Bij kwetsbare ouderen spelen vaak meerdere gezondheidsproblemen. Dit vraagt om zorg op maat. Bij het Isala Centrum voor Ouderengeneeskunde staat daarom de mens centraal. Internist ouderengeneeskunde Willemijn Roukema: ‘Op basis van de wensen van patiënten leveren we de zorg die daarbij passend is.’
Willemijn Roukema ziet veel kwetsbare ouderen: mensen van boven de 70 jaar met meerdere gezondheidsproblemen en soms ook geheugenproblemen of dementie. ‘Op hogere leeftijd is het moeilijker om te herstellen na ziekte,’ vertelt ze. ‘Bij ouderen kunnen lichamelijke problemen zich opstapelen. Daarnaast verandert bij veel ouderen het dagelijks functioneren. Dit alles vraagt om complexere zorg. Daarbij kijken we vooral naar de mens zelf: wat vindt hij of zij belangrijk? Dit verschilt per persoon. Dat vind ik interessant en mooi aan mijn werk: alles wat bij iemand qua gezondheid speelt op een rij zetten, hierover duidelijkheid geven en op basis hiervan zorg op maat leveren.’
Geestelijke en lichamelijke conditie
Hoe divers de mensen en situaties ook zijn, een aantal zaken vormt de basis bij ouderengeneeskunde. Zo is een belangrijk doel bij ziekenhuisopname om de lichamelijke en geestelijke afname zoveel mogelijk te beperken. ‘Dat patiënten iets inleveren qua geestelijke en lichamelijke conditie is eigenlijk niet te vermijden. Maar we proberen er wel voor te zorgen dat een patiënt regelmatig beweegt. Dit om bijvoorbeeld te voorkomen dat de spierkracht heel erg afneemt.’
Het aantal prikkels op de ziekenhuiskamer wordt zoveel mogelijk beperkt, net als het aantal verpleegkundigen aan iemands bed. ‘In elke kamer staat een whiteboard waarop we bijvoorbeeld schrijven wat de datum is en waar de patiënt zich bevindt. Ook hangt er een grote klok, zodat mensen een besef hebben van tijd. Familie vragen we om zoveel mogelijk bij de patiënt te blijven, ook 's nachts. Een vertrouwd gezicht is beter dan ‘witte jassen’. Dit alles is met name belangrijk wanneer iemand bijvoorbeeld kampt met geheugenproblemen, verward of angstig is of een delier heeft.’
Korte diagnostische opname
De ziekenhuizen in Zwolle en Meppel zijn goed ingericht op de behoeftes van kwetsbare, oudere patiënten. Er is ruimte om te bewegen en voor rooming-in. Isala Meppel, dat ruim 2 jaar geleden de deuren opende, is specifiek ontworpen met de oudere patiënt in het achterhoofd. ‘In Meppel hebben we bijvoorbeeld een woonkamer op de afdeling. Wat we hier ook hebben opgezet, is een korte diagnostische opname voor oudere patiënten met meerdere gezondheidsproblemen die niet makkelijk naar het ziekenhuis kunnen reizen. Zij worden 2 à 3 dagen opgenomen en krijgen dan alle benodigde onderzoeken. Ze gaan naar huis met een behandelplan. Dit plan bespreken we met de patiënt en mantelzorger.’
Geheugenpoli
Daarnaast is de geheugenpoli relatief nieuw. ‘Mensen met geheugenklachten, problemen met praten of die moeilijk overzicht kunnen houden bij dagelijkse activiteiten, kunnen hier terecht voor onderzoek. In één dagdeel krijgen ze alle benodigde onderzoeken. Een multidisciplinair team, waarin bijvoorbeeld ook een neuroloog en psycholoog zitten, brengt de situatie in kaart en komt met een diagnose. Dit laatste wordt in een 2de afspraak besproken. We werken hierbij nauw samen met Zorggroep Noorderboog.’
Samenwerking zorgpartners
Over samenwerking met zorgpartners in de regio gesproken: dit gaat de komende jaren steeds belangrijker worden. Het aantal kwetsbare ouderen neemt toe. ‘We moeten meer doen met minder,’ stelt Willemijn. ‘Door meer samen te werken, kunnen we de toenemende zorgvraag aan. Ook hierbij staat centraal: wat zijn de wensen van de mensen en welke zorg is daarbij passend? Dit is ook het uitgangspunt van het Integraal Zorg Akkoord (IZA): de juiste zorg op het juiste moment en op de juiste plek. Dichtbij als het kan en in het ziekenhuis als het moet. De komende jaren gaan we dit in samenwerking met zorgpartners steeds meer vormgeven.’