Slokdarmbestraling Slokdarmbestraling

Bijlage van het PID Slokdarmkanker

Bijwerkingen

Zowel tijdens als na de bestraling kunt u last krijgen van bijwerkingen. Of u klachten krijgt en hoe erg deze zijn, hangt af van waar u bestraald en hoe hoog de bestralingsdosis is.
Dit zijn bijwerkingen die u kunt krijgen door het bestralen van de slokdarm:

Vermoeidheid

Vermoeidheid komt vaak voor als bijwerking van bestralen. Het is dus geen direct gevolg van uw ziekte. Meestal ontstaat de vermoeidheid in de loop van de bestralingsbehandeling. Na afloop van de radiotherapie verdwijnt de vermoeidheid meestal weer langzaam.

Adviezen bij vermoeidheid:

• Probeer zoveel mogelijk uw dagelijkse dingen te blijven doen, maar doe alles in een rustig tempo.
• Beweeg als het kan regelmatig, vooral in de buitenlucht (wandelen, fietsen, tuinieren, (een beetje) sporten. Zo blijft u zo veel mogelijk in conditie.
• Regel uw bezoek zo in dat het u niet te veel vermoeid.
• Drink voldoende: een richtlijn is 1,5 à 2 liter per dag.
• Een behulpzame app is de Untire app. Deze app helpt u om inzicht te krijgen en om te gaan met vermoeidheid. De app is gratis te downloaden in de Playstore en de App store van Apple.

Reactie van de huid

Uw huid kan door de bestraling rood worden. Ook kunt u jeuk en een branderig gevoel krijgen. Vooral de huid in huidplooien is hiervoor gevoelig. Krijgt u last van een huidreactie? Geef dit dan aan bij uw radiotherapeut of een van de laboranten. Op de afdeling Radiotherapie werken gespecialiseerde doktersassistenten. Zij kunnen u advies geven over het verzorgen van de huid tijdens een huidreactie.

Wat kunt u zelf doen:

Adviezen voor verzorging van de huid tijdens radiotherapiebehandeling:

• Douchen mag, maar gebruik wel een neutrale zeep. Was de bestraalde huid voorzichtig, laat de zeep/shampoo hier liever langs lopen. Dep na het douchen de huid voorzichtig droog.
• Gebruik geen zalven of crèmes op de bestraalde huid. Wilt u toch iets smeren? Overleg dit dan eerst met de behandelend arts, laboranten of doktersassistente.
• Ga niet zwemmen of in bad. De huid wordt dan week en kan slechter tegen de bestraling.
• Ga bij jeuk van de bestraalde huid niet krabben. Meld het optreden van jeuk aan de radiotherapeutisch laborant of uw radiotherapeut.
• Vermijd stugge en schurende kledingstukken.
• Plak geen pleisters op de bestraalde huid.
• Fel zonlicht vergroot de kans op een huidreactie. U mag in de zon verblijven, maar dek de bestraalde huid dan goed af met kleding. Een maand nadat de huidreactie is verdwenen, mag de bestraalde huid weer voorzichtig aan zonlicht worden blootgesteld. Gebruik dan wel een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor, minimaal factor 30.
• Ga niet onder de hoogtezon, rode lamp, solarium of zonnebank tijdens de radiotherapie zonder eerst advies te vragen aan uw radiotherapeut.
• Een aantal weken na de bestraling, als de roodheid van de huid verdwenen is, kan uw huid wat droog en schraal aanvoelen. Een olie en/of crème helpt dan om de huid weer zacht te maken. Na afloop van de bestralingsserie mag u uw eigen bodylotion of crème weer gebruiken. Tenzij de doktersassistente u een ander advies heeft gegeven.
  

Slikklachten

Tijdens de bestraling kunt u problemen krijgen met slikken. Dat komt omdat het slijmvlies van de slokdarm gevoelig is voor straling. U kunt het gevoel hebben dat het eten niet wil zakken.
Deze klachten beginnen rond de derde week van de bestraling en worden langzaam erger. Als het nodig is, kan uw radiotherapeut hiervoor medicijnen voorschrijven. U zult merken dat de pijn al binnen enkele dagen na afloop van de bestralingen vermindert.

Adviezen bij slikklachten:

• Eet kleine maaltijden (bijvoorbeeld om de twee uur) in plaats van drie grote maaltijden;
• Eet langzaam, kauw goed en lang. Als dit niet meer gaat, kunt u uw voeding pureren.
• Gebruik volle zuivelproducten zoals pap, pudding, yoghurt, karnemelk en milkshakes, zodat wat u eet zoveel mogelijk energie bevat. Zure melkproducten, zoals karnemelk, geven minder slijmvorming dan zoete melkproducten.
• Lauwe en soms zelfs ijskoude gerechten en dranken zijn beter te verdragen dan hete.
• Een scheutje room door het vruchtensap werkt verzachtend.
• Vermijd hard en droog eten zoals noten, chips, beschuit, onrijp fruit en rauwe groenten.
• Vermijd scherpe kruiden zoals peper, curry, paprika en mosterd.
• Sinaasappel, kiwi, grapefruit en vruchtensappen kunnen te veel prikkelen.

Om uw gewicht en conditie op peil te houden, is het belangrijk dat u voldoende energie (calorieën, eiwitten, vocht en voedingsstoffen zoals vitamines en mineralen) binnenkrijgt. Drink  1,5 tot 2 liter vocht per dag.

Soms is het beter of noodzakelijk om (tijdelijk) over te gaan op bijvoeding of volledige drink- of sondevoeding. Uw radiotherapeut en een diëtist zullen dit met u bespreken.

Contact

Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:

Zwolle

Radiotherapie
088 624 54 49 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur)

Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.