Onderzoek naar baarmoederverzakkingen

Mèlanie startte haar loopbaan bij Isala al jaren geleden, als radiodiagnostisch laborant. Daarna ging ze geneeskunde studeren in een versneld traject: in plaats van zes jaar deed ze er vier jaar over. Over gynaecologie als toekomstig specialisme was ze al snel uit. Het was Hugo van Eijndhoven (Urogynaecoloog Isala), die haar tijdens haar coschap ook op het spoor van onderzoek zette. Inmiddels heeft ze ruim acht jaar onderzoek achter de rug. Eén van de belangrijkste conclusies in haar proefschrift: landelijk is er veel verschil in de manier van behandeling van baarmoederverzakkingen.

In sommige ziekenhuizen wordt bijna altijd de baarmoeder verwijderd als er sprake is van een verzakking, terwijl in andere ziekenhuizen juist alleen maar baarmoedersparende operaties plaatsvinden bij verzakkingsklachten. Ook zijn er ziekenhuizen die bijna helemaal niet opereren maar veel vaker overgaan op een niet-operatieve aanpak, bijvoorbeeld door middel van fysiotherapie.

Keuze

‘Dat er per ziekenhuis zoveel verschil is in de wijze van behandeling is bijzonder, maar wel te verklaren’, zegt Mèlanie. ‘Er zijn nog maar weinig studies over dit onderwerp geweest waardoor er dus nog weinig kennis te delen is. En dat is jammer, want de vrouwen om wie het gaat krijgen nu nauwelijks een keuze van behandeling voorgelegd, terwijl die er wel is. In mijn onderzoek komt onder meer naar voren dat meer vrouwen voor een baarmoedersparende operatie zouden kiezen, als de resultaten hetzelfde zijn als bij een baarmoederverwijderende operatie.’

Het verwijderen van een baarmoeder als behandeling van de verzakking werd een lange tijd standaard gedaan. ‘Dat is eigenlijk gek, want je haalt daarmee een gezond orgaan weg. Niet de baarmoeder is immers het probleem, maar het steunweefsel dat om welke reden dan ook slapper is geworden. Met baarmoedersparende operaties kunnen verzakkingen evengoed worden opgelost, zo bleek al uit de SAVE-U trial, de voorloper van de LAVA-trial, die ook door onze onderzoeksgroep is uitgevoerd.’

Verschillende technieken

‘Voor een baarmoedersparende operatie zijn meerdere technieken; via een kijkoperatie oftewel de laparoscopische ingreep en via een vaginale ingreep. In mijn onderzoek (LAVA-trial) heb ik deze twee methodes met elkaar vergeleken. Na een jaar zien we geen verschil in de resultaten wat betreft het behandelen van de baarmoederverzakking, maar zien we wel verschil in bijkomende klachten die zijn ontstaan.’

'Blaasklachten en fecale incontinentie worden meer gemeld na de laparoscopische ingreep, terwijl vrouwen na een vaginale operatie meer pijn bij het vrijen aangeven. De meest ideale operatie bestaat dus niet, voor beide methodes is wat te zeggen. Ik vind het belangrijk dat vrouwen zelf de voor- en nadelen kunnen afwegen en op basis hiervan hun keuze maken.’

Verrijking

Na in het Deventer Ziekenhuis en het UMCG te hebben gewerkt, is Mèlanie in september 2019 weer teruggekomen in Isala om de opleiding tot gynaecoloog af te ronden. ‘Dankzij het Innovatie- en wetenschapsfonds van Isala heb ik mijn opleiding gedurende afgelopen jaren soms tijdelijk stop kunnen zetten om me fulltime op onderzoek te kunnen richten. Ik heb hier veel van geleerd en vaardigheden opgedaan waar ik de rest van mijn loopbaan als gynaecoloog wat aan heb.’

De LAVA-studie loopt door en Mèlanie blijft betrokken maar dan in een andere rol, namelijk als begeleider van een onderzoeker. ‘Nu we de klok hebben geluid, ben ik heel benieuwd of dit ook gaat leiden tot minder verschillende behandelingen en een afname van baarmoederverwijderende operaties. Einde dit jaar, begin volgend jaar zijn daar hopelijk meer gegevens over verzameld.’

*Het onderzoek van Mèlanie is gefinancierd door het Innovatie- en wetenschapsfonds van Isala. Haar promotoren zijn professor Bongers (Maastricht) en professor Deprest (Leuven), en co-promotor is dr. Hugo van Eijndhoven (Urogynaecoloog Isala).

Meer informatie

Meer informatie over baarmoeder verzakking in de folder Verzakking