Endocarditis (ontsteking hartklep) Endocarditis (ontsteking hartklep)

Bijlage van het PID Hartoperatie

Hoe ontstaat endocarditis?

Endocarditis ontstaat doordat bacteriën via de bloedbaan in het hart terecht komen. In het hart nestelen de bacteriën zich op de binnenbekleding van het hart en de hartkleppen (afbeelding 1). Bacteriën kunnen in de bloedbaan terecht komen door:

• wonden of ontstekingen aan de huid;
• via het mondslijmvlies of het tandvlees;
• ontstoken tandvlees;
• het spuiten (injecties) in aders;
• een operatie of andere medische behandeling.

• een vernauwde (smalle), verkalkte of verslapte hartklep;
• een kunstklep;
• afwijkingen aan de hartklep die u vanaf uw geboorte al heeft;
• mensen die al eerder endocarditis hebben gehad.

Gevolgen van endocarditis

Endocarditis kan leiden tot de volgende problemen:

• lekkage (klepinsufficiëntie) van de hartklep als die beschadigd is door een ontsteking;
• minder goede hartpompfunctie (hartfalen) als hartkleppen ernstig beschadigd zijn;
• ontstekingen, kleine bloedstolsels (embolie) of weefselstukjes kunnen ernstige schade veroorzaken aan organen via de bloedbaan. Er ontstaat dan een afsluiting in de bloedbaan of er ontstaat pus (abces);
• verlaagde bloeddruk in de longen;
• versnelde hartslag of hartritmestoornissen;
• overlijden.

Wat merkt u van endocarditis?

Endocarditis kan opeens ontstaan of langzaam. Endocarditis die opeens ontstaat, noemen we acute endocarditis. Als het langzaam ontstaat noemen we het subacute endocarditis.

Kenmerken van acute endocarditis

Als endocarditis opeens ontstaat, kan dat heel snel gaan. Het kan binnen een paar dagen levensbedreigend worden.
Kenmerken van acute endocarditis zijn:

• plotseling hoge koorts (39 graden Celsius tot 40 graden Celsius);
• versnelde hartslag;
• erg moe zijn;
• bleke huidskleur;
• pijn aan gewrichten.

Kenmerken van subacute endocarditis

Subacute endocarditis ontstaat langzaam. Dit kan soms weken tot maanden duren. Deze vorm kan gevaarlijk zijn. Mensen zijn er lang ziek zijn, maar merken niet dat ze endocarditis hebben.
Kenmerken van subacute endocarditis zijn:

• koorts (37,5 graden Celsius tot 38,5 graden Celsius) meerdere maanden lang;
• een zwak en ziek gevoel dat langere tijd duurt;
• zweten tijdens de nacht;
• koude rillingen;
• gewicht verliezen;
• bleke huidskleur;
• pijn aan gewrichten;
• hoofdpijn;
• kleine donkere vlekjes op de huid, het oogwit of het nagelbed;
• bloed in de urine.

Onderzoek

Onderzoek is nodig om bij klachten van endocarditis te bepalen of u deze ziekte ook echt heeft. De volgende onderzoeken kunnen dan worden uitgevoerd:

Echocardiografie

Een echocardiografie brengt met geluidsgolven de vorm, grootte en functie van het hart in beeld. Ook kunnen ontstekingen aan de hartklep te zien zijn.

Slokdarmechocardiografie

Als de echocardiografie niet genoeg informatie geeft, kan ook een echo van het hart gemaakt worden via de slokdarm. Dit noemen we een slokdarmechocardiografie. We noemen dit onderzoek ook wel een TEE.

Bloedafname

Met bloedonderzoek wordt gekeken naar het C-reactief proteïne gehalte (CRP) en de bezinking (BSE) in het bloed. Als deze bloedwaarden niet normaal zijn, kan dat komen door een ontsteking.

Bloedkweek

Het is belangrijk om te onderzoeken welke bacterie de endocarditis veroorzaakt. Daarom wordt er vaker bloedonderzoek gedaan en het bloed op kweek gezet. Dit betekent dat in het laboratorium wordt bekeken of er bacteriën in het bloed groeien. Zo kunnen we ook bepalen om welke bacterie het gaat.
Soms wordt met de behandeling gewacht totdat de uitslag van de bloedkweek duidelijk is. De behandeling kan daarna gestart worden met antibiotica voor de bacterie die gevonden is. De bloedkweken vinden vaker plaats, om te kunnen beoordelen hoe de ziekte zich bij u ontwikkelt.

Hartfilmpje (ECG)

Met een hartfilmpje kunnen we uw hartritme beoordelen. Endocarditis kan namelijk hartritmestoornissen veroorzaken.

Behandeling

De behandeling van endocarditis gebeurt op de volgende manieren:

Antibiotica

Als uit het bloedonderzoek duidelijk wordt om welke bacterie het gaat, start zo snel mogelijk de behandeling met antibiotica. U wordt opgenomen in het ziekenhuis. De behandeling duurt meestal zes weken.
Voor deze behandeling krijgt u een centraal veneuze lijn (CVL). Deze wordt elke dag verzorgd door een verpleegkundige. Als het niet meer nodig is om uw hartritme te controleren via de telemetrie, is het mogelijk om thuis met de behandeling door te gaan.

Thuisbehandeling Chance@home

Als uw arts hier toestemming voor geeft, kunt u ook thuis doorgaan met de behandeling met antibiotica . Dit gebeurt met begeleiding van verpleegkundigen uit het team Chance@home. Uw behandeling thuis kunt u vergelijken met die in het ziekenhuis. U blijft ook onder verantwoordelijkheid van de arts. De verpleegkundige van Chance@home is tijdens de behandeling thuis wel uw eerste contactpersoon. Als dat nodig is, kan de verpleegkundige overleggen met de arts. De arts kan alsnog besluiten om u weer op te nemen in het ziekenhuis, als dat beter is voor uw situatie.

Natuurlijk vertellen wij de huisarts en de apotheek over de thuisbehandeling.
Meer informatie kunt u lezen in de folder ‘Thuisbehandeling Chance@home bij endocarditis’.

Operatie

Soms is een operatie nodig om de zieke hartklep te vervangen of te repareren. Eventuele abcesholtes (ontstekingen) veroorzaakt door de bacterie worden ook verwijderd. Als dat nodig is, worden ze gerepareerd of vervangen.
Tijdens deze operatie krijgt u een tijdelijke pacemakerdraden met draadjes op de buitenkant van het hart, omdat er een de kans op hartritmestoornissen is tijdens en na de operatie. Dat komt doordat de hartklep in de buurt zit van het systeem dat elektrische prikkels verstuurt, waardoor het hart samenknijpt. Soms is dat systeem ook beschadigd door de bacterie. Na de operatie wordt uw hartritme dus goed gecontroleerd.

Twee weken na de operatie vindt een controle van het hart plaats via een slokdarmechocardiografie. Als het resultaat van de echo goed is, worden de pacemakerdraden verwijderd.

Meer informatie vindt u in het Patiënten Informatie Dossier ‘Hartoperatie’ en op de website van de Nederlandse Hartstichting.

Controle

Na de behandeling kunt u zich nog lange tijd moe voelen. U blijft onder controle van de cardioloog via de polikliniek.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle

Cardiologie
088 624 23 74 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

Thoraxchirurgie
088 624 28 66 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.