastingspatroon te verbeteren. Overleg met uw arts of verpleegkundige of dit iets voor u is.

• Spierversterkende oefeningen (bekkenbodemtrainingen)
  Een bekkenbodem fysiotherapeut kan u oefeningen aanleren. Dit kan helpen als u ongewild ontlasting verliest, vaak heel nodig naar de wc moet, u vaak achterelkaar naar de wc moet. U heeft geen verwijzing van uw arts nodig om naar een bekkenbodem fysiotherapeut toe te gaan.
• Darmspoelen
  Darmspoelen kan helpen als u ernstige klachten heeft, die na een half jaar niet overgaan én u tegenhouden in uw dagelijks leven. Wat is darmspoelen? Darmspoelen is het leegmaken van de dikke darm door water via de sluitspier in uw dikke darm te brengen. De darm vult zich hierdoor met water. Hierdoor wil uw darm zich leegmaken .
  Darmspoelen helpt om ongewild verlies van ontlasting te voorkomen. Ook voorkomt het dat u heel vaak per dag opnieuw naar de wc moet. Darmspoelen is wel iets wat u elke dag moet doen. Het kost u gemiddeld 30 tot 45 minuten. Uw arts of verpleegkundige kan u meer vertellen over darmspoelen en u leren hoe u dit thuis kunt doen.

Welke begeleiding krijgt u vanuit het ziekenhuis?

U wordt begeleid door de verpleegkundig consulenten stomazorg. De verpleegkundig consulent belt u 2 weken na de operatie om te horen hoe het gaat. Als u op dat moment klachten heeft, bespreekt u samen wat u kan helpen. Als het nodig is, worden er vervolgafspraken gemaakt.

U ontvangt 2 bijlagen van uw verpleegkundig consulent. Vul het ontlastingsdagboek (bijlage 1) en de LARScore (bijlage 2) in voor uw afspraken. Het kan zijn dat er meerdere keren gevraagd wordt de bijlagen in te vullen. Uw antwoorden helpen om u de juiste adviezen te geven.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met:

Stomazorg

088 624 73 56 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
stomazorg@isala.nl (vermeld uw naam en geboortedatum in uw bericht)