Wekedelentumoren (PID): H2 Wekedelentumoren en onderzoek Wekedelentumoren (PID): H2 Wekedelentumoren en onderzoek

Patiënten Informatie Dossier

Voorbeelden van weke delen:

• steunweefsel;
  Steunweefsel biedt het lichaam stevigheid en voorkomt beschadigingen.
• spierweefsel;
  Spierweefsel heeft als eigenschap dat het zich kan aanspannen. Daardoor kan het lichaam allerlei bewegingen maken.
• perifeer zenuwweefsel;
  Dit zijn de uitlopers van het centrale zenuwweefsel. Zenuwweefsel heeft een geleidende functie: het transporteert prikkels.
• vetweefsel, dat zich onder de huid en tussen de weefsels bevindt.

We onderscheiden verschillende soorten tumoren:

• goedaardige wekedelentumoren;
• kwaadaardige wekedelentumoren;
• borderline-tumoren.

Goedaardige wekedelentumoren

Goedaardige tumoren zijn meestal goed begrensd, ze groeien niet door andere weefsels heen en verspreiden zich niet door het lichaam. Wel kan een goedaardige tumor tegen omliggende weefsels drukken. Dit kan zo hinderlijk of pijnlijk zijn, dat de tumor verwijderd moet worden.

Kwaadaardige wekedelentumoren

Kwaadaardige wekedelentumoren heten wekedelensarcomen. Bij deze tumoren is de celdeling zodanig beschadigd, dat het lichaam deze celdeling niet meer onder controle krijgt en de cellen ongeremd blijven groeien. Er ontstaat dan een zwelling. De kwaadaardige cellen drukken niet alleen tegen de omliggende weefsels aan, maar kunnen er ook ingroeien. Ook kunnen kwaadaardige cellen zich verspreiden via bloed- en lymfevaten naar andere delen van het lichaam, waar ze dan uitzaaiingen veroorzaken, voornamelijk de longen.

Borderline-tumoren

Borderline-tumoren zijn tumoren die tussen goedaardig en kwaadaardig in zitten. Ze kunnen niet uitzaaien. Er zijn verschillende soorten borderline-tumoren. Fibromatosen zijn de grootste groep. De bekendste borderline-tumor is agressieve fibromatose, ook wel desmoïd genoemd. Dit is een woekering van bindweefsel. Uitzaaiingen zijn hierbij zeldzaam. Ook reusceltumoren van de pezen en gewrichten vallen onder de borderline-tumoren. Ze komen voor in en rond de grote en kleine gewrichten. Borderline-tumoren hebben een plaatselijk agressieve manier van groeien, maar leiden zeer zelden tot uitzaaiingen. Vanwege de groeiwijze worden ze meestal behandeld als een wekedelensarcoom.

Waar in het lichaam komen wekedelentumoren voor?

Wekedelentumoren kunnen op allerlei plaatsen in het lichaam ontstaan. Ze komen het meest voor:

• in de benen: 40%, waarvan driekwart in de bovenbenen;
• in de borst en de buik: 25%;
• in de armen: 15%;
• in het hoofd/halsgebied: 10-15%.

Welke typen wekedelentumoren zijn er?

Er zijn verschillende soorten wekedelentumoren. De kwaadaardige soorten (sarcomen) zijn ingedeeld naar het soort cellen waaruit ze bestaan. De meestvoorkomende soorten zijn:

• angiosarcoom;
  Kwaadaardige tumor van bloedvaten of lymfevaten. Is de kanker ontstaan in een bloedvat, dan heet het hemangiosarcoom. Is het begonnen in een lymfevat, dan heet het lymfangiosarcoom. Angiosarcomen komen soms voor als gevolg van bestraling vele jaren geleden.
• liposarcoom;
  Kwaadaardige tumor van vetcellen. Deze kwaadaardige tumor ontstaat meestal na het 40e jaar.
• leiomyosarcoom;
  Kwaadaardige tumor van gladde spiercellen. De tumor komt voor in bijvoorbeeld de baarmoeder, de huid en de bloedvaten.
• synoviosarcoom;
  Deze kwaadaardige tumor komt vooral voor in de benen. Hij lijkt op weefsel in pezen, gewrichtskapsels en uiteinden van spieren. De tumor komt het meest voor bij mensen tussen de 20 en 40 jaar.
• maligne perifere zenuwschedesarcoom;
  Deze kwaadaardige tumor ontstaat uit omhulsels van zenuwen die door het lichaam lopen.
• ongedifferentieerd pleiomorf sarcoom;
  Een zeldzame, kwaadaardige tumor in het bot of in bindweefsel. In deze tumoren zitten kenmerken van verschillende typen sarcomen. Ze vallen daarom onder de tumoren ‘Not Otherwise Specified’ (NOS). De Nederlandse vertaling wordt minder vaak gebruikt: ‘niet nader te classificeren’. Het komt het meest bij ouderen voor en ontstaat vooral in de benen.
• (Myxoid) fibrosarcoom;
  Een fibrosarcoom is een kwaadaardige tumor die wordt gevonden op de botten en op de weke delen van botten, zoals gewrichten of spierpezen. De tumor begint meestal in het vezelachtige weefsel dat het uiteinde van de botten in de armen of benen omgeeft. Later verspreidt het sarcoom naar andere zachte weefsels in het lichaam.

Wat zijn oorzaken van het ontstaan van wekedelentumoren?

• Meestal is de oorzaak van een wekedelentumor onduidelijk. Wel is het volgende bekend:
• Een paar zeldzame erfelijke aandoeningen geven een verhoogd risico op een wekedelentumor.
• Mensen met aids hebben een sterk verhoogd risico op een kaposisarcoom.
• In weefsels die in het verleden zijn bestraald, bestaat een licht verhoogd risico op het ontstaan van een wekedelentumor (angiosarcoom).
• Het ontstaan van wekedelentumoren wordt soms gekoppeld aan de invloed van sommige chemische stoffen. Maar hierover is nog niet veel bekend.

Welke onderzoeken zijn er mogelijk?

U kunt een of meer van de volgende onderzoeken krijgen:

• röntgenfoto;
• MRI-scan;
• CT-scan;
• echografie;
• PET-scan;
• biopsie;
• botscan;
• beenmergonderzoek;
• bloedonderzoek.

Over elk van deze onderzoeken zijn aparte patiëntenfolders beschikbaar.