Acute alvleesklierontsteking (PID): H3 Onderzoeken en behandeling Acute alvleesklierontsteking (PID): H3 Onderzoeken en behandeling

Patiënten Informatie Dossier

Onderzoeken

Als u klachten heeft die wijzen op een alvleesklierontsteking, verwijst de huisarts u naar een maag-, darm- en leverarts voor verder onderzoek. Tijdens uw opname in het ziekenhuis vinden er verschillende onderzoeken plaats. Welke dat zijn, is van tevoren nog niet bekend. Uw arts bespreekt met u welke onderzoeken plaatsvinden en waarom. Van de verpleegkundige krijgt u informatie over het onderzoek zelf, de dag en het tijdstip, de voorbereiding en de nazorg.

Meestal zijn meerdere soorten onderzoeken nodig. De meest gebruikte onderzoeken zijn:

• Bloedonderzoek en urineonderzoek
  Dit kan veranderingen aantonen onder andere in de waarden van bepaalde alvleesklierenzymen (amylase, lipase).
• Buikecho
  Met een echo van de buik worden de ontstoken alvleesklier en eventueel aanwezige galstenen in beeld gebracht.
• Endo-echografie
  Een endo-echografie is een vorm van echo waarbij het echoapparaat vastzit op een flexibele slang, de endoscoop. De arts brengt de slang via de mond, door de slokdarm naar de maag en het eerste deel van de dunne darm, de twaalfvingerige darm. Met dit onderzoek kan de arts soms nog beter de alvleesklier, de galwegen en de alvleeskliergang zien.
• CT-scan of MRI-scan
  Met behulp van een CT-scan of MRI-scan kunnen allerlei afwijkingen in de ontstoken alvleesklier nauwkeurig in beeld worden gebracht. De arts kan met behulp van een CT-scan vaststellen of het om de oedemateuze of necrotiserende vorm van alvleesklierontsteking gaat.
• Röntgenfoto
  De arts kan een röntgenfoto laten maken als er een darmstilstand (ileus) wordt vermoed door de acute alvleesklierontsteking.

Uitslagen

Van sommige onderzoeken is de uitslag direct bekend, op andere moet u misschien wat langer wachten. In ieder geval geeft alleen de arts of arts-assistent/zaalarts u de uitslag van een onderzoek. Als u dat prettig vindt, maak dan afspraken met de arts over wanneer u de uitslag van een bepaald onderzoek kunt verwachten.

In deze folder kunt u opschrijven wat de arts u heeft verteld. U vindt hiervoor enkele pagina’s aan het eind van de folder. Daardoor is het voor u gemakkelijker om uw naasten te informeren. Ook is er ruimte voor het opschrijven van de controles zoals temperatuur, polsslag, bloeddruk en uw gewicht.

De verpleegkundige schrijft de uitslag van het onderzoek ook in uw elektronisch patiënten dossier. Soms roepen uitslagen op een later tijdstip tóch nog vragen op, waar u niet aan had gedacht toen de arts nog bij u was. Schrijf die vragen op, zodat u ze kunt stellen bij de volgende visite van de arts. Als de vraag voor u echt dringend is, stel deze dan gerust aan de verpleegkundige.

Gesprek aanvragen met uw arts

Als u contact wenst met de specialist of arts-assistent/zaalarts voor een persoonlijk gesprek of uitgebreide medische informatie, dan kunt u dit aanvragen bij de arts of verpleegkundige. Uw naasten mogen hier ook bij aansluiten. Dit gesprek kan meestal al plaatsvinden op de volgende dag.. 

Ook kan het zijn dat de verpleegkundige of arts u uitnodigt voor een gesprek. Bijvoorbeeld bij het begin van de opname, om uitleg te geven over de ziekte en de behandeling.

Ontslag

Voordat u naar huis gaat, volgt er een gesprek waarin u informatie krijgt over hoe de opname is verlopen. Ook kunt u dan vragen stellen. Bij deze gesprekken is een verpleegkundige aanwezig. Zij maakt een verslag van het gesprek. U kunt dit verslag op papier mee naar huis krijgen, zodat u alles op een later tijdstip nog eens na kunt lezen. Vraag hier om als u dat prettig vindt.

Behandeling

De behandeling van acute alvleesklierontsteking is afhankelijk van de oorzaak. Als de oorzaak bekend is, dan is de behandeling in eerste instantie gericht op het wegnemen van de oorzaak. De meest gebruikelijke behandelingen zijn:

• Aanpassing in de voeding
  Afhankelijk van de situatie bepaalt de arts of u gewoon kunt eten of dat u voeding via een sonde toegediend krijgt. Sondevoeding is vloeibare voeding die door een slangetje (voedingssonde) rechtstreeks via de neus-slokdarm naar de maag en dunne darm gaat. Soms is het nodig deze sonde te plaatsen viaeen maagonderzoek (een gastroscopie).
• Medicijnen om de hevige pijn te bestrijden
  Soms wordt dit via een epiduraal toegediend, dat is een soort ruggenprik. 
• Stoppen met het drinken van alcohol
  Als de alvleesklierontsteking hierdoor wordt veroorzaakt of wanneer de alvleesklier door een ontsteking met een andere oorzaak extra gevoelig is geworden.
• Soms vindt een endoscopische behandeling (een ERC of ERCP) plaats
  Tijdens een ERC kan de arts met een flexibele buis (een endoscoop) via de mond en de maag tot in de twaalfvingerige darm komen. Met behulp van kleine instrumenten, kan de arts kleine galstenen verwijderen uit de galgang of de afvoergang van de alvleesklier. Ook kan de arts een kleine ingreep uitvoeren, die de afvoer van alvleeskliersap en galvloeistof makkelijker maakt. Deze ingreep heet een papillotomie. Hierbij maakt de arts een klein sneetje bij de afvoergang. Een andere mogelijkheid is het plaatsen van een buisje (een stent) in de afvoergang. Ook dit kan meestal tijdens een endoscopische behandeling plaatsvinden. Hierdoor kan de afvoer van alvleeskliersap en galsap verbeteren.
• Behandeling van complicaties
  Soms leidt een acute alvleesklierontsteking tot ernstige problemen waarbij belangrijke organen niet goed meer functioneren. Belangrijke lichaamsfuncties, zoals de bloeddruk en ademhaling, moeten dan zorgvuldig worden bewaakt. Ook kan het nodig zijn om hart en nieren te ondersteunen. Voor deze ondersteuning en bewaking kan behandeling op de Intensive care afdeling nodig zijn.
• Behandeling van een pseudocyste
  Wanneer er bij een acute necrotiserende alvleesklierontsteking een pseudocyste is ontstaan, kan deze klachten veroorzaken. De cyste kan bijvoorbeeld tegen de maag of darm aandrukken en leiden tot misselijkheid, braken en pijn. Als de cyste de galwegen dichtdrukt, kan geelzucht ontstaan. Soms ontstaat er een infectie in de pseudocyste. De arts zal dan antibioticum voorschrijven. Soms is ook verdere behandeling van de pseudocyste nodig. De arts kan u hier meer over vertellen. Bij een necrotiserende alvleesklierontsteking kan een ingreep door de MDL-arts (endoscopie), de chirurg (operatie) of de radioloog (plaatsing van een drain) nodig zijn om geïnfecteerd afgestorven weefsel van de alvleesklier te verwijderen.
• Als er suikerziekte (diabetes) ontstaat door een alvleesklierontsteking, is behandeling met medicijnen meestal nodig.

Bij ongeveer één op de tien patiënten met acute alvleesklierontsteking ontstaat uiteindelijk een chronische alvleesklierontsteking.

Om zelf in te vullen

Uitslagen en onderzoeken

Datum                    Soort onderzoek                    Uitslag

Controles, gewicht en bloeduitslagen

Datum en tijdstip       Temperatuur         Bloeddruk       Polsfrequentie      Gewicht      Bloeduitslagen