Een veelvoorkomende aandoening aan de knie is slijtage, ofwel artrose. Artrose betekent dat de kwaliteit van het kraakbeen van de gewrichten afneemt. In dit geval gaat het om het kraakbeen van uw knie. In deze folder vindt u informatie over de oorzaken van artrose en de mogelijke behandelingen ervan.
Wat is artrose?
De knie is een scharniergewricht. Het bestaat uit drie botdelen: het scheenbeen, het dijbeen en de knieschijf. De knieschijf ligt aan de voorzijde van de knie. De uiteinden van deze drie botten zijn bedekt met een laag kraakbeen. Dit kraakbeen beschermt de knie en zorgt ervoor dat de knie soepel kan bewegen.
Bij artrose wordt het laagje kraakbeen zachter en neemt de hoeveelheid af. Het bot reageert hier op door harder te worden en botuitgroeisels rond het beschadigde kraakbeen te vormen. Het gevolg is een kniegewricht dat stijver en pijnlijk(er) kan worden.
Afbeelding 1. Anatomie van de knie.
Oorzaken
Artrose is meestal het gevolg van het natuurlijke proces dat hoort bij ouder worden. Andere oorzaken van artrose zijn:
- beschadiging van de knie, bijvoorbeeld na een botbreuk;
- beschadiging van de knie door eerdere knieoperaties zoals het verwijderen van de meniscus;
- een ontsteking zoals reuma of jicht;
- een ontsteking in het gewricht.
Daarnaast zijn er enkele (risico)factoren die de kans op het krijgen van artrose groter maken, zoals:
- overgewicht;
- de stand van de benen (O- of X-benen);
- en een lichamelijk zwaar beroep waarbij veel geknield, gehurkt of getild wordt.
Pijnklachten en verschijnselen
Artrose vindt meestal geleidelijk plaats en daardoor ontstaan de klachten ook vaak geleidelijk van mild tot continue pijn. Typisch voor artrose zijn startpijn en/of startstijfheid in de eerste minuten na het opstaan, uit bed komen of gaan lopen na een tijd zitten. Naarmate u weer in beweging bent, neemt de pijn af en kunt u beter bewegen. U moet dus ‘op gang komen’.
Op den duur ontstaan pijn en/of stijfheid ook aan het einde van de dag. De afstand die u kunt lopen, wordt steeds korter. Ook kan de pijn soms uw slaap verstoren.
Ook kunt u last hebben van:
- een knie die stijver wordt;
- een schurend en knarsend geluid bij de beweging van de knie;
- het dikker worden van de knie door zwelling van de binnenbekleding van de knie (slijmvliesontsteking);
- een instabiel gevoel;
- scheefstand van het been.
Onderzoek
Aan de hand van uw klachten heeft u een vraaggesprek met de arts en een lichamelijk onderzoek. Om te bepalen wat er precies aan de hand is, wordt er soms gekozen voor het maken van een röntgenfoto. Dit is niet altijd nodig en geeft ook niet altijd het juiste beeld. Sommige artrose afwijkingen zijn niet zichtbaar op röntgenfoto’s.
Behandeling
Artrose kan op verschillende manier behandeld worden. De orthopedisch chirurg bespreekt samen met u welke behandeling het beste bij uw situatie past. Samen maakt u een keuze.
De consultkaart ‘artrose knie’ kan u helpen om de mogelijkheden voor de behandeling te bespreken. Op deze kaart staan kort de behandelmogelijkheden van artrose en de voor-en nadelen van elke behandeling.
Niet-operatief behandelen
Een niet-operatieve behandeling wordt veelal als eerste geadviseerd. Hiermee kunnen de klachten vaak goed en langdurig onder controle worden gebracht.
Mogelijke niet-operatieve behandelingen zijn:
- Het aanpassen van uw belasting en uw manier van leven (fietsen in plaats van lopen, lopen in plaats van rennen, de lift nemen in plaats van traplopen enzovoort). Wissel rust en belasting af en blijf in beweging.
- Fysiotherapie gericht op conditie, kracht en coördinatie.
- Onder begeleiding afvallen.
- Medicatie in de vorm van pijnstilling (paracetamol en eventueel een NSAID) of in de vorm van glucosamine.
- Een wig in de schoen(zool) of een kniebrace ter ontlasting van de pijnlijke artrose aan de binnen- of buitenzijde van de knie.
- Het inspuiten van corticosteroïden.
Operatieve behandeling
Wanneer een niet-operatieve behandeling niet (meer) werkt, kan een operatie mogelijk zijn. Er zijn drie opties: een beencorrectie, een halve knieprothese of een totale knieprothese. Meer informatie hierover kunt u lezen in de folder Knieprothese.
Onderzoek heeft uitgewezen dat een kijkoperatie (waarbij de knie schoongemaakt wordt) geen rol heeft in de behandeling van artrose in de knie.
Contact
Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:
Zwolle, Kampen of Heerde
Orthopedie
088 624 56 56 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
Meppel of Steenwijk
Orthopedie
088 624 96 56 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.
Download nu de app
Met de gratis Isala Beweegcentrum app vindt u op het juiste moment de juiste informatie over uw behandeling, afspraken en nazorgtraject. Open de App Store of Google Play en zoek naar ‘Behandelpad’ (icoontje met een rood logo). Klik op downloaden en open de app ‘Isala Beweegcentrum’.