Prostaatkanker (PID): H3 Bijlage Hormonale therapieProstaatkanker (PID): H3 Bijlage Hormonale therapie

Patiënten Informatie Dossier

Als u prostaatkanker heeft, kunt u als aanvullende of klachtenverlichtende behandeling in aanmerking komen voor hormonale therapie.

Hormonen zijn natuurlijke stoffen die door het lichaam worden geproduceerd. Ze regelen een groot aantal lichaamsfuncties. Het mannelijk geslachtshormoon testosteron speelt een belangrijke rol bij de groei van prostaatkankercellen.

De hormonale therapie remt de productie en/of de werking van testosteron. Het gevolg is dat de groei van kankercellen wordt geremd. Eventuele klachten kunnen hierdoor verminderen.

Hormonale therapie

Hormonale therapie kan op twee manieren worden ingezet

• aanvullend (adjuvant), de behandelingsduur kan dan variëren van een half jaar tot drie jaar
• klachtenverlichtend (palliatief); de behandeling wordt dan continu gegeven.

Adjuvant (aanvullend)

Soms is het advies om hormonale behandeling toe te voegen aan radiotherapie (bestraling). Dit is afhankelijk van het stadium en de agressiviteit van de tumor. De hormonale therapie wordt dan in de vorm van medicijnen (tabletten en/of injecties) gegeven.

Palliatief (klachtenverlichtend)

Hormonale therapie kan ook gegeven worden om klachten te verlichten en de ziekte te remmen. Met hormonale therapie is prostaatkanker niet te genezen. Wel kan door deze behandeling het ziekteproces onderdrukt worden, zodat een actief en aangenaam leven mogelijk blijft. Er zijn twee behandelmogelijkheden:

• Operatie aan de zaadballen (orchidectomie/castratie). Dit is een operatie waarbij de zaadballen of alleen het hormoonproducerende weefsel wordt weggenomen. Het is medisch gezien geen grote ingreep, maar kan in emotioneel opzicht heel wat van een man vergen. Meer informatie vindt u in de folder 'Verwijdering van beide teelballen'. Mocht u niet in staat zijn om voorlichtingsmateriaal te printen, dan doen wij dit graag voor u.
• Medicijnen in de vorm van tabletten en/of injecties (chemische castratie).

Bijwerkingen

De bijwerkingen zijn afhankelijk van de vorm van hormonale therapie die toegepast wordt. U kunt aan uw specialist vragen welke bijwerkingen kunnen optreden bij uw behandeling. Mogelijke algemene bijwerkingen en tips om daarmee om te gaan, vindt u hieronder.

Impotentie/libidoverlies

• Gun uzelf en uw partner de tijd uit te vinden wat mogelijk en plezierig is en vertel dit elkaar.

Stemmingsveranderingen

• Realiseert u zich dat dit niet alleen door de behandeling hoeft te komen, maar dat ook de diagnose een rol kan spelen. Maak het wel bespreekbaar.
• Zorg voor een goede dagstructuur.

Opvliegers

• Draag katoenen of luchtige kleding in laagjes.
• Vermijd producten als koffie, chocola, alcohol en scherpe kruiden.
• Als u veel klachten heeft, bespreek het dan met uw specialist.

Verandering van lichaamsbeharing/lichaamsgewicht.

• Blijf voldoende bewegen.
• Eet gezond en gevarieerd.

Op termijn verhoogde kans op botontkalking (osteoporose)

• Blijf voldoende bewegen, ook in de buitenlucht.
• Zorg voor voldoende inname van zuivelproducten en gebruik eventueel extra vitamine D (na overleg met specialist).

Soms (pijnlijke) zwelling van de borsten

• Draag een strak hemd dat niet schuurt.
• Als u veel klachten heeft, bespreek het dan met uw specialist.

Tijdelijke misselijkheid (vooral bij het begin van de behandeling)

• Probeer gevarieerd te blijven eten. 
• Deze klacht verdwijnt over het algemeen binnen enkele weken.