Wie zijn de mensen die samen het Isala Hartcentrum maken tot wat het is? In deze portretreeks In ons hart, vertelt hartrevalidatie verpleegkundige Sietske Boorsma over haar drijfveren en haar functie als verpleegkundige hartrevalidatie. ‘Je bouwt echt een band op met mensen’
‘Meteen na mijn opleiding wilde ik verder in de cardiologie. Ik vind het een interessant specialisme. Het hart is een ontzettend belangrijk orgaan – hij moet het doen.’ Ik ben ooit gestart op de afdeling Thoraxchirurgie, daarna kwam ik terecht bij de hartrevalidatie in de Weezenlanden’, zegt Sietske. Daarna zette ze samen met een collega de hartfalen-poli op. ‘Uiteindelijk ben ik toch weer teruggegaan naar hartrevalidatie, daar ligt echt mijn hart. De hartrevalidant heeft een doel, kan weer verder. Je kijkt samen naar wat er gebeurd is, hoe de patiënt zich daarbij voelt en wat er nodig is voor de toekomst. Het werk is totaal anders dan in de kliniek. Ik sta niet meer aan bed, maar ik volg mensen wel minimaal 5 weken. Daardoor bouw ik echt een band met ze op.’
Ziekte-inzicht
Jaarlijks komen er duizenden patiënten terecht bij het Hartcentrum. Sietske: ‘Sommige worden bijvoorbeeld geopereerd, anderen hebben een stent gekregen. Maar is het dan opgelost? Nee, de oorzaak is niet weg. Daarom gaan wij hier verder kijken. Door deelname aan de hartrevalidatie krijgt de patiënt een stukje ziekte-inzicht. Je leert dat je zelf voor een deel invloed hebt op je gezondheid, dat is erg belangrijk voor de toekomst.
Het hele plaatje
De kracht van de revalidatie ligt voor een groot deel ook in de preventie, vertelt Sietske. Zij is het aanspreekpunt voor de patiënten. 2 weken na een hartinfarct of 3 a 4 weken na een hartoperatie komen patiënten bij de verpleegkundig specialist voor controle in het Harthuis. ‘Wij als verpleegkundigen hebben daarna een gesprek om de doelen voor de revalidatie te bespreken. Maar ook wat er is gebeurd, en waardoor komt dat? Wat zijn de risicofactoren? Dat brengen we in kaart. We geven advies en motiveren. Vervolgens wordt het programma opgestart. We bieden niet zomaar alles aan, we kijken naar wat iemand nodig heeft. Voor de een is dat bijvoorbeeld conditie opbouw en afvallen, voor de ander is dat meer zelfvertrouwen krijgen en grenzen opzoeken. Fysiotherapie, maatschappelijk werk, psychologie, een sportarts en diëtetiek zijn betrokken bij het programma.
Luisteren
Luisteren, en niet alles op willen lossen. Een luisterend oor kan veel betekenen, weet Sietske. ‘Soms is luisteren genoeg. Patiënten krijgen veel over hun heen tijdens hun opname, het is een rollercoaster.’ De meeste mensen komen 5 weken revalideren in het Harthuis. Sommigen blijven wat langer. ‘De leefstijl groep volgt een programma van een half jaar.’ Maar de oudere patiënt kan er ook 1 keer per week terecht.
Het mooiste aan haar functie? Als alles in kaart is gebracht en de revalidatie echt kan beginnen. ‘Op dat moment weet je wat iemand nodig heeft en volg je de patiënt een aantal weken. Dat geeft mij zoveel voldoening. Het feit dat je mensen verder helpt, dat je ze inzicht geeft en zelfvertrouwen naar de toekomst. Ze krijgen – voor een deel – de regie over hun eigen gezondheid weer terug.’
Ook tijdens het traject blijft Sietske nauw betrokken bij haar patiënten. ‘De revalidanten kunnen zich hier inspannen onder toezicht. Het is een hele veilige omgeving om te testen wat je wel en niet kunt.’ Verder is er een korte lijn met bijvoorbeeld de pacemakertechnicus of de afdeling thoraxchirurgie bij problemen, zodat veel opgelost kan worden en patiënten niet langer dan nodig is met klachten blijven lopen.
Ook vinden er in het Harthuis voorlichtingssessies plaats met revalidanten en hun partners, zodat er ook lotgenotencontact is.
Coach
Naast het fysieke onderdeel is de verwerking ook een groot onderdeel van Sietske haar functie. Niet alleen voor de revalidant, maar ook voor de familie. ‘Hier kijk je weer vooruit. Pas na de opname in het ziekenhuis komt de klap. Het is vaak ingrijpend en dan is de nazorg belangrijk. We bieden het iedereen aan ,maar als iemand er geen behoefte aan heeft is dat ook prima. Toch komt het wel eens voor dat iemand na een half jaar belt omdat het tegenviel thuis. Dan is deelname zeker nog mogelijk. ‘Je bouwt een vertrouwensband op met iemand. Ik ben een soort coach / regieverpleegkundige. Ik blijf erbij van het eerste gesprek totdat ze klaar zijn. Elke dag geeft dit werk mij veel voldoening, en er wordt ook veel gelachen hoor! Ik hoop dit nog vele jaren te blijven doen.’
Hartfunctielaborant
Eerder kwam hartfunctielaborant Greetje Dijkstra aan het woord in deze portretreeks. Als hartfunctielaborant assisteert ze, denkt ze mee met de cardioloog bij ingrepen aan het hart, past ze zelf technieken toe en begeleidt ze de patiënt tijdens behandelingen. ‘Dit werk heeft de ideale combinatie van techniek én mens in zich.’ Lees hier haar verhaal.
