Hoe beter voorbereid een patiënt een longoperatie in gaat, hoe groter de kans is dat hij of zij er beter uit komt. Daarom wordt op onder andere de afdeling Longoncologie van Isala gebruik gemaakt van het ERATS-protocol. ERATS staat voor Early Recovery After Thoracic Surgery, oftewel sneller herstellen na een longoperatie. Longarts Ben Tomlow: ‘We willen patiënten helpen om zo sterk mogelijk de operatie in te gaan.’
Door je fysiek goed op een longoperatie voor te bereiden, is de kans groter dat je naderhand sneller herstelt. Daarom kunnen patiënten bij Isala rekenen op een behandelteam dat hen helpt om zo sterk mogelijk een longoperatie in te gaan. Dit team bestaat uit meerdere specialisten, waaronder een fysiotherapeut, regieverpleegkundige, thoraxchirurg, diëtiste, anesthesist en longarts.
Longarts Ben Tomlow legt uit: ‘We bespreken onder andere het stoppen met roken, geven beweeg- en dieetadvies en eventueel medicijnen om bijvoorbeeld COPD onder controle te houden rondom de operatie. We willen mensen helpen om het lichaam zo sterk mogelijk te maken voorafgaand aan een operatie.’
Bewegen
Ook na een operatie krijgt de patiënt de nodige zorg met oog op een sneller herstel. ‘Wij geven bijvoorbeeld al langere tijd preventief bloedverdunners. Zo willen we voorkomen dat na de operatie een longembolie ontstaat, waardoor iemand weer naar het ziekenhuis moet. Deze preventieve behandeling heeft een positief effect. Sinds we dit doen, komen longembolieën na een longoperatie eigenlijk niet meer voor.’
Dit alleen al is een groot pluspunt, maar vooral door een patiënt beter voor te bereiden op een operatie zullen patiënten na een operatie sneller weer in beweging komen. En dat is belangrijk, legt Ben uit. ‘Als een patiënt na een operatie alleen nog in bed ligt, dan is er een grotere kans op longontsteking en een snel verlies van conditie. Tegelijk is het logisch dat iemand die zich niet goed voelt en pijn heeft in bed blijft liggen. Dus daar komt van onze kant goede pijnstilling en, indien nodig, verneveling bij kijken om de longen zo goed mogelijk te ondersteunen.’
Daarnaast is fysiotherapie essentieel, om het bewegen goed op te bouwen en ademhalingsadviezen te geven. ‘We stellen na de operatie dagelijks doelen met behulp van de fysiotherapie en verpleegkundige om dit snel weer op te bouwen. Des te sneller een patiënt weer mobiel is na de operatie, des te sneller hij of zij herstelt. Door vóór een operatie adviezen te geven en die na de operatie meteen op te pakken, is het streven dat iemand binnen 6 weken tijd weer zelf een uur kan wandelen.’
Vertrouwd aanspreekpunt
Patiënten worden na een operatie zo snel mogelijk uit het ziekenhuis ontslagen, mits dit verantwoord is. ‘Thuis herstel je namelijk sneller. In het ziekenhuis heb je een verpleegkundige die heel veel voor je doet. Thuis moet je meer zelf dingen doen. De patiënt kan het in een rustig tempo opbouwen en ervaart zo goed wat zijn of haar lichaam aankan en wat niet. We houden ondertussen intensief contact om goed op de hoogte te blijven van hoe het gaat en om eventueel bij te sturen.’
Een belangrijke speler hierbij, en feitelijk in het gehele ERATS-traject, is de regieverpleegkundige. Die begeleidt de patiënt van begin tot einde en is een vast aanspreekpunt. ‘De ervaring leert namelijk dat patiënten die een longoperatie krijgen, niet altijd alles bespreken met hun behandelend arts. Dat komt bijvoorbeeld doordat ze denken dat het niet relevant is om te vertellen tegen de arts. Aan de regieverpleegkundige vertelt een patiënt vaak meer. Bepaalde zaken die toch aandacht behoeven, komen zo eerder aan het licht, waardoor we hierop tijdig kunnen inspringen. Ook dit draagt vaak bij aan een sneller herstel.’
Verwachtingsmanagement
Ben benadrukt dat het bij ERATS niet het doel is om mensen zo snel mogelijk uit het ziekenhuis te ontslaan. ‘Maar het kan vaak wel sneller dan jaren geleden. Veel mensen zijn liever thuis dan in een ziekenhuis. Verwachtingsmanagement is wel een belangrijk punt in dit geheel. Het kan zijn dat iemand 3 dagen na de operatie naar huis mag, maar het kan ook 5 of 10 dagen zijn. We leggen vóór een operatie uit wat we verwachten en waarom het eventueel anders kan lopen. Dit maakt dat een patiënt het beter kan plaatsen als hij bijvoorbeeld wat langer in het ziekenhuis moet blijven.’
Voor mensen die gediagnosticeerd zijn met longkanker staat de wereld op zijn kop. ‘We nemen daarom de tijd om de patiënt in alle stappen te begeleiden. Zo willen we iedere patiënt helpen om zo goed mogelijk de operatie én de toekomst tegemoet te gaan.’
Meer informatie
Wilt u meer informatie over de behandeling en begeleiding van longkanker in Isala? Lees dan meer over de afdeling Longoncologie.
