Zwangerschapsdiabetes en voeding Zwangerschapsdiabetes en voeding
- Isala
- Patiëntenfolders
- 6064-Zwangerschapsdiabetes en voeding
Wat u wel en niet eet, is erg belangrijk bij zwangerschapsdiabetes. Daarom krijgt u een voedingsadvies. Vaak helpt anders eten al genoeg om te voorkomen dat u en uw kindje last krijgen van de gevolgen van zwangerschapsdiabetes. In deze folder leest u welk eten u beter kunt laten staan en wat u wel mag eten en drinken.
De rol van uw diëtist
Samen met de diëtist bespreekt u wat u dagelijks eet. Zij vertelt u hoe u uw bloedglucose binnen de normale waarden krijgt en/of houdt. Zij legt u uit hoe koolhydraten werken: hoe uw lichaam uit koolhydraten glucose maakt. Het is belangrijk dat u gezond eet, maar ook dat u genoeg eet. Alleen dan krijgen u en uw baby alle voedingstoffen binnen die nodig zijn.
Wat zit er in uw voeding?
Alles wat wij eten valt in één van de volgende groepen:
- koolhydraten;
- vetten;
- eiwitten.
Koolhydraten en vetten zijn de brandstoffen in de voeding.
Eiwitten zijn vooral nodig als bouwstof.
Bij zwangerschapsdiabetes spelen de koolhydraten een grote rol.
Koolhydraten
- zetmeel: brood, pasta, rijst, aardappelen, peulvruchten;
- vruchtensuiker: fruit, vruchtensap;
- melksuiker: melk, karnemelk, yoghurt, vla, kwark;
- suiker: koek, snoep, zoet broodbeleg, alle suikersoorten.
Waar kunt u op letten?
- Verdeel uw maaltijden over de dag. Gebruik liever zes kleine maaltijden dan drie grote maaltijden.
- Neem zo min mogelijk producten met suiker.
- Voeg geen suiker toe aan thee of koffie.
- Gebruik geen frisdrank of limonade met suiker. In plaats hiervan kunt u eventueel light frisdranken gebruiken (maximaal twee á drie glazen per dag).
- Drink ook geen ongezoet of vers vruchtensap. Ook deze sappen bevatten vruchtensuikers.
- Neem twee keer per dag een stuk fruit.
- Kies hartig beleg op/bij het brood: kaas of vleeswaren, pindakaas, salades, sandwichspread, olijven, tapenades, vis etc.
- Neem bij de warme maaltijd één zetmeelproduct: aardappels OF rijst OF pasta OF couscous OF bonen/peulvruchten OF brood.
- Neem geen zoete tussendoortjes. Dus geen: chocolade, taart, koekjes, nagerechten met suiker, ijs, zuidvruchten (abrikoosjes en dadels).
- Pizza, patat en pannenkoeken bevatten naar verhouding meer koolhydraten dan bijvoorbeeld aardappelen, rijst en pasta. Eet daar dus minder van. Bepaal voor uzelf in hoeverre u deze producten kunt gebruiken.
- Wilt u naast de extra vitamine D (10 microgram per dag) en foliumzuur (400 microgram per dag) nog extra vitamines en mineralen gebruiken? Kies dan voor een multivitamine speciaal voor de zwangere vrouw. Als u dat doet, hoeft u geen extra vitamine D en foliumzuur meer te gebruiken (zie ook voedingscentrum.nl).
Hoe eet ik gezond tijdens mijn zwangerschap?
Tijdens de zwangerschap is het vooral belangrijk dat u gezond en gevarieerd eet, bijvoorbeeld volgens de Schijf van Vijf. Zo krijgt uw baby de voedingsstoffen binnen die het nodig heeft om goed te groeien. Daarnaast zijn er een aantal aandachtspunten. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat u foliumzuur en vitamine D slikt. Op de website van het Voedingscentrum ziet u hoeveel u per dag ongeveer moet eten. Zo krijgen u en uw baby voldoende voedingsstoffen binnen, terwijl u minimaal 175 gram koolhydraten per dag binnenkrijgt.
Hoeveel koolhydraten zitten er in mijn maaltijd?
Met deze koolhydratenlijst zoekt u gemakkelijk op hoeveel koolhydraten er in een tussendoortje of maaltijd zitten.
Bij verpakte producten staat de hoeveelheid koolhydraten ook op de verpakking.
De lijst geeft niet aan of een product gezond of ongezond is.
U kunt de hoeveelheid koolhydraten ook vinden in de Eettabel. Dit is een handig boekje dat te koop is bij de balie van de afdeling Diëtetiek en bij het Voedingscentrum. Vraag uw diëtist waar u online betrouwbare koolhydratentabellen kunt vinden.
|
Voedingsmiddel |
Eenheid |
Koolhydraten (in gram) |
Brood- en ontbijtproducten |
||
|
Beschuit |
1 stuk |
7 |
|
Bolletje/pistolet |
1 stuk |
23 |
|
Brinta |
1 eetlepel (5 gram) |
3 |
|
Brood (wit/bruin) |
1 snee (35 gram) |
16 |
|
Cornflakes |
1 eetlepel (4 gram) |
3 |
|
Cracottes |
1 stuk (5 gram) |
3 |
|
Creamcracker |
1 stuk (10 gram) |
7 |
|
Croissant |
1 stuk |
18 |
|
Cruesli |
1 eetlepel (10 gram) |
6 |
|
Italiaanse bol |
1 bol (100 gram) |
52 |
|
Knäckebröd |
1 stuk |
7 |
|
Krentenbol |
1 stuk |
26 |
|
Krentenbrood |
1 snee |
18 |
|
Muesli |
1 eetlepel (10 gram) |
6 |
|
Rijstwafel |
1 stuk |
3 |
|
Roggebrood donker |
1 snee (45 gram) |
16 |
|
Roggebrood licht |
1 snee (25 gram) |
9 |
|
Stokbrood |
1 sneetje (10 gram) |
5 |
Beleg |
||
|
Alle soorten zoet beleg (bijv. jam/honing/stroop/hagelslag/muisjes) |
1 snee (15 gram) |
9 |
|
Halvajam |
15 gram |
5 |
|
Kaas/smeerkaas |
1 plak (20 gram) |
0 |
|
Pindakaas |
15 gram |
2 |
|
Salade (bijv. kipkerrie, komkommer) |
1 snee (30 gram) |
2 |
|
Sandwichspread |
1 snee (15 gram) |
2 |
|
Vleeswaren |
1 plak (15 gram) |
0 |
|
Vruchtenhagel |
15 gram |
15 |
Aardappelen en vervangers |
|
|
|
Aardappelen gebakken |
1 opscheplepel (50 gram) |
8 |
|
Aardappelen gekookt (ter grootte van een ei) |
1 stuk (50 gram) |
8 |
|
Lasagne (afhankelijk van bereiding) |
per 100 gram (2 opscheplepels) |
12 |
|
Ovenschotel (afhankelijk van bereiding) |
per 100 gram (2 opscheplepels) |
10 |
|
Pasta (gaar) |
1 opscheplepel (50 gram) |
10 |
|
Patat |
1 opscheplepel (50 gram) |
19 |
|
Patat |
1 zak (150 gram) |
57 |
|
Pannenkoek naturel |
1 stuk (70 gram) |
20 |
|
Peulvruchten (doperwten, linzen, bonen, kapucijners) |
1 opscheplepel (60 gram) |
10 |
|
Pizza (groenten/kaas/tomaat/vlees) |
1 stuk (350 gram) |
90 |
|
Rijst (gaar) |
1 opscheplepel (50 gram) |
18 |
|
Wrap |
1 stuk (60 gram) |
32 |
Fruit/groenten/moes |
|
|
|
Aardbeien vers |
1 schaaltje (100 gram) |
5 |
|
Abrikozen gedroogd |
1 stuk (3 gram) |
2 |
|
Abrikozen vers |
1 stuk (20 gram) |
2 |
|
Ananas vers |
1 schijf (100 gram) |
17 |
|
Appel vers |
1 stuk (125 gram) |
15 |
|
Appelmoes (uit pot/blik) |
1 schaaltje (200 gram) |
34 |
|
Appelmoes zonder suiker toegevoegd (uit pot/blik) of zelfgemaakte zonder suiker |
1 schaaltje (200 gram) |
22 |
|
Banaan vers |
1 kinderbanaantje (75 gram) |
16 |
|
Bramen vers |
1 schaaltje (125 gram) |
8 |
|
Dadels gekonfijt |
1 stuk (5 gram) |
4 |
|
Dadels vers |
1 stuk (5 gram) |
2 |
|
Druiven vers |
1 trosje (125 gram) |
19 |
|
Frambozen vers |
1 schaaltje (100 gram) |
7 |
|
Fruitcocktail op siroop (uit blik/glas) |
1 schaaltje (125 gram) |
18 |
|
Grapefruit vers |
1 stuk (150 gram) |
10 |
|
Kersen vers |
1 schaaltje (200 gram) |
26 |
|
Kiwi vers |
1 stuk (75 gram) |
7 |
|
Mandarijnen op siroop |
100 gram |
20 |
|
Mandarijnen vers |
1 stuk (55 gram) |
5 |
|
Meloen vers |
1 portie (125 gram) |
8 |
|
Nectarine vers |
1 stuk (90 gram) |
6 |
|
Peer vers |
1 stuk (130 gram) |
15 |
|
Perzik vers |
1 stuk (110 gram) |
9 |
|
Pruim vers |
1 stuk (40 gram) |
4 |
|
Rauwkost/rauwe groenten |
1 schaaltje (70 gram) |
1 |
|
Rode bessen vers |
1 schaaltje (100 gram) |
5 |
|
Rozijnen |
1 eetlepel (10 gram) |
7 |
|
Sinaasappel vers |
1 stuk (120 gram) |
13 |
|
Tuttifrutti gedroogd |
1 schaaltje (80 gram) |
47 |
Melkproducten |
|
|
|
Chocolademelk/fristi/milk&fruit |
1 beker (250 ml) |
30 |
|
IJs, room/soft/sorbet |
1 bolletje (50 gram) |
15 |
|
Melk/karnemelk/optimel drink* |
1 glas (150 ml) |
7 |
|
Optimel yoghurt* |
1 schaaltje (150 ml) |
7 |
|
Optimel vla* |
1 schaaltje (150 ml) |
14 |
|
Pap zonder suiker |
1 schaaltje (150 ml) |
15 |
|
Pudding |
1 schaaltje (150 ml) |
30 |
|
Vla (vanille/diverse smaken) |
1 schaaltje (150 ml) |
21 |
|
Vruchtenyoghurt/vruchtenkwark |
1 schaaltje (150 ml) |
21 |
Vlees/vis/kip of vervangers |
|
|
|
Kroket |
1 stuk (65 gram) |
11 |
|
Vegetarische burger |
1 stuk (75-100 gram) |
9 |
|
Visstick |
1 stuk (25 gram) |
3 |
|
Vlees/vis/kip ongepaneerd |
1 portie (100 gram) |
0 |
|
Soep |
|
|
|
Bouillon of heldere soep zonder vermicelli |
1 kop (250 ml) |
1 |
|
Cup-a-soup, diverse smaken |
1 kop (175 ml) |
±14 (hangt af van smaak) |
|
Gebonden soep of heldere soep met vermicelli |
1 kop (250 ml) |
±7 (afhankelijk van soort) |
|
Maaltijdsoep |
1 kop (250 ml) |
15 |
Dranken |
|
|
|
Crystal Clear (in pak)* |
1 glas (150 ml) |
1 |
|
Light frisdrank (Cola light, Sinas light, Rivella, Crystal Clear, enz.)* |
1 glas (150 ml) |
1 |
|
Suikervrije ranja (Slimpie, Burg limo light, Teissiere 0%, AH 0%, Diaran)* |
1 glas (150 ml) |
1 |
|
Thee/koffie/water |
1 glas (150 ml) |
0 |
|
Vruchtensappen, gewone frisdranken, roosvicee (alle soorten, ook dieet), lessini, lessini light, ranja, ongezoete vruchtensappen, icetea, icetea light, roosvicee 50/50 |
1 glas (150 ml) bij siroop per 35 ml onverdund |
Af te raden vanwege snelle vloeibare suikers (4-20 gram) |
|
* Het Voedingscentrum adviseert om per dag maximaal 7 glazen te nemen (vanwege de zoetstoffen). |
||
Diversen |
|
|
|
Biscuitje Maria |
1 stuk (5 gram) |
4 |
|
Biscuitje volkoren |
1 stuk (10 gram) |
7 |
|
Blokjes kaas/worst |
1 stuk |
0 |
|
Bonbon |
1 stuk (15 gram) |
10 |
|
Borrelnootjes |
1 handje (25 gram) |
12 |
|
Chips |
1 handje (25 gram) |
1 |
|
Mini zakje chips |
25-30 gram |
5-16 |
|
Chocolade (puur/melk/wit) |
1 stukje (5 gram) |
3 |
|
Dropje/snoepje/spekje |
1 stuk (5 gram) |
4 |
|
Kruidkoek |
1 plak (25 gram) |
18 |
|
Liga Evergreen |
1 pakje (2 stuks, 2x20 gram) |
26 |
|
Moorkop |
1 stuk (65 gram) |
12 |
|
Ontbijtkoek |
1 plak (25 gram) |
18 |
|
Pepsels/zoute stokjes |
10 stuks (10 gram) |
7 |
|
Pinda's/noten divers |
1 eetlepel (20 gram) |
2 |
|
Snack-a-jacks |
1 stuk (10 gram) |
8 |
|
Snack-a-jacks specials |
1 stuk (15 gram) |
13 |
|
Snelle Jelle (kruidkoek) |
1 plak (70 gram) |
49 |
|
Snelle Jelle (ontbijtkoek) |
1 plak (55 gram) |
40 |
|
Speculaasje |
1 stuk (10 gram) |
7 |
|
Sultana's |
1 pakje (2 stuks) |
20 |
|
Taart: kwark, slagroom, vlaai |
1 punt (100 gram) |
30 |
|
Taart: appel |
1 punt (100 gram) |
41 |
|
Waterijsje |
1 stuk (50 gram) |
11 |
|
Zout biscuitje (Tuc) |
1 stuk (4 gram) |
3 |
Meer informatie
Er zijn verschillende organisaties en handige websites waar u meer informatie kunt krijgen over zwangerschapsdiabetes en voeding.
Diabetescentrum Isala
Voedingscentrum
Diabetes Vereniging Nederland
Borstvoeding
Contact
Heeft u vragen over uw voeding of blijven uw bloedsuikerwaarden te hoog (boven de 7 mmol/L, anderhalf uur na de maaltijd)? Neem dan contact op met uw diëtist van de locatie waar u onder behandeling bent:
Zwolle en Meppel
Diëtetiek
088 624 53 27 (bereikbaar op maandag tot en met vrijdag van 8.30 uur tot 17.00 uur)
Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.
This leaflet is also available in English: 'Gestational diabetes and nutrition'