Bij degeneratie (veroudering) van de meniscus treedt er slijtage op in de meniscus; de schokdemper in de knie. U voelt pijn bij het belasten van de knie zoals bij lopen, hurken en draaien. Soms kan de knie ook niet goed buigen en strekken. In deze folder leest u wat degeneratie van de meniscus is, welke klachten erbij horen en hoe de behandeling eruit ziet.
Over de meniscus
De knie is een scharniergewicht en bestaat uit drie botdelen:
- onderkant van het dijbeen;
- bovenzijde van het scheenbeen;
- knieschijf.
Afbeelding 1: Vooraanzicht knie
Tussen het dijbeen en het scheenbeen ligt een meniscus aan de buitenzijde en aan de binnenzijde van de knie (zie afbeelding 1). Degeneratie (veroudering) van de meniscus begint vanaf uw dertigste levensjaar. De menisci hebben als belangrijkste functie de druk in het kniegewricht te verdelen over een groter oppervlak. De bolvormige onderkant van het bot van het dijbeen past niet mooi op de platte bovenkant van het onderbeen. De binnenste en de buitenste meniscus zorgen ervoor dat beide botdelen toch goed op elkaar aansluiten zonder dat er belasting optreedt. Beide menisci hebben ook een schokdempende en proprioceptieve functie. Proprioceptie betekent in dit geval dat de meniscus in staat is ons lichaam informatie te geven over de stand waarin de knie zich bevindt. Zo merken we dat de knie gebogen of gestrekt is.
Wat is degeneratie van de meniscus?
In afbeelding 2 ziet u een gezonde meniscus en in afbeelding 3 een degeneratieve meniscus die in beeld zijn gebracht bij een arthroscopie (kijkoperatie) van de knie.
Afbeelding 2: gezonde meniscus 
Afbeelding 3: degeneratieve meniscus
Wat is de oorzaak?
Bij een degeneratief meniscusletsel is er slijtage in de meniscus. Door veroudering en mogelijk ook door langdurige belasting gaat de meniscus in kwaliteit achteruit. De meniscus wordt kwetsbaar, kan scheuren en veroorzaakt pijn wanneer u deze belast. Als een losgescheurd stukje meniscus in het scharnierende deel van de knie schiet, kunnen bewegingen van de knie blokkeren (slotklachten knie). De klachten ontstaan geleidelijk zonder heel duidelijk voorafgaand letsel. De klachten worden erger als er meer slijtage in de meniscus optreedt. Omdat de kwaliteit en stevigheid van de meniscus steeds verder achteruit gaan, wordt deze ook kwetsbaarder voor een scheur.
Wat zijn de klachten?
De pijn bevindt zich meestal aan de kant van uw beschadigde meniscus. U ervaart pijn bij belasten van de knie zoals lopen, hurken en draaien. In sommige gevallen kan de knie plotseling niet meer volledig buigen en of strekken, dit noemen we slotklachten. Deze slotklachten ontstaan omdat een deel van de meniscus klem komt te zitten in het gewricht.
Welk onderzoek wordt er gedaan?
De orthopedisch chirurg (of een arts in opleiding/physician assistant) zal eerst een vraaggesprek voeren (anamnese) en lichamelijk onderzoek van de knie doen. Door een combinatie van het verhaal en de bevindingen tijdens lichamelijk onderzoek (bijvoorbeeld pijn bij bepaalde lichamelijke testen) kan de diagnose bijna altijd gesteld worden. Een MRI maken bij een degeneratieve meniscus heeft meestal geen meerwaarde, omdat er door de slijtage van de meniscus altijd wel een beschadiging of scheurtje te zien is.
Wat is de behandeling?
Degeneratie van een meniscus is niet terug te draaien. Wel is het mogelijk om de meniscus zo gezond mogelijk te houden door regelmatig en gedoseerd te bewegen. Denk aan wandelen en of fietsen. Vaak zal uw orthopedisch chirurg u doorsturen naar de fysiotherapeut voor een oefenprogramma met stabiliserende, krachtversterkende en stimulerende oefeningen. Vooral bij een hinderlijk en blijvend dikke knie wordt er soms gekozen voor een injectie in de knie met een ontstekingsremmend middel en een pijnstiller.
Uit recente onderzoeken blijkt dat bij een degeneratieve meniscus de resultaten van een goed oefenprogramma vergelijkbaar zijn met de resultaten van een kijkoperatie (arthroscopie). Na het (deels) verwijderen van de meniscus met een kijkoperatie is de kans op vervroegde slijtage van de knie ook groter. Daarom is er nog maar zelden een goede reden om de meniscus te behandelen met een arthroscopie boven de leeftijd van 40-50 jaar. De grootste reden om toch een kijkoperatie te doen, is de combinatie van een grote scheur in de meniscus met slotklachten.
Contact
Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:
Zwolle, Kampen of Heerde
Orthopedie
088 624 56 56 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
Meppel of Steenwijk
Orthopedie
088 624 96 56 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.