Voorkomen en behandelen van smetten Voorkomen en behandelen van smetten

Wat is smetten?

Smetten is een huidaandoening in de huidplooien. In deze folder gaat het over smetten in de grote huidplooien. Zoals in de liezen, de oksels, de bilnaad, de buikplooi en onder de borsten.

Welke klachten geeft smetten?

Bij smetten is de huid rood en vochtig. Soms zijn er schilfertjes en scheurtjes in de huid te zien. U kunt last hebben van pijn, jeuk en/of een onaangename geur.
Doordat de huid bij smetten beschadigd is, kan er sneller een infectie ontstaan. Bij een infectie is de huid felrood. Ook kunnen er puskopjes te zien zijn of groen/geel vocht. De onaangename geur wordt dan vaak erger.

Hoe ontstaat smetten?

Smetten ontstaat op plekken waar huid-op-huid contact is, zoals in de huidplooien. Smetten ontstaat door een combinatie van warmte en vochtigheid, vooral op plekken waar de lucht niet bij de huid kan komen.

Wat vergroot de kans op smetten?

Vrouwen en ouderen hebben meer kans op het ontstaan van smetten. Daarnaast is er meer kans op het ontstaan van smetten bij:

• overgewicht
• suikerziekte
• een verminderde weerstand
• verminderde mobiliteit
• beperkingen in de zelfzorg (zoals bij het wassen en drogen)
• een verhoogde lichaamstemperatuur
• een vochtige huid bijvoorbeeld door zweten of incontinentie.

Hoe kunt u smetten voorkomen en behandelen?

Om smetten te voorkomen en te behandelen is het belangrijk:

• om de huid dagelijks goed te verzorgen
• de huidplooien goed droog te houden
• huid-op-huid contact zoveel mogelijk te voorkomen
• overmatig zweten te voorkomen.

Hiervoor kunt u het volgende doen:

Huidverzorging

• Bekijk de huid in de huidplooien elke dag.
• Was de huid in de plooien elke dag met weinig of geen zeep. Spoel daarna de zeepresten goed af. Maak de huid daarna goed droog door voorzichtig deppend te drogen.
• Heeft u plas of ontlasting (poep) verloren? Maak de huid dan meteen schoon.
• Bescherm uw huid door een heel dun laagje Zinkoxidesmeersel op uw huid te smeren. Dit is verkrijgbaar bij de drogist en apotheek (60% zinkoxide in 40% arachide-olie). Smeer dun. Uw huid moet door het dunne laagje heen te zien blijven. Verwijder ook altijd eerst de oude resten Zinkoxidesmeersel.
• In plaats van Zinkoxidesmeersel kunt u ook een alcoholvrije barrièrespray of –crème gebruiken. Deze spray is verkrijgbaar bij drogist en apotheek. Laat de barrièrespray goed drogen, anders plakt de huid in de plooi aan elkaar.
• Breng scheurlinnen of een gaasje aan tussen de huidplooien. Scheurlinnen is een reep katoenen stof, bijvoorbeeld van een zakdoek of een reep oud laken. Vervang het scheurlinnen of gaasje in de huidplooi minimaal 2x per dag en als het vochtig wordt.

Kleding, beddengoed

• Draag ademende kleding die vocht opneemt (bijvoorbeeld van katoen).
• Draag ondersteunende kleding zoals een BH of een suspensoir (drager voor de balzak). Een hemd of een T-shirt onder uw BH kan helpen om de huid onder de borsten droog te houden.
• Draag goed sluitend, niet knellend ondergoed (bijvoorbeeld een onderbroek met pijpjes).
• Draag een katoenen pyjamabroek (in plaats van een nachtjapon).

Overige tips

• Gebruik beddengoed van katoen of linnen (zonder polyester of andere synthetische materialen).
• Zorg voor een koele slaapomgeving.

Misschien gebruikt u andere middelen dan wij hierboven hebben beschreven? Dat kan. Er zijn veel 'huismiddelen' om smetten te voorkomen of te behandelen. Kies in ieder geval voor een middel dat zorgt voor een droge huid. Of dat schuren van de huid voorkomt.

Wat moet u doen als het smetten niet beter wordt?

Neem contact op met uw (huis)arts als u langer dan 2 weken last heeft van smetten. Ook als uw huid felrood en vochtig wordt en kapot gaat, is het goed om uw (arts) om advies te vragen. Wellicht heeft u dan een infectie.
De arts zal de huid dan beoordelen en u advies geven. Ook kan de arts u zo nodig een antischimmelcrème voorschrijven. Het is belangrijk dat u het advies over de antischimmelcrème goed opvolgt. Lees ook de bijsluiter goed door.
Ook is het belangrijk om af te spreken wanneer uw huid opnieuw gecontroleerd moet worden.

Wat moet u niet doen bij smetten?

Gebruik geen poeders, pasta’s of zinkzalf. Deze kunnen gaan klonteren, zijn moeilijk te verwijderen en kunnen de huid afsluiten. Hierdoor neemt de kans op smetten juist toe.
Gebruik ook geen föhn voor het drogen van de huidplooien. Dit geeft kans op verbranding en uitdroging van de huid.

Wat te doen als smetten telkens terugkomt?

Heeft u steeds opnieuw last van smetten? Neem dan contact op met uw (huis)arts of een andere betrokken zorgverlener. Samen kunt u kijken wat er nodig is om smetten te voorkomen en te behandelen.

Verantwoording

Deze tekst is gebaseerd op voorlichtingsmateriaal van de V&VN (Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland).