Hoge bloeddruk (hypertensie) tijdens de zwangerschap Hoge bloeddruk (hypertensie) tijdens de zwangerschap

Wanneer heeft u een te hoge bloeddruk?

Tijdens de zwangerschap wordt bij controles ook de bloeddruk gemeten. Met een bloeddrukmeter worden de bovendruk en de onderdruk gemeten. Bij zwangere vrouwen is vooral de onderdruk (diastolische bloeddruk) belangrijk.

Uit onderzoek blijkt dat er bij een onderdruk vanaf 90 een grotere kans is op problemen tijdens de zwangerschap. Als een zwangere vrouw een onderdruk heeft van 90 tot 95 vinden er daarom extra controles plaats. Als de onderdruk 95 of hoger wordt of als er aanwijzingen zijn voor mogelijke problemen, dan heeft u hypertensie. Ook bij een bovendruk van 140 of meer spreken we van hypertensie. U krijgt dan een doorverwijzing naar een gynaecoloog.

Hoe ontstaat hoge bloeddruk?

Een precieze oorzaak van hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap is onbekend. Waarschijnlijk spelen aanleg en de ontwikkeling van de placenta in de eerste helft van de zwangerschap een rol.

Wel is bekend dat de kans op een hoge bloeddruk hoger is bij:

• suikerziekte (diabetes mellitus);
• nierziekten;
• sommige auto-immuunziekten;
• vrouwen die voor de zwangerschap al een hoge bloeddruk hadden;
• een zwangerschap van een meerling;
• (vermoedelijk) erfelijke factoren;
• vrouwen waarvan de moeder of zus een ernstigere vorm van zwangerschapshypertensie hebben gehad.

Hoge bloeddruk komt vooral voor bij vrouwen die voor de eerste keer zwanger zijn. Bij lichte vormen van hoge bloeddruk verloopt de zwangerschap meestal normaal. Bij een ernstigere vorm van hoge bloeddruk is de kans groot, dat het bij een volgende zwangerschap weer gebeurt. Vaak is de hoge bloeddruk dan bij de volgende zwangerschap minder ernstig.

Kun je hoge bloeddruk voorkomen?

• Voor gezonde vrouwen zijn geen maatregelen bekend om hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap te voorkomen.
• Vroeger werd een zoutloos of zoutarm dieet geadviseerd. Inmiddels weten we dat dit hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap niet voorkomt. Ook als je hoge bloeddruk hebt tijdens de zwangerschap, mag je een matige hoeveelheid zout gebruiken.
• Er is nooit onderzocht of rust een hoge bloeddruk kan voorkomen. Als u hoge bloeddruk heeft tijdens de zwangerschap, adviseert de verloskundige of arts wel vaak rust. Bijvoorbeeld door minder te werken of extra hulp thuis te regelen.
• Vrouwen die al een ziekte hebben die kan leiden tot hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap, krijgen soms medicijnen

Waarom is hoge bloeddruk gevaarlijk?

Hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap kan leiden tot problemen bij zowel moeder als kind:

• De nieren en de lever van de moeder kunnen minder goed gaan werken;
• Er kunnen afwijkingen ontstaan in de bloedstolling van de moeder;
• De toevoer van bloed naar de placenta (moederkoek) kan afnemen.

Dit kan ertoe leiden dat het kind niet goed groeit of de conditie van het kind slechter wordt.
De kans op deze problemen neemt toe als de bloeddruk hoger wordt als de onderdruk 100 of hoger is.

Als de hoge bloeddruk pas aan het eind van de zwangerschap ontstaat, is de kans op problemen bij moeder of kind veel kleiner.

Hoe herken je hoge bloeddruk?

Veel vrouwen met een lichte vorm van hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap hebben geen klachten.

Bij een ernstigere vorm van hoge bloeddruk komen klachten voor als:

• hoofdpijn;
• gezichtsstoornissen, bijvoorbeeld wazig zien, lichtflitsen of sterretjes zien;
• tintelingen in de vingers;
• het gevoel van een strakke band in de bovenbuik;
• pijn in de bovenbuik;
• misselijkheid en overgeven;
• veel vocht vasthouden waardoor zwellingen (oedeem) ontstaan. Maar oedeem aan handen en voeten komt ook voor bij zwangere vrouwen zonder hoge bloeddruk.

Welke soorten hoge bloeddruk zijn er?

Er zijn verschillende soorten hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap:

Zwangerschapshypertensie

Deze hoge bloeddruk ontstaat in de tweede helft van de zwangerschap (na 20 weken). De vrouw had voorheen geen last van hoge bloeddruk. De oorzaak ervan is onbekend. Waarschijnlijk spelen aanleg en de ontwikkeling van de placenta in de eerste helft van de zwangerschap een rol.

Pre-eclampsie

Dit is een ernstigere vorm van hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap. Naast hoge bloeddruk verliest de vrouw ook eiwitten in de urine. Dit wordt vaak ontdekt nadat de urine is gecontroleerd op de aanwezigheid van eiwitten.

Eclampsie/HELPP-syndroom

Dit is een zeer ernstige vorm van hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap. De vrouw heeft dan last van stuipen (insulten of convulsies). Een speciale soort is het HELPP-syndroom. Deze soort komt gelukkig weinig voor, bij minder dan 2% van de vrouwen die voor de eerste keer zwanger zijn. In een volgende zwangerschap komt deze soort nog minder vaak voor.

Lees voor meer informatie de folder 'Pre-eclampsie en HELPP-syndroom'.

Chronische hypertensie

Als een vrouw al voor de zwangerschap hoge bloeddruk had, noemen we dit chronische hypertensie of pre-existente hypertensie. Waarschijnlijk heeft ongeveer 1 op de 3 zwangere vrouwen met hoge bloeddruk deze soort. Als een vrouw al hoge bloeddruk had voor de zwangerschap, adviseert de huisarts of verloskundige meestal controle tijdens de zwangerschap door de gynaecoloog.

Welke soort heb ik?

Om vast te stellen welke soort hoge bloeddruk u heeft, vinden verschillende onderzoeken plaats zoals:

• controle van de bloeddruk;
• onderzoek van de urine;
• onderzoek van het bloed;
• kniepeesreflex;
• controle van het gewicht;
• echo/CTG.

Behandeling

Hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap kan op de volgende manieren worden behandeld:

• Controle van de bloeddruk op de polikliniek. U kunt hierbij ook gebruik maken van zorg op afstand. U komt dan niet naar de polikliniek, maar u meet thuis zelf uw bloeddruk en geeft de resultaten aan ons door. U gebruikt hiervoor een speciale app. Lees hier meer over in de folder 'Zorg op afstand bij hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap' .
• Behandeling met medicijnen die de bloeddruk verlagen.
• Behandeling met medicijnen die de stuipen voorkomen of stoppen.
• Opname in het ziekenhuis als u Pre-eclampsie en/of het HELPP-syndroom heeft.

Wat betekent hoge bloeddruk voor mijn bevalling?

Hoge bloeddruk kan gevolgen hebben voor uw zwangerschap, bevalling en de periode erna. Welke gevolgen dat zijn, hangt af van hoeveel klachten u heeft.

De bevalling

De gynaecoloog probeert over het algemeen om de baby zo lang mogelijk in de baarmoeder te laten. Als u en uw baby een goede conditie hebben, betekent dit dat men wacht totdat de bevalling spontaan begint.

In bepaalde situaties kan de gynaecoloog adviseren om de bevalling op te wekken. Bijvoorbeeld als:

• de bloeddruk hoger wordt;
• de bloeduitslagen afwijken;
• u meer eiwit verliest in de urine;
• de conditie van uw baby achteruit lijkt te gaan.

Lees hier meer over in de folder 'Inleiden bevalling'.

Na de bevalling kan de hoge bloeddruk spontaan verdwijnen. De eerste twee dagen na de bevalling is het vaak wel nodig om extra op te letten. De bloeddruk kan dan nog hoger worden. Daarna daalt de bloeddruk meestal vanzelf. Eventuele afwijkende bloeduitslagen verbeteren dan ook spontaan.

Na de bevalling

In het ziekenhuis

Bij een lichte vorm van hypertensie krijgt u na de bevalling soms het advies om nog een of twee dagen op de afdeling Verloskunde te blijven. Uw bloeddruk wordt dan tijdens die dagen gecontroleerd. Of u dit advies krijgt, hangt af van een aantal zaken. Bijvoorbeeld of u al was opgenomen in het ziekenhuis voor de bevalling, afwijkende onderzoeksresultaten en de hoogte van uw bloeddruk tijdens en na de bevalling.

Weer thuis

Tijdens uw kraamperiode neemt de eerstelijns verloskundige de zorg en de controle van uw bloeddruk over. Na de kraamperiode controleert de huisarts uw bloeddruk als dat nodig is. De eerstelijns verloskundige en huisarts maken met u afspraken over het afbouwen van medicijnen waarmee u gestart bent tijdens de zwangerschap.

Controle

U heeft een controleafspraak bij de gynaecoloog of verloskundige na zes weken.

Volgende zwangerschap

Als u een lichte vorm van hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap heeft gehad, kunt u bij een eventuele volgende zwangerschap uw bloeddruk weer laten controleren bij de huisarts of verloskundige. De kans is namelijk heel klein dat u weer last zult hebben van een hoge bloeddruk.

In het volgende geval overleggen de huisarts en verloskundige met de gynaecoloog of controle door de gynaecoloog tijdens uw zwangerschap nodig is:

• u had tijdens de vorige zwangerschap hoge bloeddruk/lichte pre-eclampse;
• en u bent na 37 weken bevallen van een baby met een normaal gewicht.

Als u een keizersnede heeft gehad, heeft u bij een volgende zwangerschap altijd een medische indicatie voor de bevalling.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Isala Zwolle

Verloskunde
088 624 35 55 (bereikbaar op maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)

U kunt uw vraag ook stellen via de BeterDichtbij app. Lees voor meer informatie over deze app de folder 'BeterDichtbij app'.