U staat op de wachtlijst voor een duimoperatie. In deze folder vertellen wij u meer over de operatie en de periode na de operatie. Zo kunt u zich goed voorbereiden. In deze folder staat beschreven wat artrose is. Wat de chirurg tijdens de operatie gaat doen. En wat u in de eerste drie maanden na de operatie kunt verwachten.
Wat is artrose van de duimbasis?
Artrose wordt ook wel slijtage genoemd. Het is een aandoening van de gewrichten. In een gewricht zijn de uiteinden van de botten bedekt met kraakbeen. Dit kraakbeen zorgt ervoor dat de botten soepel en pijnloos over elkaar heen schuiven. Bij artrose slijt het kraakbeen. Daardoor wrijven de botten tegen elkaar. Als de artrose erger wordt, doet de kleinste beweging al pijn. Ook uw kracht neemt dan af. En het gewricht gaat zwellen en lijkt uit de kom te gaan. Uiteindelijk kunt u het gewricht steeds minder bewegen.
Afbeelding 1: Zo ziet artrose in de duim er uit
Wat gebeurt er voor de operatie?
Voor de operatie heeft u een afspraak bij de handtherapeut. Een handtherapeut is een gespecialiseerde fysiotherapeut of ergotherapeut. De handtherapeut geeft u informatie over de periode na de operatie. Ook krijgt u adviezen over wat u na de operatie wel en niet kan en mag doen. De handtherapeut onderzoekt ook wat u nog wel en niet met uw hand kunt doen. Hierbij worden de beweeglijkheid en de kracht van uw hand en duim gemeten.
Vragenlijsten helpen ons verbeteren
Wij sturen u vragenlijsten toe. Het invullen van de vragenlijsten duurt ongeveer 10 tot 15 minuten. Hierin stellen wij u vragen over hoeveel pijn u heeft. En over wat u door de artrose in uw dagelijks leven wel en niet kunt doen.
Drie maanden na de operatie herhalen we de metingen en de vragenlijsten. De antwoorden geven u en uw handtherapeut inzicht in de pijn en de problemen waar u nog tegenaan loopt. Zo kunnen we uw herstel goed in beeld brengen en zo nodig de behandeling aanpassen.
De vragenlijsten en metingen helpen ons ook om een beter beeld te krijgen van het herstel van alle patiënten na een duimoperatie. Zo kunnen we de behandelingen blijven verbeteren.
Wat is het doel van de operatie?
Tijdens de operatie wordt het gewricht vervangen door een kunstgewrichtje. Dit noemen wij ook wel een prothese. Dankzij de prothese schuren de botten dan niet meer tegen elkaar en heeft u geen of minder pijn. De beweeglijkheid willen we daarbij zo veel mogelijk behouden.
Het doel van de operatie is het verminderen van de pijn, zodat u uw hand beter kunt gebruiken. Doordat de positie van de duim door de operatie verbetert, krijgt u waarschijnlijk ook meer kracht in uw duim.
Welke verdoving krijgt u tijdens de operatie?
De operatie vindt plaats onder plaatselijke verdoving van de hele arm of onder algehele narcose. De plastisch chirurg en/of de anesthesist bespreekt dit voor de operatie met u.
Hoe verloopt de operatie?
De operatie gebeurt tijdens een dagopname. U hoeft dus niet in het ziekenhuis te blijven slapen.
Tijdens de operatie vervangt de plastisch chirurg de basis van het middenhandsbeentje van de duim door een prothese. Daarna maakt de chirurg een kommetje in het handwortelbeentje en zet hier het prothese-kommetje in. Samen vormen deze weer een nieuw gewricht dat kan bewegen.
Na de operatie krijgt u een drukverband om uw duim en pols. Het is belangrijk om uw hand goed hoog te houden. Zo voorkomt u dat uw hand te veel gaat zwellen.
Afbeelding 2: Het kunstgewrichtje (prothese) in de duim
Afbeelding 3: Een week na de operatie krijgt u een brace
Wat gebeurt er na de operatie?
Een week na de operatie komt u terug op de polikliniek Plastische chirurgie en handtherapie. We maken dan een röntgenfoto van de duim om te beoordelen of de prothese goed zit. We vervangen het drukverband door een brace. De brace geeft het operatiegebied rust en bescherming. Zo kan de prothese goed vastgroeien.
We adviseren u deze brace 3 weken te dragen. De brace mag af bij het douchen en bij lichte, gecontroleerde activiteiten. Het is belangrijk om uw hand steeds goed hoog te houden. Dit helpt om de zwelling onder controle te houden. We raken u af om te roken, omdat roken de bloedvaten vernauwt. Hierdoor herstelt de wond langzamer en minder goed.
Wanneer en hoe mag u de duim weer gaan bewegen?
De handtherapeut begeleidt u bij het herstellen. De handtherapeut vertelt u over hoe u weer kunt gaan bewegen, zodat u uw duim weer goed kunt gebruiken. Uw pols en uw duim zullen eerst nog gezwollen zijn en stijf aanvoelen. Houd uw hand tijdens de eerste weken na de operatie hoog. En wissel bewegen af met rust.
Binnen enkele weken verdwijnen de zwelling en stijfheid. Door de operatie zijn de pijnklachten van voor de operatie minder geworden. U kunt nog wel napijn hebben van de operatie. Deze pijn zal steeds minder worden. Dit duurt ongeveer 6 tot 12 weken.
Uit onderzoek blijkt dat oefentherapie na deze operatie het herstelproces niet versnelt of verbetert. De kracht en beweeglijkheid herstellen vanzelf als u uw hand steeds iets meer gaat gebruiken. Wij raden u af om als oefening in een balletje of spons te gaan knijpen. Dit is een krachtoefening en dit kan leiden tot overbelastingsklachten zoals pees- of zenuwklachten.
Hoelang duurt het voor het kunstgewrichtje is vastgegroeid?
Het duurt 6 tot 9 weken voordat het kunstgewrichtje goed is vastgegroeid. Daarom is het belangrijk dat u niet meteen te veel doet met uw duim. Bouw de belasting op uw duim rustig stapje voor stapje op. Zo voorkomt u complicaties. Wissel het gebruiken van de hand en rust hierbij goed af. Merkt u dat er meer zwelling of pijn ontstaat? Dan is dit vaak een teken dat uw hand meer rust nodig heeft.
In de eerste 6 weken na de operatie mag u uw duim niet zwaar belasten. U mag dus geen voorwerpen met kracht vastgrijpen of dingen doen zoals wringen, tassen dragen, snoeien, enzovoorts. U mag uw hand wel gebruiken bij lichte dagelijkse dingen zoals aankleden, tandenpoetsen, brood smeren, enzovoort.
Kijk nog wel uit met langdurige lichte belasting, zoals het vasthouden van uw telefoon of een boek. Ook dit kan klachten veroorzaken. Meestal zijn de dingen die voor de operatie pijnlijk waren, na de operatie de belastende activiteiten.
De eerste 6 weken na de operatie raden we fietsen af vanwege de trillingen die kunnen ontstaan in de duim.
Hoelang duurt het totale herstel?
Het meeste herstel vindt plaats in de eerste 3 maanden na de operatie. Daarna gaat het herstel nog langzaam door. Verloopt het herstel zonder problemen? Dan kunt u ongeveer 3 maanden na de operatie de meeste activiteiten weer doen.
Bouw uw dagelijkse werkzaamheden steeds langzaam op. En houd hierbij uw klachten goed in de gaten. Voelt u pijn of zwelling? Doe dan iets minder. Heeft u geen pijn? Dan kunt u steeds iets meer doen.
Na 3 maanden zijn de kracht en de beweeglijkheid van uw duim nog niet helemaal hersteld. Dit herstel duurt ongeveer 1 jaar. Vaak geven mensen in deze periode nog aan enige pijn te voelen bij de duimmuis. Dit is een bekend verschijnsel. Meestal verdwijnt deze pijn vanzelf na 6 maanden, als u steeds weer iets meer met uw duim gaat doen. Na ongeveer 1 jaar is er een eindsituatie bereikt qua herstel.
Welke complicaties kunnen voorkomen?
Bij elke operatie kunnen complicaties ontstaan, zoals een wondinfectie of pees- of zenuwletsel. Bij deze operatie krijgt minder dan 10% van de mensen in het eerste jaar na de operatie een complicatie met de prothese. Zoals het uit de kom gaan of loslating in het bot.
Bij een deel van de mensen komen na de operatie peesontstekingen van de duim of zenuwklachten (carpaal tunnel syndroom) voor. Deze klachten zijn vaak te voorkomen, als u de adviezen in deze folder goed opvolgt. Gelukkig zijn deze klachten in de meeste gevallen goed te behandelen.
Wat moet u doen bij problemen?
U krijgt 3 afspraken bij de handtherapeut:
- voor de operatie
- een week na de operatie
- 3 maanden na de operatie.
Heeft u tussen deze afspraken vragen of zorgen over uw herstel? Dan kunt u altijd een extra afspraak maken.
Bel ook naar de handtherapeut als u plotseling pijnklachten krijgt die niet binnen 1 week minder worden door rust te nemen.
3 maanden na de operatie vindt de laatste controle bij de plastisch chirurg plaats. De handtherapeut meet dan opnieuw de beweeglijkheid en kracht om te zien hoe uw herstel verloopt. Als alles goed gaat wordt de behandeling afgerond.
Nog even alles kort op een rijtje
Prothese
Het duurt 6 tot 9 weken voordat het kunstgewrichtje goed is vastgegroeid.
Brace
We raden u aan de brace 3 weken te dragen. De brace mag af bij het douchen en bij lichte, gecontroleerde activiteiten.
Bewegen
- De belasting op de duim en het kunstgewrichtje moet rustig en langzaam worden opgebouwd.
- Wissel het gebruiken van de hand af met rust.
- Doe geen knijpoefeningen in een balletje of spons.
- De kracht en de beweeglijkheid van de duim zijn na 3 maanden nog niet helemaal terug. Deze herstellen in de loop van het eerste jaar na de operatie.
Contact
Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met:
Handtherapie
088 624 71 82 (bereikbaar op maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)